25 Kasım 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 09.02.2024 23:08 | Son Güncelleme: 10.02.2024 09:26

Okyanuslar ısınıyor, doğal afetlerin kapısı aralanıyor

Küresel ısınma her geçen yıl daha fazla etkisini hissettiriyor, öyle ki 2024'ün Ocak ayı tüm zamanların sıcaklık rekorunu beraberinde getirerek durumun ciddiyetini gözler önüne serdi. Okyanusların da giderek ısınmasıyla birlikte bilim insanları, çok daha fazla doğal afetin oluşacağından korkuyor
Okyanuslar ısınıyor, doğal afetlerin kapısı aralanıyor

Raymond Zhong - Elena Shao / The New York Times

Geçtiğimiz yaz gezegeni saran olağanüstü sıcaklık 2024 yılına kadar güçlü bir şekilde devam edecek: Avrupa Birliği iklim gözlemcisi Perşembe günü yaptığı açıklamada, geçtiğimiz ayın şimdiye kadar ölçülen en sıcak Ocak ayı olarak kayıtlara geçtiğini duyurdu.

Okyanus sıcaklıkları da rekor kırdı

Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi'ne göre okyanuslar için de kayıtlara geçen en sıcak Ocak ayı oldu. Deniz yüzeyi sıcaklıkları, okyanusların kayıtlardaki en sıcak ayı olan Ağustos 2023'ten sadece biraz daha düşüktü. Şubat ayının ilk günlerinde de deniz sıcaklıkları tırmanmaya devam etti ve geçtiğimiz Ağustos ayında kaydedilen günlük rekorları geride bıraktı.

Doğal afetlere kapılar açılıyor

Okyanuslar, atmosferdeki sera gazlarının Dünya yüzeyinin yakınında hapsettiği ekstra ısının büyük çoğunluğunu emer ve bu da onları gezegeni ne kadar hızlı ısıttığımızın sağlam bir göstergesi haline getirir. Daha sıcak okyanuslar kasırgalar ve atmosferik nehir fırtınaları için daha fazla 'neden' sağlar ve deniz yaşamını bozabilir.

Ocak, hem kıtalar hem de denizler genelinde ortalama hava sıcaklıklarının yılın bu dönemi için daha önceki tüm rekorları aştığı bir ay oldu. Sonuç olarak, 2023 yılı son bir buçuk asırdan fazla bir süredir Dünya'nın en sıcak yılı olarak kayıtlara geçti.

El Nino ateşe benzin döküyor

Tüm bu sıcaklığın başlıca nedeni bilim insanları için bir sır değil: Fosil yakıtların yoğun kullanımı, ormanların yok olması ve diğer insan faaliyetleri sıcaklıkları bir asırdan fazla bir süredir istikrarlı bir şekilde yukarıya çekti. Mevcut El Nino hava döngüsü de daha fazla okyanus ısısının atmosfere salınmasına izin veriyor.

Yine de Dünya'nın son aylarda neden bu kadar uzun süre bu kadar sıcak olduğu kafalarda hala büyük bir soru işareti ve bu noktada bilim insanları çalışmalarına yoğun bir şekilde devam ediyor. Bu çerçevede Copernicus'un direktör yardımcısı Samantha Burgess yaptığı açıklamada, "Sera gazı emisyonlarının hızla azaltılması küresel sıcaklık artışını durdurmanın tek yoludur" dedi.

Aşırı sıcaklar ve soğuklar

Copernicus'un verilerine göre Ocak ayında sıcaklıklar Kanada'nın doğusu, Afrika'nın kuzeybatısı, Orta Doğu ve Orta Asya'da ortalamanın oldukça üzerinde seyrederken, Amerika Birleşik Devletleri'nin iç kesimlerinin çoğu normalden daha soğuktu. Güney Amerika'nın bazı bölgeleri normalden daha sıcak ve kuraktı, bu da Şili'nin merkezini harap eden son orman yangınlarına katkıda bulundu.

Son zamanlardaki sualtı ısı dalgalarının yoğunluğu, Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin Aralık ayında mercanların nerede ölüyor olabileceğini gösteren okyanus ısı uyarıları sistemine üç yeni seviye eklemesine neden oldu.

Şu anda Pasifik'te gözlemlenene benzer bir El Nino paterni, gezegen için daha sıcak yılların yanı sıra belirli bölgelerdeki yağış ve sıcaklıklar üzerinde bir dizi etkiyle ilişkili.

El Nino'nun sınırlarını bilmek artık çok güç

NOAA bilim insanı Michelle L'Heureux yaptığı açıklamada "İnsanlar gezegeni ısıttıkça meteoroloji uzmanlarının El Nino'nun yerel sıcaklıklar üzerinde yaratmasını bekledikleri etkileri öngörebilmesi güçleşiyor" şeklinde konuştu.

L'Heureux, "Daha önce El Nino sırasında ortalamanın altında sıcaklıklara sahip olma eğiliminde olan bölgeler için, artık bunu neredeyse hiç görmüyorsunuz" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü: "Daha çok ortalamaya yakın, hatta hala ortalamanın üzerinde seyreden bir durumla karşı karşıya kalıyorsunuz"

© 2024 The New York Times Company