Orta yaşlardaki beslenme alışkanlıklarının hafıza kaybını önlemede daha önce düşünülenden daha büyük bir rol oynadığı ortaya çıktı. İngiltere'de yapılan çalışmada, bir kişinin 40'lı yaşlardaki beslenme kalitesinin, yaşamının ilerleyen dönemlerindeki bunama riskini etkileyebileceği bulundu. Orta yaştayken beslenmelerinde bol miktarda yeşil yapraklı sebze ve tam tahıl bulunan kişilerin 69 yaşında çok daha keskin beyinlere sahip oldukları görüldü.
Amerikan Beslenme Derneği konferansında sunulan çalışmada, 1946 yılında doğan ve ulusal bir araştırma projesinin parçası olarak 75 yıldan uzun bir süredir takip edilen 3.059 İngiliz yetişkinin verileri incelendi. Katılımcılar, ne kadar sebze veya şekerli gıda tükettikleri gibi faktörlere göre "düşük", "yüksek" veya "orta" kalite olarak derecelendirilen diyetlerinin kayıtlarını tutmak için farklı yaşlarda gıda günlükleri doldurdular. Katılımcılar ayrıca beyin fonksiyonlarını ve hafızalarını ölçen düzenli bilişsel testleri tamamladılar.
Kaliteli beslenen daha iyi performans sergiledi
Katılımcılar beyin ve hafızalarının 69 yaşına kadar ne kadar iyi olduğuna bağlı olarak dört gruba ayrıldılar. Bu da diyet ile güçlü bir bağlantı olduğunu ortaya koydu. Hafıza testlerinde en kötü performansı gösteren grubun yüzde 59'u düşük kaliteli diyete sahipken, yüzde 7'si yüksek kaliteli diyete sahipti. En iyi hafızaya sahip grubun yüzde 36'sı yüksek kaliteli bir diyete sahipken, sadece yüzde 8'i düşük kaliteli bir diyete sahipti.
43 yaşında başlayan beslenme şekli etkili
Çalışma, sağlıklı beslenmenin bunamayı önlemede hayati bir rol oynadığını gösteren önceki araştırmaları doğruluyor. Önceki araştırmalar insanların altmışlı ve yetmişli yaşlarındaki beslenme alışkanlıklarına odaklanırken, son çalışma bir kişinin 43 yaşındaki beslenme şeklinin yaşamının ilerleyen dönemlerindeki bunama riskinin en güçlü belirleyicisi olduğunu ortaya koydu. Çalışmada "Sonuçlarımız, 50 yaşından önceki beslenme düzeninin 69 yaşına kadar olan bilişsel eğilimleri en iyi şekilde öngörebileceğini göstermektedir" diyor.
Her faydalı besin riski %4 azaltıyor
Orta yaşlardaki beslenme kalitesindeki her küçük artışın, örneğin günde fazladan bir porsiyon sebze yemenin, beyin fonksiyon testlerinde kötü puan alma riskini yüzde 4 oranında azalttığı bulunmuştur. Massachusetts'teki Tufts Üniversitesi'nden çalışmanın yazarı Dr. Kelly Cara "Yeşil yapraklı sebzeler, fasulye, meyveler ve tam tahıllar dahil olmak üzere daha az işlenmiş bitkisel gıda gruplarında yüksek olan diyet modelleri en koruyucu olanlardır. Herhangi bir yaşta kişinin beslenme düzenini bu gıdalardan daha fazla içerecek şekilde ayarlaması, bilişsel sağlığımız da dahil olmak üzere sağlığımızı birçok yönden iyileştirecektir" dedi.
Antioksidanlar korunma sağlayabilir
Meyve ve sebzelerde bulunan bol antioksidanlı bir diyet, vücuttaki iltihaplanmayı azaltarak ve beyne giden kan akışını iyileştirerek beyin sağlığını destekleyebilir ve bunama ile bağlantılı beyin hücrelerinin hasar görmesine karşı korunmaya yardımcı olabilir. Antioksidanlar, beynin yaşlanmasına ve Alzheimer gibi hastalıklara katkıda bulunan toksik oksijen bazlı molekülleri nötralize eden kimyasallardır. Vücudumuz doğal olarak antioksidan üretir, ancak bunları gıdalardan, özellikle meyve ve sebzelerden de alabiliriz.
Demans riskini azaltmaya yarayan ipuçları
- Her tür ve renkte sebze tüketin
- Bol miktarda mercimek, fasulye ve bakliyat tüketin
- Yulaf ve pirinç gibi tam tahılları tercih etmeye çalışın
- Yüksek oranda omega-3 içeren yağlı balıklar beyin sağlığını iyileştirebilir
- İşlenmiş ve kırmızı eti sınırlandırın
- Çok fazla alkol tüketmeyin
- Şekerli yiyecek ve içeceklerden kaçının
