ABD'deki TikTok endişesi, Çin uygulamalarının genç Amerikalıların hayatlarını nasıl etkilediğine ve onları bu kadar popüler yapan şeyin ne olduğuna dair dikkatleri üzerine çekiyor. Mart ayında ABD'deki en popüler beş uygulamadan dördü Çin'de üretildi. Algoritmalar genellikle gizli formüller olarak gösteriliyor ve sıklıkla göz ardı edilen bir husus ise, kendi ülkesindeki kullanıcılar için giriştiği kıyasıya rekabetin Çinli firmalara Batılı rakipleri karşısında nasıl bir avantaj sağladığı konusu.
"Ucuz işgücünden yararlandılar"
Tıpkı on yıl önce olduğu gibi Çin'in üretimdeki üstünlüğü sırasında, ülkenin teknoloji şirketleri ürün özelliklerine sürekli olarak ince ayar yapmak adına ucuz çalışanlardan oluşan bir işgücü havuzundan yararlandılar. Durmaksızın daha iyiye ulaşma çabasının Çin'in teknoloji endüstrisinde bir terimi bile var: Nakış. TikTok'un öncüsü olan uygulama Musical.ly'ye yatırım yapan risk sermayesi yatırımcısı Fan Lu, "Herkes ilmek ilmek işlerini geliştirmeye çalışıyor" dedi.
Pazar analiz firması Sensor Tower'a göre yedi ay önce kurulan Temu uygulaması mart ayının ilk üç haftasında ABD'de en çok indirilen uygulama oldu. Onu TikTok'un video düzenleme uygulaması CapCut ve TikTok'un kendisi izledi. Hızlı moda perakendecisi Shein dördüncü sırada yer aldı. Ardından ilk beş arasında Çinli olmayan tek uygulama olan Facebook geldi.
“Çinli şirketler göz ardı ediliyor”
Bu uygulamalar, Çin'in güvenlik duvarlarıyla çevrili pazarı doygunluğa ulaştıkça küresel büyüme arayışında olan genç nesil teknoloji girişimcileri tarafından kurulan şirketlerden çıktı. Bu şirketler Çin'in geniş teknoloji yetenekleri havuzu tarafından destekleniyor. Yatırımcılar, mühendisler ve analistler, Çinli şirketlerin kurumsal verimliliğinin Amerikalı rakipleri tarafından göz ardı edildiğini söylüyor. Çinli firmalar, kullanıcı tercihlerini test etmek ve yapay zeka modellerini kendi ülkelerinde optimize etmek için Çin'in bir milyar internet kullanıcısından yararlanıyor ve ardından teknolojiyi denizaşırı ülkelere ihraç ediyorlar.
“Talepleri göz ardı etmiyorlar”
TikTok'un ana şirketi ByteDance Ltd. şirketinde 2014-2020 yılları arasında çalışan bir eski mühendis olan Guo Yu, "Kullanıcı taleplerini karşılamak için ürünleri sürekli olarak yinelemeleri gereken pazarlarda bu işi tamamen başarıyorlar" dedi. Uygulamaların popülaritesi onları ABD-Çin jeopolitik geriliminin, özellikle de TikTok'un çapraz ateşinde bıraktı. Biden yönetimi, ByteDance'ın TikTok'taki hisselerini satmaması halinde, ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek uygulamanın yasaklanabileceği tehdidinde bulundu.
TikTok ve ABD arasındaki gerilim
Pekin, TikTok'un satışına karşı çıktı ve şirketlerin denizaşırı ülkelerden yasadışı bir şekilde veri toplamasını asla istemeyeceğini söyledi. Bu arada Washington'da ivme kazanan bir yasa tasarısı, kabul edilmesi halinde Amerikalı gençlerin en sevdiği uygulamalar da dahil olmak üzere Çin teknolojisinin geniş kategorilerinin yasaklanmasıyla sonuçlanacak. Hem Shein hem de Temu, Çin kökenlerinden uzaklaşmaya çalışarak TikTok'un maruz kaldığı türden incelemelerden kaçınmaya çalıştı. Shein 2021 yılında ana şirketini Hong Kong'a kayıtlı bir firmadan Singapur'a kayıtlı bir tüzel kişiliğe dönüştürdü. Temu'nun merkezi Boston'da bulunuyor ve ABD'deki işlerini Delaware merkezli bir şirket aracılığıyla yürütüyor.
Sektör genelinde kıyasıya yarış söz konusu
Eski ByteDance mühendisleri, şirketin sektörde at yarışı olarak bilinen ve birden fazla ekibin aynı ürünü ya da özelliği küçük farklılıklarla inşa etmek üzere görevlendirildiği bir stratejiyi uygulamada en agresif şirketlerden biri olduğunu söylüyor. Bu kişiler, hangi versiyonun daha iyi performans gösterdiği netleştiğinde, kazanan ekibe daha fazla kaynak verildiğini ve diğer versiyonların hurdaya çıkarıldığını söylüyor. Guo, "İnsanlar bazen şirketin kalpsiz olduğunu söylüyordu çünkü hiç kimse bir ürün tasarımı üzerinde baştan sona tam kontrole sahip değildi" dedi.
Kullanıcıların görüşlerine dikkat ediliyor
ByteDance ürün yöneticileri ve mühendisleri ayrıca şirketin, kullanıcıların nelerden hoşlandığını değerlendirmek için standartlaştırılmış protokollere, sistemlere ve ayrıntılı ölçümlere sahip olduğunu söyledi. Bu sayede yeni güncellemeleri birkaç gün içinde kullanıma sunabiliyorlar. Kullanıcıların geri bildirimi için yapılan acımasız testlerin, tekrarların ve anketlerin ardında, performanslarına ve çıktılarına göre birkaç aylık maaşlarından daha fazla ikramiye alabilen teknoloji çalışanlarının uzun çalışma saatleri var. Özellikle Temu'nun ana şirketi PDD, sektörde zorlu çalışma saatleriyle tanınıyor.
Reklamlara önem veriliyor
Sektörde olanlar, Çin'de müşteri kazanmak için reklamlara hakim olma çabasının standart bir uygulama olduğunu söylüyor. Daha önce e-ticaret devi Alibaba Group Holding Ltd. için çalışmış olan Çinli teknoloji analisti Ivy Yang, "Çinli şirketler bir fırsat gördüklerinde, ABD'li meslektaşlarına göre çok daha erken bir aşamada ve çok daha büyük ölçekte trafik satın almaya daha istekli oluyorlar" dedi. Çinli şirketlerin uluslararası alanda genişleme girişimleri her zaman başarıya ulaşmadı. Alibaba'nın uluslararası online pazaryeri AliExpress 13 yıldır faaliyette, ancak ABD'de tanınan bir isim olmaktan çok uzak. ByteDance'ın yurtdışına çıkarmaya çalıştığı ilk ürün olan TopBuzz, fiyaskoyla sonuçlandı.