23 Aralık 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 15.03.2023 08:35 | Son Güncelleme: 15.03.2023 08:40

AP: Recep Tayyip Erdoğan'ın 20 yıllık iktidarındaki önemli tarihler

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 14 Mart 2003'te Başbakan olmasının üzerinden 20 yıl geçti. ABD merkezli haber ajansı Associated Press, şimdiye kadarki en zorlu seçimi öncesi Erdoğan'ın iktidarı boyunca olan önemli tarihleri derledi
AP: Recep Tayyip Erdoğan'ın 20 yıllık iktidarındaki önemli tarihler

Mayıs ayında yapılacak seçimlerde üst üste üçüncü kez göreve gelmek isteyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün iktidardaki 20. yılını doldurdu. 2003-2014 yılları arasında başbakanlık, sonrasında da cumhurbaşkanlığı yapan 69 yaşındaki Erdoğan, reformist olarak başladığı görevinde hak ve özgürlükleri genişleterek çoğunluğu Müslüman olan ülkesinin Avrupa Birliği üyelik müzakerelerine başlamasını sağladı. 

Daha sonra rotayı tersine çevirerek muhalefeti bastırdı ve demokrasiyi sarsan değişiklikler yaptı. Erdoğan için 14 Mayıs'ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri şimdiye kadarki en zorlu seçim olabilir. Seçimler, on binlerce kişinin ölümüne yol açan yıkıcı bir depremden sadece üç ay sonra, ekonomik çalkantı ve yüksek enflasyon ortamında yapılacak.

İşte Erdoğan'ın iktidarı sırasındaki bazı önemli tarihler:

27 Mart 1994: Erdoğan, Refah Partisi'nin adayı olarak İstanbul Belediye Başkanı seçildi.

12 Aralık 1997: Erdoğan, mahkemelerin Türkiye'nin laik ilkelerini ihlal ettiğini düşündüğü bir şiiri okuduğu için suçlu bulundu ve dört ay hapis cezasına çarptırıldı. 

14 Ağustos 2001: Refah Partisi'nden reformist kanadın diğer üyeleriyle birlikte ayrılan Erdoğan, Adalet ve Kalkınma Partisi'ni (AKP) kurdu.

3 Kasım 2002: Kuruluşundan bir yıl sonra AKP genel seçimlerde parlamento çoğunluğunu kazandı. Ancak Erdoğan'ın mahkumiyeti nedeniyle aday olması engellendi. 

9 Mart 2003: Erdoğan, siyasi yasağının kaldırılmasının ardından bir ara seçimde parlamentoya seçildi.

14 Mart 2003: Erdoğan, AKP'li meslektaşı Abdullah Gül'ün yerine başbakan oldu.

3 Ekim 2005: Erdoğan hükümetinin bir dizi reformu hayata geçirmesinin ardından Türkiye Avrupa Birliği ile katılım müzakerelerine başladı. 

22 Temmuz 2007: Erdoğan genel seçimlerde oyların yüzde 46,6'sını kazandı.

31 Mart 2008: Anayasa Mahkemesi, laikliğe aykırı olduğu iddia edilen eylemler nedeniyle AKP'nin kapatılmasını isteyen bir iddianameyi kabul etti. Mahkeme sonunda partinin kapatılmamasına karar verildi ancak siyasi partilere hazine yardımını kesti.

20 Ekim 2008: Bazı askerlere, milletvekillerine ve hatta kamuya mal olmuş kişilere karşı açılan bir dizi davanın ilki (Ergenekon) başladı. Zanlılar hükümeti devirmeyi planlamakla suçlandı. Davalar daha sonra Fethullah Gülen'in destekçilerine yüklendi. 

12 Eylül 2010: Erdoğan, hükümetin yüksek mahkeme yargıçlarını atamasına izin veren ve cumhurbaşkanlarının parlamento yerine halk oylamasıyla seçilmesini sağlayan anayasa değişiklikleri için yapılan referandumu kazandı.

12 Haziran 2011: Erdoğan genel seçimleri yüzde 49,8 gibi ezici bir oy oranıyla kazandı.

28 Mayıs 2013: Gezi Parkı'ndaki ağaçların kesilmesi planları üzerine ülke çapında hükümet karşıtı protestolar patlak verdi. Türkiye'nin şimdiye kadarki en büyük protestoları sekiz kişinin ölümüyle sonuçlanırken, hükümet protestoculara karşı aşırı güç kullanmakla suçlandı. 

10 Ağustos 2014: Erdoğan Türkiye'nin doğrudan halk oylamasıyla yapılan ilk cumhurbaşkanlığı seçimini kazandı. 

7 Haziran 2015: Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olmasının ardından Ahmet Davutoğlu tarafından yönetilen AKP, parlamento seçimlerinde çoğunluğu kaybetti ve koalisyon arayışına girmek zorunda kaldı.

1 Kasım 2015: AKP, IŞİD'in saldırıları ve teröristlerle on yıllardır süren çatışmanın yeniden alevlenmesi de dahil olmak üzere aylarca süren güvensizlik ortamının ardından tekrarlanan seçimlerde parlamento çoğunluğunu yeniden kazandı. 

15 Temmuz 2016: Erdoğan hükümeti, eski müttefiki Gülen'in takipçilerinin suçlandığı bir askeri darbe girişiminden kurtuldu. Başarısız ayaklanma yaklaşık 290 kişinin ölümüyle sonuçlandı. Bunun üzerine hükümet, Gülen'in ağına yönelik geniş çaplı bir baskı başlatarak on binlerce kişiyi tutukladı ve 130 binden fazla kişiyi kamu görevlerinden tasfiye etti. Birçok medya ve sivil toplum kuruluşu kapatıldı. Yavaş ilerleme kaydeden AB katılım müzakereleri, demokratik geri adımlar nedeniyle donduruldu.

16 Nisan 2017: Referandumda seçmenler ülkenin siyasi sisteminin parlamenter demokrasiden başkanlık sistemine dönüştürülmesini, başbakanlık makamının kaldırılmasını ve yetkilerin büyük bir kısmının cumhurbaşkanının elinde toplanmasını az farkla onayladı. Eleştirmenler sistemi tek adam yönetimi olarak adlandırıyor. 

24 Haziran 2018: Erdoğan cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 52,59 oy oranıyla kazanarak Türkiye'nin yürütme yetkilerine sahip ilk cumhurbaşkanı olurken, partisinin milliyetçi bir partiyle kurduğu ittifak parlamentoda çoğunluğu sağladı.

22 Haziran 2019: Erdoğan'ın partisi, ana muhalefet partisinin adayının kıl payı kazandığı Mart seçimlerinin ardından tekrarlanan İstanbul belediye başkanlığı seçimlerini açık ara kaybetti. Erdoğan'ın 1994'teki belediye başkanlığı zaferinden bu yana ilk kez partisi ve selefleri Türkiye'nin en önemli şehrini kaybetti.

6 Şubat 2023: Güçlü bir deprem Türkiye ve Suriye'nin bazı bölgelerini yıktı ve Türkiye'de 48 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Erdoğan hükümeti felakete yetersiz müdahale ettiği ve ülkeyi büyük ölçekli bir depreme hazırlamadığı için eleştirildi.