Müttefikin rakibe dönüşmesi, yerel seçimlerdeki tarihi yenilginin ardından otoritesini sağlamlaştırmak için mücadele eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için yeni bir sorun haline geldi. Pazar günkü seçimlerde oyların yüzde 6'sından fazlasını alan Yeni Refah Partisi (YRP)10 ay önce Erdoğan'ın yeniden cumhurbaşkanı seçilmesini destekliyordu ancak bu kez AK Parti'ye karşı bir kampanya yürüttü.
Bu değişim, muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) İstanbul ve diğer büyük şehirlerde ezici zaferler elde etmesine ve AK Parti'nin eski kalelerine eşi benzeri görülmemiş bir giriş yapmasına katkıda bulundu. Sonuç, 70 yaşındaki Erdoğan'ı Türkiye'nin son yıllardaki en derin hayat pahalılığı kriziyle mücadele ederken kapsamlı bir hasar kontrolüyle karşı karşıya bıraktı. Erdoğan'ın önünde sadece geleneksel siyasi rakibi olan CHP'ye değil, aynı zamanda kendi muhafazakâr tabanından Yeni Refah'a destek verenlere de odaklanmak var.
YRP'nin cumhurbaşkanından uzaklaşması, İsrail'in Gazze'de Hamas'a karşı sürdürdüğü savaşın arka planına denk geldi ve Yeniden Refah, İsrail ile ticaret yapmaya devam ettiği için mitinglerde hükümeti protesto etti. Eski başbakan Necmettin Erbakan'ın 44 yaşındaki oğlu Fatih Erbakan'ın liderliğindeki parti, binlerce Filistinlinin ölümüne, Türkiye'deki ekonomik zorluklara ve yolsuzluklara karşı çıkan muhafazakarların eleştirilerini dile getirdi.
Erdoğan hükümeti Yahudi devletiyle ticareti büyük ölçüde azaltmayı reddetti ve Yeniden Refah'ın eleştirilerine yanıt olarak bunu yapması pek olası değil. İstanbul Ekonomi'de danışman olan Temmuz Yiğit Bezmez, "Ekonomiyle ilgili hayal kırıklığı, AK Parti seçmenleri arasında Erbakan'ın İslamcı mirasını temsil eden Yeni Refah'a doğru kayda değer bir kaymaya yol açtı. Yeni Refah kendisini AK Parti'ye karşı güvenilir bir alternatif olarak kabul ettirdi" değerlendirmesini yaptı.
Erdoğan'ın resmi olarak son dönemi olan 2028'e kadar cumhurbaşkanı olarak kalma yetkisi olsa da, siyasi ortamdaki değişim, iktidarını uzatmak için gereken manevraları yapmakta zorlanabileceği anlamına geliyor. Cumhurbaşkanı'nın erken seçim çağrısı yapmak ya da yeni bir anayasa için referanduma gitmek için 600 sandalyeli parlamentoda en az 360 oya ihtiyacı var ve milliyetçi müttefiki MHP ile birlikte şu anda 46 milletvekili eksiği bulunuyor.
İttifak arayışına girebilir
Konu hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre Erdoğan, parlamento içinde yeni siyasi müttefikler kazanmak için taviz vermek üzere yürütme yetkilerinin bir kısmından vazgeçmek zorunda kalabilir. Konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen bu kişiler, Erdoğan'ın yerel seçimlerde çok kötü bir performans sergileyen ancak 73 sandalyenin kontrolünü elinde tutan İYİ Parti, Saadet ve DEVA'nın da aralarında bulunduğu diğer üç partiyle ittifak arayışına girebileceğini söyledi.
Yeni Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı Suat Kılıç, partisinin hükümetin ekonomiyi kötü yönetmesini eleştirmesinin yanı sıra rüşvet, yolsuzluk ve savurgan harcama iddialarının da başarının anahtarı olduğunu söyledi. Kılıç verdiği bir röportajda "Ekonomi ve ihale süreçlerine ilişkin olumsuzlukları eleştirdik. Gösteriş ve yolsuzluğu önleyeceğimize söz verdik" dedi.
Yenilginin ardından Erdoğan'ın partisinin politikalarını gözden geçirme sözü verdiği ve seçmenlerle bağlarını güçlendirmek için hükümetin önde gelen üyelerini değiştirmesinin beklendiği belirtiliyor. Erdoğan'ın ayrıca yerel bağları geliştirerek hükümeti ve partisini sıradan seçmenlerle yeniden buluşturmanın yollarını araması da muhtemel. Erdoğan par günkü seçim sonrası, "Son bir yıldır ülkemizi, milletimizi ve ekonomimizi yoran seçim defterinin kapanması bile büyük bir kazançtır. Bu zamanı hep birlikte iyi değerlendirmemiz önemli" ifadelerini kullandı.
Şimşek'i desteklemeye devam edecek gibi görünüyor
Cumhurbaşkanı, enflasyonu düşürmek için Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yönetimindeki mevcut ekonomi politikasını sürdüreceğine söz verdi ve yılın ikinci yarısında olumlu sonuçlar görmeyi beklediğini söyledi. Düşen popülaritesini geri kazanmak istiyorsa bu bir zorunluluk. Eurasia Group Avrupa Direktörü Emre Peker, "Erdoğan, hızlı bir toparlanma talep ederken, yakın vadede Şimşek'in politikalarını desteklemeye devam edecek gibi görünüyor" dedi.
