Bazen Instagram’da paylaştığımız selfie'lere dönüp baktığımızda “Bunu neden paylaştım acaba?” diye kendi kendimize soruyoruz. Peki bu selfieler yüzünüzü kızartmakla kalmayıp, suçsuz bir adamın hapse girmesine sebep olsaydı nasıl hissederdiniz?
İçinde bulunduğumuz bu yapay zeka çağında çektiğimiz selfie'ler, güvenlik kayıtlarımız, tatil fotoğraflarımız hatta kullandığımız kelimeler bile özel mülkümüz olmaktan çıkmış durumda. Hem internet paylaşımlarınız hem de başkalarının sizin hakkınızda yaptığı paylaşımlar birçok yapay zekanın geliştirilmesinde veri olarak kullanılıyor. Bu tür teknolojiler telefonunuzda oturduğunuz yerden bir sanat eseri yaratmanıza izin verdiği gibi, daha önce hiç tanımadığınız birinin sizi gördüğü gibi tanımasına da olanak sağlıyor. İyi veya kötü, yapay zeka üretiminde artık sizden de parçalar mevcut, herkesin merak ettiği soru ise bunun yasal olup olmadığı.
Yapay zeka ne kadar yapay?
Washington Post'ta teknoloji üzerine yazan Tatum Hunter’ın, basit selfieleri sanat eserlerine dönüştüren yapay zeka aplikasyonu Lensa üzerine yaptığı araştırmada buldukları, yaşanan bu etik problemi daha iyi anlamamızı sağlıyor. Tatum’un bulduklarına göre Lensa’nın yeteneğinin büyük bir kısmı, internette taradığı veri tabanlarındaki sayısız sanatçının stillerini kopyalamasından geliyor. Bu esinlenmeden de ne bu sanatçıların haberi, ne de emeklerinin karşılığında aldıkları bir bedel var.
Yakın zamanda gündeme oturan ChatGPT yapay zekası da bu izinsiz alınan ilhamlara yabancı değil, o da bugün geldiği noktaya sizin internette paylaştıklarınızı tarayarak ulaştı. Amerikan polislerinin sürdürdüğü soruşturmalarda kullandığı Clearview AI ise yüzlerle olan aşinalığını Facebook paylaşımlarından ulaştığı doğum günü partisi fotoğraflarıyla oluşturdu.
Paylaşmamak yeterli değil
Yapay zeka uzmanlarına sorulduğunda ise ortaya bazıları için üzücü olabilecek bir problem çıkıyor. Maalesef teknolojinin gelişim hızı, etik anlayışlarımız ve kanunlarımıza açık ara fark attı. Yani paylaşımlarınız sayesinde bir suçlunun yakalanmasında parmağınız da olabilir, sizin yüzünüzden bir tanıdığınız işinden de olabilir. Bu durumdan rahatsız olanlar içinse internette kişisel paylaşımlarını kısıtlamanın her halükarda iyi bir şey olduğunu vurgulayan Georgetown Üniversitesi Hukuk Profesörü Emily Tucker, bunun büyük şirketler ve devletler tarafından kişisel verileriniz depolandığı sürece yeterli olmayacağını da ekledi. Tucker’a göre asıl gündemde olması gereken tartışma, verilerinizin nasıl kullanılacağı hakkında çıkartılacak yasalar ve düzenlemeler.
Kaliforniya Üniversitesi bilgisayar bilimi profesörü Hanry Farid içinse bu sorunun farkındalığı eskisine göre çok daha yüksek. Farid’in “Evet, problemlerin farkındayız ama nasıl bir çözüme gitmemiz gerektiği hakkında bir fikrimiz yok” açıklaması da kişisel verilerimizin korunmasında ne kadar geride kaldığımızın bir göstergesi.
