Diyabet sensörüyle şeker takibi yapmak, diyabeti olmayan ancak bu cihazdan gelecek verileri yaşam tarzını şekillendirmek için kullanmak isteyenler arasında moda haline geldi. Diyet, egzersiz ve stres gibi günlük faktörler kan şekeri seviyelerini etkiler. Genellikle kolun üst kısmına veya mideye takılan bu monitörler, vücudunuzdaki glikoz molekülleriyle reaksiyona girerek küçük bir elektrik akımı üreten özel bir enzim içerir. Voltajı, cihazın saatte birkaç kez hesapladığı kan glikoz konsantrasyonunuzla orantılıdır. İnsanlar genellikle sonuçlardan etkilenir çünkü herkes yemek yemeye biraz farklı tepki verir.
Araştırmacıların 800 kişinin 45 binden fazla öğününü takip ettiği bir çalışmada katılımcıların aynı yiyecekleri (tereyağlı ekmek) yedikten sonra bile glikoz seviyelerinden yüksek bir değişkenlik bulundu. Washington Post'un doktor yazarı Trisha Pasricha normalde sağlıklı hastalarına diyabet monitörü önermediğini söylüyor. Ancak kan şekerini daha iyi kontrol etmek için çok çaba sarf ettiklerini düşünenler, bu verileri gerçek zamanlı olarak görerek bilgilenebilir ve motive olabilir.
Yüksek karbonhidrat tüketmenin etkileri var
Diyabet sensörü kullanmaya karar verdiğinizde, büyük bir kase markana ya da şekerli bir içecek gibi yüksek karbonhidratlı yiyeceklerin insülini hızla artırdığına ve ardından düşük kan şekeri seviyesine yol açtığını göreceksiniz. Bu durum yorgunluğa ve beyin sisine yol açabilir.
Öğününüzü tam tahıl ve protein içeren gıdalarla dengelerseniz (bunların sindirimi daha yavaştır ve bu nedenle daha düzenli insülin salınımına neden olur), kan şekeri seviyelerinizin daha istikrarlı hale geldiğini görebilirsiniz. Fasulye ve yeşil sebzeler gibi yüksek lifli gıdalar da faydalı ve daha uzun süre tok hissetmeyi sağlar.
Glikoz seviyelerini etkileyen faktörler
Egzersiz, stres ve uyku gibi diğer faktörler de glikoz seviyenizi etkileyebilir:
- Egzersiz yapın: Bir çalışmada, her yemekten 15 dakika sonra tempolu yürüyüş yapmanın, diyabet hastalarında glikoz artışlarını daha iyi kontrol etmeye yardımcı olduğunu buldu. (Kahvaltıdan 45 dakika önce yürümekten daha iyi.) Diyabeti olmayan 153 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada, aerobik veya direnç egzersizi yapıldığında gece boyunca kan şekerinin daha düşük seviyelerde kaldığı bulundu.
- Stres: Stres dönemleri, adrenalin ve kortizol gibi hormonların insülin salgılanmasını etkilemesi nedeniyle kısmen kan şekeri düzeylerinizi artırabilir. Vücudu sakinleştirmeye yönelik teknikler yardımcı olabilir.
- Hastalık: Enfeksiyon gibi vücudumuz üzerindeki diğer stres türleri de kan şekerimizi modüle eder. Diyabet monitörü takan diyabeti olmayan kişiler üzerinde yapılan küçük bir çalışmada, covid-19 geçirenlerin kan şekeri seviyelerinin geçirmeyenlere göre daha yüksek olduğu kaydedildi.
- Uyku: Birçok çalışma, düzensiz uykunun, geceleri sık sık uyanmanın veya yetersiz uykunun glikoz intoleransını artırabileceğini gösterdi. Yeterince uyumayan kişilerin diyabet geliştirme olasılığı, yedi ila sekiz saat uyuyanlara göre yaklaşık yüzde 40 daha fazla.
Sağlıklı kişiler diyabet sensörü kullanmalı mı?
Pasricha, diyabet monitörünü kısa süreliğine denemenin riskinin düşük olduğunu söylüyor. Cihaz doğrudan kan dolaşımınıza değil, cildin hemen altındaki dokuya yerleştiriliyor ve üzerindeki yapışkan nedeniyle nadiren rahatsızlık veriyor. Ancak daha uzun bir süre takmaya karar vermeden önce sensörün size uygulanabilir bilgiler verip vermediğini sorgulayın. Pasricha'ya göre diyabet sensöründen öğrenilecek ders, bu pahalı yola girmeden sadece sağlıklı yaşam tarzı modellerini inceleyerek elde edebileceğiniz derslerdir.
