Hollandalı soyut sanatçı Piet Mondrian'ın bir tablosunun 75 yıl önce ilk kez sergilendiğinden bu yana çeşitli müzelerde baş aşağı asılı durduğunu tespit eden bir sanat tarihçisi doğru tarafının yukarıya asılması halinde eserin parçalanabileceği uyarısında bulundu.
Kırmızı, sarı, siyah ve mavi yapışkan bantların iç içe geçtiği karmaşık bir kafes olan 1941 tarihli New York City I adlı tablo ilk kez 1945 yılında New York'taki MoMA'da sergilenmiş ancak 1980 yılından bu yana Düsseldorf'taki Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin sanat koleksiyonunda asılı duruyor.
Eser basitleştirilmiş ufuk çizgisini anlatıyor
Resmin şu anda asılı olduğu şekilde, alt kısımda kalınlaşan çok renkli çizgiler, bir ufuk çizgisinin basitleştirilmiş versiyonunu düşündürüyor. Ancak küratör Susanne Meyer-Büser bu yılın başlarında müzenin Hollandalı avangart sanatçı hakkındaki yeni sergisini araştırmaya başladığında resmin tam tersi olması gerektiğini fark etti. Meyer-Brüser, "Izgaranın kalınlaşması, karanlık bir gökyüzü gibi üstte olmalıydı. Bunu diğer küratörlere gösterdiğimde sorunun çok açık olduğunu fark ettik. Resmin yanlış yönde olduğundan yüzde 100 eminim" dedi.
An artwork by Piet Mondrian has been hanging upside down for 75 years. The German curator who discovered the error warns it could now disintegrate if hung correctly. https://t.co/3zubuWBKy1
— Philip Oltermann (@philipoltermann) October 28, 2022
Soldaki fotoğraf tablonun yanlış asıldığı halini, sağdaki ise doğru halini gösteriyor
Hata mı yapıldı, bilerek mi yanlış asıldı bilinmiyor
Sanatçının ölümünden birkaç gün sonra çekilen ve Haziran 1944'te Amerikan yaşam tarzı dergisi Town and Country'de yayınlanan Mondrian'ın stüdyosuna ait bir fotoğrafta aynı resim şövalenin üzerinde ters şekilde dururken görülüyor. Meyer-Brüser, Mondrian'ın karmaşık katmanlama işlemine çerçevenin en üstünden bir çizgiyle başlayıp aşağıya doğru inerek çalışmış olmasının muhtemel olduğunu, bunun da bazı sarı çizgilerin neden alt kenarın birkaç milimetre gerisinde durduğunu açıkladığını söyledi. Susanne, "Birisi eseri MoMA'daki kutusundan çıkardığında bu bir hata mıydı? Eser nakledilirken birileri özensiz mi davranıyordu? Bunların cevabını vermek imkansız" dedi.
Eser orijinal haline çevrilmeyecek
Sorunun bir kısmı da Mondrian'ın daha önceki eserlerinin çoğunun aksine, New York City I'de sanatçının imzasının olmamasının nedeni olarak, eserin henüz bitmemiş olduğunun kabul edilmesi. Eserin şu anda baş aşağı sergilendiğine işaret eden tüm kanıtlara rağmen, eser yeni Mondrian sergisinde 75 yıldır asılı olduğu şekilde gösterilecek. Meyer-Brüser, "Yapışkan bantlar zaten son derece gevşek ve pamuk ipliğine bağlı. Şimdi baş aşağı çevirecek olsanız yerçekimi onu başka bir yöne çekecektir. Ve bu artık eserin hikayesinin bir parçası" dedi.
