ABD hükümetine ait cihazlarda TikTok kullanımının yakın zamanda yasaklanması ve Kongre'de uygulamayı engellemeyi amaçlayan yeni bir yasa tasarısı, Çin'in sahip olduğu popüler platformun yakında ülke çapında yasaklanabileceği beklentilerini artırdı. Sosyal medya şirketi geçen hafta, ABD başkanı Joe Biden yönetiminin TikTok'un sahiplerinden popüler video uygulamasındaki hisselerini elden çıkarmalarını ya da olası bir yasakla karşı karşıya kalmalarını talep ettiğini söyledi.
Biden yönetiminin açıkladığı planla ilerlemeyi seçmesi halinde böyle bir yasağı nasıl uygulayacağı belli değil. Ancak geçmiş tarihe bakılırsa bir yasağın yakın zamanda yürürlüğe girmesi pek olası değil. İşte ABD'de geniş kapsamlı bir TikTok yasağının yakında yürürlüğe giremeyeceğinin nedenleri;
İlk neden: Donald Trump
Ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe gösteren ABD eski Başkanı Donald Trump, gazetecilere Temmuz 2020'de TikTok'u yasaklamayı planladığını söyledi ve Çinli sahibi Bytedance tarafından ABD'li bir alıcıya satılamazsa kapatma tehdidinde bulundu. Ağustos ayında, biri uygulamayı yasaklayan, diğeri de Bytedance'ın ABD'deki işlerini ABD'li şirketlere satmasını talep eden iki icra emri yayınladı.
Ancak Trump'ın TikTok'u bir icra emriyle engelleme girişimi gücünü Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası'ndan alıyordu. Bu yasa, konuşmayı korumayı amaçlayan Berman Değişikliği yoluyla bilgilendirici materyallerin ve kişisel iletişimin ithalatını veya ihracatını muaf tutuyor. Bu arada, elden çıkarmaya zorlayan icra emri, TikTok ve Biden yönetimi arasında, emredilen satışa neden olan endişeleri çözebilecek potansiyel bir ulusal güvenlik anlaşması konusundaki müzakerelerde saplanıp kaldı.
İkinci neden: Yasa tasarısının kanunlaşması
Washington'daki milletvekilleri, ABD ulusal güvenliği için risk teşkil ettiği gerekçesiyle TikTok gibi uygulamaların yasaklanabilmesini amaçlayan iki ayrı yasa tasarısı hazırladı. Ancak biri Temsilciler Meclisi'nde diğeri Senato'da bulunan tasarıların diğer mecliste de benzer tasarıların yanı sıra her iki meclisten de geçmesi için yeterli desteğe ve ardından Başkan Joe Biden'ın imzasına ihtiyacı var. Beyaz Saray, RESTRICT Act olarak bilinen Senato tasarısını destekliyor.
Başarılı olma ihtimali en yüksek tasarı olarak kabul edilen yasanın, başarılı bir oylama ve Başkan'ın imzası için yeterli desteği bulması yine de en az birkaç ay alır. Ayrıca Biden'a ulaşmadan önce zayıflatılabilir. RESTRICT Yasası bu yıl kabul edilse bile, Ticaret Bakanlığı'nın yeni yetkilerle işlemleri incelemeye başlamak için altı aya kadar süresi ve incelemeleri tamamlayıp harekete geçmek için altı aya kadar ek süresi var.
Üçüncü neden: TikTok'un mücadelesi
TikTok'un uygulamayı yasaklamaya yönelik her türlü girişime meydan okuması muhtemel. Şirket nihayetinde Trump'ın uygulamayı ABD'de yasaklama çabasını boşa çıkarmayı başardı. Columbia Üniversitesi Knight First Amendment Enstitüsü İcra Direktörü Jameel Jaffer, "TikTok yasağını haklı çıkarmak için, hükümetin gizlilik ve güvenlik kaygılarının daha dar yollarla ele alınamayacağını göstermesi gerekir. Hükümet bunu göstermedi ve gösterebileceğinden de şüpheliyiz. Her gün milyonlarca Amerikalı tarafından kullanılan bir platforma erişimi kısıtlamak, dijital kamusal alanımızı daha geniş bir şekilde düzenlemek için tehlikeli bir emsal teşkil edecektir" ifadelerini kullandı.
