Nanna Heitmann / The New York Times
Rusya'nın Kursk kentinde, savaşın kalbinden 20-30 mil uzakta, Ukrayna'nın Rusya'ya yaptığı sürpriz saldırı ufukta duman olarak bile görünmüyor. Ancak Ukrayna'nın bu sürpriz sınır ötesi operasyonunun etkisinin izlerini gözden kaçırmak imkansız.
Rus yetkililere göre Ukrayna güçlerinin 6 Ağustos'ta saldırıya geçmesinden bu yana 130 binden fazla insan sınır bölgelerinden kaçtı ya da tahliye edildi. Birçoğu kendilerini yaklaşık yarım milyonluk bir şehir olan bu bölgesel başkentte buldu.
Yakın zamanda yapılan bir ziyaret sırasında insanlar uzun kuyruklar halinde barınma ve battaniye gibi diğer temel ihtiyaçlar için yardım bekliyordu. Pozisyon almak için itişip kakıştılar ama olası bir insansız hava aracı ya da füze saldırısı uyarısı yapan sirenler tekrar tekrar çaldığında yerlerinden kımıldamadılar.
Kayıp ilanları
Duvarların birçoğunun üzerinde Ukrayna'nın saldırı düzenlediği bölgede yaşayan sevdiklerinden haber -almak isteyenlerin yapıştırdığı ilanlar var. Bu afişlerden biri de Ukrayna'nın artık tamamen kontrol ettiğini söylediği, sınıra 6 mil uzaklıktaki Sudzha kasabasında yaşayan ailesini arayan 36 yaşındaki Lyubov Prilutskaya tarafından asılmıştı.
Prilutskaya “Ayrılmak istemediler, sonra da artık çok geçti” dedi.
Prilutskaya, diğerlerinin kaçtığını, çünkü herhangi bir resmi uyarı veya tahliye yardımı olmadan önce “bölgeyi kendilerinin terk ettiklerini” söyledi. Prilutskaya, anne ve babasını bekleyen tehlikeden ancak komşularından biri arayıp Kursk'ta kalacak bir yer bilip bilmediğini sorduğunda haberdar olmuş.
“Üst makamlar neden tepki vermedi?” diye soran Prilutskaya, “Neden insanlara söylemediler?” sözleriyle tepkisini dile getirdi.
Prilutskaya'ya göre sınır bölgelerinden kaçanların çoğu hem şok içinde hem de kafa karışıklığı yaşıyor.
Kalmak mümkün değildi
Sudzha yakınlarındaki Kasachya Loknya köyünden 41 yaşındaki Alesya Torba, 5 Ağustos'ta olanları şu sözlerle anlattı: “Öyle bir bombardıman başladı ki artık kalmak mümkün değildi”
Torba, 18 yaşındaki kızı Albina'nın bir gün önce Sonya adında bir kız çocuğu doğurduğunu ve ambulansla Kursk'a götürüldüğünü söyledi. Torba, saldırı başladığı gün kendisi de oradan ayrılırken, çıkış yolunda pek çok noktada yangın ve harap olmuş araçlar gördü.
Büyükannesi, amcası ve teyzesi hala köydeydi ve köpekleri, kedileri ve tavuklarıyla birlikte irtibat halinde değillerdi.
Torba umutsuzluk içinde “Muhtemelen geri dönecek hiçbir şey kalmayacak” ifadelerini kullandı.
Bu büyük nefretin nedenini anlamıyorum
66 yaşındaki Lyudmila Brakhmova, ikinci Çeçen savaşında engelli bir gazi olan oğlu 43 yaşındaki Nikolai ile birlikte 7 Ağustos'ta ordu tarafından Sudzha'dan tahliye edildi. Ukraynalı güçlerin kasabada yarattığı yıkım için “Bu dayanılmaz bir şey” diyen Nikolay, “Neden bu kadar nefret var anlamıyorum” diye ekledi.
“Benim hiçbir ulusa karşı nefretim yok ve herkes eşit” diyen Nikolay, “Hepimiz yaşamak istiyoruz” şeklinde konuştu.
Her şeylerini bırakıp kaçtılar
Kursk'taki Ruslar ve kuruluşlar panik halindeki akına yardımcı olmak için çabalıyor. Yerel bir yardım grubu olan House of Good Deeds'in yöneticisi Natalia Chulikova, kapılarından 15 bin ailenin geçtiğini söyledi. “Yiyeceğe ihtiyacımız var” diyen Chulikova, "Ve herkes yastık istiyor. Evlerinden hiçbir şeyleri olmadan kaçtılar” sözleriyle içinde bulundukları durumu anlattı.
Ukrayna'nın güneyindeki Kherson yakınlarında bir Rus özel askeri gücünde dört ay görev yaptığını söyleyen Ivan Kruitikovo, Kursk'taki boks kulübünü bir süre önce geçici bir barınağa dönüştürdü. Bir yıldan uzun bir süredir böyle bir saldırı beklediğini söyleyen Kruitikovo, “Pek çok insan hala olup bitenlerin ciddiyetini anlamış değil. Birçok insan çevrelerindeki durumu görmezden geliyor ve bunun yanlarından geçip gideceğini düşünüyor. Ama biz bunu zaten en yakından yaşıyoruz” şeklinde konuştu.
Rus yönetimine öfkeliler
Sınır bölgelerinden gelen araçlarla birlikte Kursk'ta trafik daha da yoğunlaşmış durumda ve kaçanlar öfkeyle dolu.
Öfkenin bir kısmı, saldırıyı önleyememekle ya da daha hızlı müdahale edememekle suçlanan Savunma Bakanlığı ve yerel yetkililere yönelikti. Bazıları da sınırdaki çatışmaları kabul eden ancak olanları nispeten az gösteren devlet kontrolündeki medyaya yöneldi.
“Ne haber sitelerinde ne de TV kanallarında burada olan hiçbir şey anlatılmıyor” diyen Torba “Yaşadıklarımızla basının anlattıkları arasında hiçbir ilgi yok” dedi.
Barış görüşmeleri olmasın, Kiev'e girelim
Ancak kaçan Rusların daha büyük bir kısmının öfkesi Ukrayna'ya yönelik. Sınıra yaklaşık 2 mil uzaklıktaki Ryisky bölgesinden, misilleme korkusuyla sadece Tatyana olan ilk adını vermek isteyen bir kadın, “Barış görüşmeleri olmamalı” dedi ve Rus güçlerinin şu an Kiev'e girmesi gerektiğini dile getirdi.
Kruitikovo, “Orada her şeyini kaybetmiş ne kadar çok insan olacağını bir düşünün” dedi ve ekledi: “Düşmana da saygı duyulması gerekiyor. Kaç kişi babasız, kardeşsiz kaldı? Bu nefreti temizlemek çok zor olacak”
© 2024 The New York Times Company
