Edebiyatın halklar ve ülkeler arasında dostluk köprüsü olduğu gerçeğinden hareketle "Edebiyat denizleri aşar insanlara ulaşır" diye yola çıkan Marmara Adası Edebiyat Günleri’nin birincisi geçtiğimiz yıl gerçekleşmişti. 2. Marmara Adası Edebiyat Günleri, Marmara Adası Dostları Derneği, Gündoğdu Köyü Kalkınma ve Güzelleştirme Derneği, Galimi Çınarlı Kırsal Kalkınma ve Turizm Derneği'nin ortak çabaları; çeşitli kurumların, işletmelerin ve Ada halkının dayanışmasıyla; Altay Öktem, Asuman Susam, Ayfer Tunç, Aysun Altındağ, Cem Erciyes, Defne Suman, Dimitris Sotakis, Eylül Görmüş, Gonca Özmen, Hakan Akdoğan, Haluk Oral, Ioannis Papachristou, Mehmet Akif Yıldırım, Mahir Ünsal Eriş, Mine Söğüt, Murat Uyurkulak, Mustafa Çevikdoğan, Müge Acar, Oya Baydar, Sema Kaygusuz ve Turhan Günay’ın katılımlarıyla gerçekleştirilecek.
"Edebiyata yakınlığını canlandırmak istiyoruz"
“Marmara Adası edebiyatla yakınlığı olan bir geçmişe sahiptir. 1950-1970 arasındaki dönemde Ada’mız pek çok tanınmış yazara ev sahipliği yapardı, yaz aylarında burada kalırlar ve bu güzel adadan aldıkları ilham ile değerli eserler yaratırlardı. Daha sonraları Ege ve Akdeniz sahilleri tercih edilir oldu. Biz bu değerli yazar ve şairlerimizin çoğunu Ada’mızda göremez olduk. Marmara Adası’nın edebiyata yakınlığını tekrar canlandırmak istememiz Edebiyat Günleri adı altında bir etkinlik yapılması arzusunu oluşturdu. Fakat yıllar sonra ilk kıvılcımı oluşturan olay, harekete geçiren neydi derseniz, 2019 Ağustos’unda Ada’da yaşanan yangından bahsetmem gerekir. Rüzgârlı bir günde çıkan bir yangın pek çok ağacımızı yaktı, çok sayıda hayvan telef oldu ve bazı binalar zarar gördü. Ada’yı çok seven sivil halk her şeyin yönetimlerden beklenmemesi gerektiği bilinciyle daha sık buluşmaya, Ada için yapılabilecekleri konuşmaya başladı. Yangın önlemleri ilk konuşulanlar oluyor, fakat ondan sonra sıra hemen kültürel etkinliklere geliyordu. Festivaller düzenlenmesi fikri de hep ön plana çıkıyordu. Ada’da evi olan, yılın önemli bir kısmını burada geçiren yazar Oya Baydar Hanım Edebiyat Günleri düzenleyelim dedi. Biz o sıralarda Marmara Adası Dostları adı altında çalışan, sonradan dernekleşen bir gönüllüler grubu kurmuştuk. 2020 yazında hemen bu festivali gerçekleştirmeye niyetlendik, fakat ne mümkün! Bu niyetlenmeden sonraki iki yaz pandemi sebebiyle neredeyse evlerimizden dışarı çıkamadık. 2022 yazının Haziran ayı sonunda konu tekrar gündeme geldi. Marmara Adası Dostları olarak bu festivali yapmaktan mutlu olacağımızı söyledik. Yazar ve şairlerin davetini ve programı ayarlama işini Oya Hanım, Turhan Günay Bey ile birlikte üstlendi. Turhan Bey de uzun yıllardır vaktinin önemli bir kısmını Ada’da geçirmektedir ve bilindiği gibi edebiyat dünyası ile çok yakından ilgilidir, neredeyse bu camiadan tanımadığı kimse yoktur. Bizim için çok büyük bir şanstı tabii ki bu. Organizasyon ekibine Adalı yazar, şair ve ressam İsmet Değirmenci ve Adalı birkaç edebiyatsever daha katıldı. Turhan Bey hemen yazarları telefonla aramaya başladı, böyle bir etkinlik yaparsak gelip gelemeyeceklerini soruyordu ve hemen hemen hepsinden de olumlu cevap alıyorduk. Böylece kısa sürede güçlü bir yazar ve şair listesi oluştu: Ahmet Ümit, Aslı Perker, Barış Müstecaplıoğlu, Fuat Sevimay, Gaye Boralıoğlu, İnci Aral, Müge İplikçi, Orhan Alkaya, Pelin Batu, Saba Altınsay ve Tuna Kiremitçi davet edilen yazarlarımızdı. Ayrıca ev sahibi olarak da Oya Baydar, Turhan Günay, İsmet Değirmenci, Can Yücel ve Selmin Ergüden programa dahil oldular”
“Ada halkı imece usulü çalıştı”
Daha etkinliğin planlanmaya başladığı ilk gün hem Gündoğdu Köyü Güzelleştirme Derneği, hem de Galimi Çınarlı Kırsal Kalkınma Derneği bu etkinliğe destek olmak istediklerini bildirdiler. Gücümüzü artıran bu isteği çok sevinçle karşıladık. Birkaç gün sonra da Kalem Ajans’ın sahibi Nermin Mollaoğlu Hanım bize gönüllü olarak destek olabileceğini söylemiş. Yılların tecrübesinden kazanımları ile hem geçen sene hem de bu sene bize yol gösterdiği için Nermin Hanım’a çok teşekkür borçluyuz.
Buraya kadar her şey su gibi aktı. Ama bu işe sıfır bütçe ile girişmiştik. Ulaşım, konaklama ve yemek masrafları olacaktı. O kadar istekliydik ki, hiçbir sponsor bulamazsak da masrafları kendimiz ödemeye razıydık. Ada’daki otellere danıştık. Neredeyse tüm oteller birer odaları ile sponsor oldular. Konuklarımız bu otellerde konakladı. Belediye başkanımız Süleyman Aksoy Bey İDO ile temasa geçip, İstanbul’dan ulaşımda İDO’nun sponsorluğu sözünü aldı. Restoranlarımız da büyük indirimler yaparak yemek masraflarımızı hafiflettiler. Çeşitli yayınevleri kitaplarıyla destek oldu. Ada halkı da imece usulü çalışarak gereken her işe koştu. Afişimizi, logomuzu ve afişteki muhteşem görselimizi de bu yıl olduğu gibi geçen sene de İsmet Değirmenci Bey hazırlamıştı.
Böylece 5-6-7 Ağustos 2022 de Marmara Adası’nda Edebiyat Günleri’nin birincisini gerçekleştirmiş olduk. 30-40 izleyicinin katılacağını beklediğimiz etkinliğimiz tahminlerimizin çok üzerinde bir ilgi gördü. Yüzlerce izleyici geldi. Sandalyelerimiz yetmedi, kitaplar hemen satıldı bitti. Hatta bu yüzden eleştiri aldık, daha fazla kitap olmalıydı diye. 360 kitap satıldı, daha fazlasını tahmin edememiştik, etseydik bile, açıkçası bunun için bütçemiz yoktu ki. Kısacası geçen sene davetli yazar ve şairlerimize büyük bir teşekkür borçluyuz. Onlar hem eserleriyle hem de Ada’daki söyleşileriyle öyle güzel bir etki bırakmışlar ki, her taraftan çok olumlu yorumlar duyduk. Böyle olmasaydı, bu yıl daha da büyüterek, hatta yurtdışına da açılarak edebiyat günlerinin ikincisini yapmaya asla cesaret dahi edemezdik.
Marmara yazın en yoğun olduğu zamanlarda bile sakinliği, huzuru hissettiren bir yerdir. Bu sebeple buraya hep bu sakinliği sevenler gelir. Adanın kendisi Türkiye’nin ikinci büyük adası olmasına rağmen, yerleşim yerleri pek büyük değildir, bakir koylarıyla bir cennet gibidir. Bu imkânları sunan bir yerde haliyle otel sayıları da çok yüksek değildir. Marmara Adası Edebiyat Günlerine ilginin çok yüksek olduğunu görüyoruz. Umarız izleyici olarak gelmeyi düşünenler önceden konaklama için rezervasyonlarını yaptırırlar ya da sabah ilk seferle Marmara’ya gelip, akşam son seferle dönecek şekilde günübirlik bir edebiyat ziyafeti planlarlar.”
Bu yılki etkinliklerde yer alacak isimler
“Bu yıl geçen senekinden de daha çok konuğumuz var. 21 şair, yazar ve moderatör, iki müzisyen, sunucu olarak da bir gazeteci davet ettik. İsimlerini paylaşacak olursak: Edebiyat dalında Altay Öktem, Asuman Susam, Ayfer Tunç, Aysun Altındağ, Cem Erciyes, Defne Suman, Dimitris Sotakis, Eylül Görmüş, Gonca Özmen, Hakan Akdoğan, Haluk Oral, Ioannis Papachristou, Mahir Ünsal Eriş, Mehmet Akif Yıldırım, Mine Söğüt, Murat Uyurkulak, Mustafa Çevikdoğan, Müge Acar, Oya Baydar, Sema Kaygusuz, Turhan Günay; klasik müzikte Ada Enön (keman), Can Erkekli (piyano); sunucu olarak da Hülya Çelik etkinliğimizi zenginleştirecek değerli isimlerdir. Konuşmacılar kendi konularını kendileri belirlediler. Çok güzel ve zengin bir program ortaya çıktı. İlginç başlıklar var. Heyecanla bekliyoruz. Etkinlik mekanlarımız Avni-Jale Özken Adalar Müzesi, Şifalı Su Seyir Terası, Marmara ve Saraylar Halk Kütüphaneleri ve yazarlarla halkın buluştuğu Çınarlı ve Gündoğdu köyleri olacaktır”
Bu yılın yeniliği çocuk atölyeleri
"Geçen seneden farklı olarak bu yıl çocuk atölyeleri de olacak. Hem Marmara hem de Saraylar halk kütüphanelerinde Aysun Altındağ ve Müge Acar çocuklarla edebiyat konusunda çalışmalar yapacaklar. Etkinliğimizi geçen senekine göre bu yıl biraz daha büyüterek yurt dışından da iki yazar davet ettik. Umarım bundan sonra da her yıl farklı bir ülkenin yazarlarına ev sahipliği yaparak bunu bir gelenek haline getiririz. Edebiyat denizleri aşar, karalara ulaşır sloganıyla yola çıktık. Karaya ulaşmaya başladı bile. Konuk şair ve yazarlarımızın kitapları Marmara’ya getirildi ve satışlarına başlandı. Bizim için çok önem taşıyan bir katkıyı da açıklamak isterim. Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Culture Civic Kültür-Sanat Destek Programına bu etkinliğimiz için bir proje sunarak başvurmuştuk. Projemiz beğenildi ve hibe almaya layık görüldü. Bu çalışmamızın Avrupa Birliği düzeyinde de kabul görmesi bizim için çok değerlidir, hak kazanılan hibeden daha önemli olan bunun gururudur ve bu gururu bizim yanımızda olan tüm dostlarımızla paylaşıyoruz. Ülkemizin her köşesinde bu gibi etkinliklerin artması dileğimizdir. “Biz bu işi yaparız” diye yüreklendirildiği zaman, halkımızın nasıl içten gayet ettiğini ve en iyisini başardığını sevinçle gözlemliyorum. Umarım birkaç gün sonra etkinliğin bitiminde de aynı sözleri tekrarlayabilirim"
Bu yılın etkinlik programı
1. Gün (04.08.2023)
16:00 - 17:15 Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Haluk Oral, Turhan Günay - Cumhuriyet’in 100. Yılında Edebiyatımız
17:30 - 18:45 Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Eylül Görmüş, Mahir Ünsal Eriş, Murat Uyurkulak – Yazarlar ve Geçmişin Hayaletleri
19:30 - 20:00 Şifalı Su Seyir Terası
Müzik Dinletisi
20:00 - 21:00 Şifalı Su Seyir Terası
Şiir Akşamı
2. Gün (05.08.2023)
11:00 - 14:00 Saraylar Halk Kütüphanesi
Çocuk Etkinliği (Aysun Altındağ – Saraylar)
11:00 - 14:00 Marmara Halk Kütüphanesi
Çocuk Etkinliği (Müge Acar – Marmara)
12:00 - 14:00 Gündoğdu - Kıvanç Kafe
Gündoğdu Yazarlarla Buluşuyor
16:00 - 17:15 Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Hakan Akdoğan, Mine Söğüt – İçeriye Kovulmak, Dışarıya Kilitlenmek
17:30 - 19:00Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Defne Suman, Dimitris Sotakis - Hangi Adada Yaşıyoruz, Hangi Adaya Bakıyoruz?
19:00 - 19:45Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Sema Kaygusuz - Edebiyat Yeni Bir İnsan Yaratabilir mi?
3. Gün (06.08.2023)
11:00 - 14:00 Marmara Halk Kütüphanesi
Çocuk Etkinliği (Aysun Altındağ – Marmara)
11:00 - 14:00 Saraylar Halk Kütüphanesi
Çocuk Etkinliği – (Müge Acar – Saraylar)
12:00 - 14:00 Çınarlı - Çınaraltı
Çınarlı Yazarlarla Buluşuyor
16:00 - 17:15 Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Ayfer Tunç, Mustafa Çevikdoğan - Roman mı Öykü mü ? İki Yazar, İki Tür
17:30 - 19:00 Avni - Jale Özken Marmara Adalar Müzesi
Ioannis Papachristou, Mehmet Akif Yıldırım - Ada Tarihinden Gündelik Yaşam Sahneleri
