Çalışma bu hafta JAMA Neurology dergisinde yayınlandı. Yavaş dalga uykusu ya da Delta uykusu, beyin sağlığı için en kritik olan uykunun üçüncü evresi… Bu evrede vücut, Alzheimer hastalığının ayırt edici bir işareti olan beta-amiloid proteini de dahil olmak üzere istenmeyen veya potansiyel olarak zararlı maddeleri beyinden uzaklaştırıyor.
"60 yaşından itibaren hızlanıyor"
Beyin için en onarıcı evre olan Delta uykusunda her yüzde 10’luk düşüş, bunama riskinde yüzde 27 ve Alzheimer riskinde yüzde 32 artışa yol açıyor. Delta uykusu kaybı 60 yaşından itibaren hızlanıyor, 75 ila 80 yaşları arasında zirve yapıp sonrasında yavaşlıyor. Bu derin uykuda düşüş yaşayanların kardiyovasküler hastalıklara sahip olma ve Alzheimer riskini artıran bir geni (APOE ε4 aleli) taşıma olasılığı daha yüksek.
Derin uyku ve demans
Çalışma, bu tür bağlantıları bulan ilk çalışma değil. Mayıs ayında yapılan bir başka araştırmada, derin uykudaki her yüzde 10'luk azalmanın, beyin hücreleri arasındaki bağlantıları oluşturan dokularda hasara yol açtığını buldu. Uzmanlar “Burada bir kısır döngü de söz konusu olabilir. Beyinde meydana gelen bunamayla ilgili süreçlerin uyku kaybına yol açması da mümkün" diyor.
Massachusetts General Hospital Genetik ve Yaşlanma Araştırma Birimi Direktörü Dr. Rudolph Tanzi "Beyinde amiloid beta birikimi, özellikle yaşlandıkça uyku kalitemizi bozabilir. Sonuç olarak, yeterince Delta uykusu alınmadığında, daha az amiloid temizlenir ve bu da Alzheimer patolojisinin kısır döngüsüne yol açar” dedi.
Daha fazla derin uyku
Uzmanlar "Kaliteli uyku her yaşta sağlık için kritik ancak yaşlandıkça beynin korunması için daha fazla önem taşıyor. Düzenli olarak egzersiz yapmak, amiloid adı verilen kötü proteinlerin beyin hücrelerinden 'gevşetilmesine' yardımcı olur. Amiloid çöpünü 'ortadan kaldırmak' için geceleri yeterli derin uyku şart. Yatmadan önce alkol ve kafeini sınırlamak ve her gece aynı saatte yatıp yedi ila dokuz saat uyumak yardımcı olacaktır” diyor.
