Japonya'nın en büyük otomobil üreticisi Toyota, çarşamba günü yaptığı açıklamada, Toyota Motor'un Daihatsu biriminin, bir güvenlik skandalı soruşturmasında Toyota markası altında satılan yaklaşık iki düzine model de dahil olmak üzere 64 modelle ilgili sorunların tespit edilmesinin ardından tüm araçlarının sevkıyatını durduracağını söyledi.
Reuters'ın haberine göre Nisan ayında çoğu Toyota olarak satılan 88 bin küçük otomobil için yapılan yan çarpışma güvenlik testlerinde hile yaptığını açıklamasının ardından Daihatsu hakkında soruşturma başlatıldı.
Ancak son ifşaatlar, skandalın kapsamının çok daha büyük olduğunu ve daha önce düşünülenden çok daha eskiye dayandığını ve otomobil üreticilerinin kalite ve güvenlik konusundaki itibarını zedeleyebileceğini gösteriyor.
Sorun hem Toyota hem Daihatsu araçlarda
Daihatsu, Toyota'nın küçük otomobil birimi olarak faaliyet gösteriyor ve Japonya'da popüler olan "kei" olarak adlandırılan küçük otomobil ve kamyonların birçoğunu üretiyor. Soruşturma ekibi, son sorunların iç pazarda satılan bazı Mazda ve Subaru modelleri ile denizaşırı ülkelerdeki Toyota ve Daihatsu modellerini de etkilediğini tespit etti.
Toyota, Daihatsu'yu yeniden canlandırmak için "köklü bir reform" yapılması ve sertifikasyon operasyonlarının gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Toyota yaptığı açıklamada "Bu, bir gecede başarılamayacak son derece önemli bir görev olacak" dedi ve ekledi: "Sadece yönetim ve iş operasyonlarının değil, aynı zamanda organizasyon ve yapının da gözden geçirilmesi gerekecek"
Toyota, konunun mali etkisini henüz belirleyemediğini söyledi. Şirketin hisseleri Çarşamba günü yatay kapanarak genel piyasadaki yüzde 1,4'lük yükselişin gerisinde kaldı.
Hava yastıkları farklı
Soruşturma, Daihatsu tarafından bazı modeller için yapılan hava yastığı testlerinde kullanılan hava yastığı kontrol ünitelerinin, Toyota'nın Town Ace ve Pixis Joy modelleri ile Mazda Bongo da dahil olmak üzere halka satılan araçlarda kullanılanlardan farklı olduğunu ortaya çıkardı.
Toyota, konuyla ilgili herhangi bir kazadan haberdar olmadığını söyledi. Doğrulamalar hava yastığının yolcu güvenliği standartlarını karşıladığını onaylasa bile, iki modelin yan çarpışma testlerinin yasalara uygun olmayabileceğini söyledi.
Sevkiyatlar askıya alınacak
Japonya Ulaştırma Bakanlığı Perşembe günü Daihatsu'nun Osaka'daki merkezinde yerinde bir inceleme yapacağını açıkladı. Daihatsu yöneticileri düzenledikleri bir basın toplantısında, araçların satışına düzenleyiciler tarafından tekrar izin verilene kadar denizaşırı sevkiyatların askıya alınacağını söyledi.
Daihatsu Başkanı Soichiro Okudaira, "Durum son derece ciddi" dedi ve otomobil üreticisinin hileli yollarla aldığı tüm yasal izinlerin kanunen iptal edilebileceğini sözlerine ekledi.
Söz konusu suiistimaller arasında bazı modeller için kafalık darbe testleri ve test hızlarına ilişkin yanlış raporlar da yer alıyor. Soruşturma, suistimal vakalarının özellikle 2014 yılından sonra yaygınlaştığını ve üretimden kaldırılan bir Daihatsu aracı için 1989 yılına kadar uzandığını ortaya koydu.
Üçüncü taraf soruşturma komitesinin başkanı Makoto Kaiami, panelin Toyota'nın suistimalden sorumlu olduğuna inanmadığını, Daihatsu'nun kendisine yüklediği beklentileri karşılamaya çalıştığını söyledi.
Sorun, Daihatsu'nun Nisan ayında bir kişinin ihbarı sonucu oluşturulan raporun ardından ortaya çıktı. Şirket sorunu düzenleyici kurumlara bildirmiş ve etkilenen modellerin sevkiyatını durdurmuştu. Ertesi ay, Toyota Raize hibrid elektrikli aracın ve kendi Rocky modelinin satışlarını, bu modellerin testlerinde de sorunlar tespit ettikten sonra durdurduğunu açıkladı.
10 ayda 1.1 milyon araç üretildi
Toyota verilerine göre Daihatsu yılın ilk 10 ayında 1,1 milyon araç üretti ve bunların yaklaşık yüzde 40'ı denizaşırı tesislerde üretildi. Bu dönemde dünya çapında yaklaşık 660 bin araç sattı ve Toyota'nın satışlarının yüzde 7'sini oluşturdu.
Toyota Çarşamba günü yaptığı açıklamada etkilenen modeller arasında Tayland, Endonezya, Malezya, Kamboçya ve Vietnam'dan oluşan Güneydoğu Asya pazarları ile Meksika, Ekvador, Peru, Şili, Bolivya ve Uruguay'dan oluşan Orta ve Güney Amerika ülkelerine yönelik modellerin de bulunduğunu belirtti.
Daihatsu, Toyota grubunu yıllar içinde etkileyen en son güvenlik sorunu olarak dikkat çekiyor. Toyota'nın kamyon ve otobüs üreten birimi Hino Motors'da 2022 yılında yaşanan bir motor skandalı, bazı yöneticilerin istifasına ve geçici maaş kesintilerine yol açtı.
Bu davada Hino, 2003 yılına veya en azından başlangıçta belirtilenden on yıl öncesine kadar uzanan bazı motorlara ilişkin verileri tahrif ettiğini kabul etti.
2010 yılında Toyota Yönetim Kurulu Başkanı Akio Toyoda, hatalı hızlandırıcılarla ilgili bir güvenlik krizi nedeniyle ABD Kongresi önünde ifade vermek zorunda kaldı.