Bülten

20 Mart 2024, Çarşamba

Oksijen'den dünün özeti, bugünün gündemi.

Günaydın.

Meteoroloji'ye göre bugün hava  parçalı ve çok bulutlu. Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu'nun batısı, Sinop haricinde Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu'nun kuzey ve doğusu, Adıyaman haricinde Güneydoğu Anadolu ile Ordu çevresi yağışlı.  Doğu Anadolu'nun güneydoğusu, Hatay, Ağrı, Iğdır, Batman ve Siirt çevrelerinde kuvvetli yağış uyarısı var. Sıcaklık İstanbul'da 10, Ankara'da 14, İzmir'de 15, Antalya'da 20, Kars'ta 4 derece.  

Burada bir çevre haberinden bahsedelim.  Küresel okyanus yüzeyi sıcaklığı geçen yılın rekorunu geçerek 21,2 dereceye ulaşmış. 2023'ün rekoru ağustos ayında 21,1 dereceydi. Bu yıl mart ayında bunu geçtik.

Bugün Ramazan'ın 10'uncu günü. İstanbul'da iftar, saat 19.23'te.  

Gece üzücü bir gelişme yaşandı. Beşiktaş ve Trabzonspor forması giymiş olan, eski Milli Futbolcu Ersen Martin, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. 44 yaşında hayatını kaybeden Martin'in 2 yıl önce aort damarı yırtılmıştı. Uzun süredir kalbindeki rahatsızlıkla mücadele eden eski futbolcu 10 Mart'ta da entübe edilmişti.

Gündemimize geçiyorum. 

DSÖ'den salgın uyarısı: 60 milyon çocuk riski artırdı
Dünya Sağlık Örgütü, son aylarda görülme sıklığı artan ve özellikle çocuklar arasında hızla yayılan kızamık virüsü için çocukların aşılanmasının kritik önemde olduğunu kaydetti. 

Dünya Sağlık Örgütü’nün aşılanma direktörü Kate O’Brien, 2023’te 50’den fazla ülkede büyük ve yıkıcı salgınlar yaşandığını belirtirlen, 2022'deki salgınların iki katına çıkıldığını açıkladı. 

O'Brien'ın açıklamasına göre Covid-19 nedeniyle dünya çapındaki rutin aşılama çalışmaları yüzünden kızamık aşısı çalışmaları sekteye uğramış. Bu dönemde de yaklaşık 60 milyon çocuk aşılarını olmamış.

Gündem
'İsterseniz Hollywood'da film çevirin, bu milleti aldatamazsınız'
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Cumhur İttifakı'nı 'kumpaslardan medet ummakla' suçladı. Seçime yaklaşırken yaşanabileceklere dikkat çeken İmamoğlu, "Göreceksiniz, daha yeni numaraları var. Mektup mu yazdırırız? Yeni montajlar mı yaptırırız? Kurgular mı yaparız? İsterseniz gidin Hollywood'da film çevirin,  bu milleti aldatamazsınız” dedi.  

Kısa bir seçim turuyla devam edelim: 
➤ CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Çaykur'daki değişiklikleri eleştirerek "Taban fiyatının altında çay almanın cezası olsun, çay üreticisinin emeğini çalmaya çalışanlar cezasını hem Allah'tan hem devletten bulsun" dedi.  
 Kamu yöneticilerinin şeffaf olması gerektiğini söyleyen Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, rakibi Turgut Altınok'a yüklendi "O kadar emlakın vergisini ödemek için herhalde bir bankada hesap olması lazım değil mi? Göremedik" ifadesini kullandı.  
 Cumhur İttifakı ABB Başkan adayı Turgut Altınok da Mansur Yavaş'ın 5 yıl önce yerel seçim sürecinde verdiği 100 sözden 90'ını yerine getirmediğini öne sürdü.  

Kamu çalışanlarına müjde: Bayram tatili 9 gün oldu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kamuda bayram tatilinin 9 güne uzatıldığını açıkladı. Karara göre kamu çalışanları 10 Nisan Çarşamba günü başlayacak Ramazan Bayramı öncesindeki 1,5 gün idari izinli sayılacak.  

Adalet Bakanı ve Fenerbahçe arasında 'soruşturma' tartışması 
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ülke gündeminde yeri olan  adli gelişmelerle ilgili açıklamada bulunurken,  Fenerbahçe'ye ilişkin sözleri Sarı-Lacivertli camiayla polemik yaşamasına neden oldu.

Trabzonspor-Fenerbahçe maçı için, görüntülerin inceleneceğini belirtip, 6222 sayılı yasada öngörülen cezalara göre hareket edileceğini söyleyen Bakan Tunç olayın bütünüyle ilgili, "Taraftar da olsa futbolcu da olsa he iki taraf içinde bir suç işlenmişse soruşturulur" demişti.

Bakan'ın sözleri üzerine Fenerbahçe açıklamaları üzüntüyle takip ettiklerini belirten bir açıklama yayınladı. Bunun üzerine de Bakan Tunç, "Fenerbahçe kulübümüzün bir açıklaması olmuş. Bizim futbolculara yönelik soruşturma açıldığına yönelik beyanımız söz konusu değil" cevabını verdi.

Eylem Tok ve oğlu ABD'de yargılanabilir
Bakan Tunç, Eyüpsultan'da ehliyetsiz araç kullanarak bir kişinin ölümüne yol açan 17 yaşındaki oğluyla beraber ABD'ye kaçan yazar Eylem Tok için ise ABD'yi işaret etti: Anne Eylem Tok için sadece suçluyu kayırma suçu olmadığını, "Delillerin yok edilmesi, yaralıları öylece bırakıp gitmek gibi birçok suç olabilir" ifadesiyle belirten Bakan ihtimalleri şöyle sıraladı: "Biz ifadesini almadan cezalandırma yoluna gidemiyoruz. ABD makamları yargılayabilir. Yani der ki 'Sen yabancı ülkede bir yabancıya karşı suç işledin, benim vatandaşımsın, dolayısıyla seni benim kanunuma göre yargılayacağım' diyebilir."

Arda Turan hakkında karar verildi: İspanya'da 1 yıl hapis, 617 bin euro para cezası 
Eyüpspor Teknik Direktörü Arda Turan, futbolculuk döneminde Atletico Madrid ile Barcelona'da oynadığı 2015 ve 2016 yıllarında İspanya maliyesinden vergi kaçırdığına dair iki farklı suçtan 1 yıl hapis cezası aldı. Turan cezaevine girmeyecek. Eski oyuncu kalan 617 bin 773 euro'luk borcunu ise 6 taksitle ödemesine karar verildi.

Deprem bölgesindeki karışıklık Reuters'ın gündeminde: Mülkiyet haklarında belirsizlik var
Reuters'a konuşan depremzedeler, kasım ayında yapılan yönetmelik değişikliğiyle bölgedeki inşanın hızlanması için hasarlı evlere hükümetin el koyduğunu söylüyor. Ancak birçok insan bu yönetmelikten bihabermiş. Avukat Orhan Özen,  mülkiyet haklarının ihlal edildiğini belirtiyor.

AYM 'kamulaştırma bedeli' düzenlemesini iptal etti
Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine, sit ve koruma alanlarında hukuka aykırı kamulaştırma nedeniyle açılacak davalara ilişkin kritik bir karar verdi. Buna göre vatandaşların kamulaştırma bedeli ve yasal faizini mahkemeye depo etmek zorunda kalmasına ilişkin yasa hükmü Anayasa’ya  aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildi.

Günün verisi: 9,6 kilo
Bu miktar, ortalama bir Finlandiyalının bir yıl içerisinde tükettiği kahveyi gösteriyor. Kuzey ülkesini 7.2 kiloyla Norveç takip ediyor. Hollanda 6.7, İsveç 6.5 kilo tüketimle listenin üst basamaklarında. Biz ülke olarak çaycıyız. Bizdeki miktar 400 gram.  Dünya ortalaması 2 kilogram.

Dünya
Trump'tan Prens Harry hamlesi: Uyuşturucudan sınır dışı edilebilir
ABD eski Başkanı Donald Trump, seçim vaatlerinden bahsederken Monarşi'yi de hedef aldı. Trump eğer tekrar başkan seçilirse Britanya Kralı III. Charles'ın oğlu Sussex Dükü Prens Harry'nin uyuşturucu kullanımı nedeniyle sınır dışı edilebileceğini söyledi. Bunun sebebi Prens Harry'nin uyuşturucu konusunda yalan beyanda bulunmasıymış.
Trump, daha önce de Prens Harry'nin Kraliçe II. Elizabeth'e yaptığını affedilemez ihanet olarak değerlendirmiş ve onun tek başına kalacağını söylemişti. 

Rusya'dan, Ukrayna'ya asker gönderecek olan Fransa'ya: İlk onları vuracağız
Rusya Dış İstihbarat Servisi Direktörü Sergey Narışkin, Fransa’nın Ukrayna’ya göndermek üzere askeri birlik hazırladığını öne sürdü. Narışkin, Fransız ordusunun Ukrayna'ya gelmesi halinde ilk hedef olacaklarını kaydederken Fransa Rusya'nın iddialarını yalanladı ve asker gönderilmeyeceğini açıkladı.  

Yıkıcı üstünlükle kazanılmış en fantastik seçim zaferleri
Rusya'dan laf açılmışken Rusya Lideri Vladimir Putin'in bu haftaki seçimlerde yıkıcı bir oy üstünlüğüyle tekrar seçilmesinin ardından Politico'nun yaptığı derlemeye bakalım: 'En fantastik seçim zaferleri' şimdiye dek yüzde  90 oy oranı almış liderleri anlatıyorlar.   

Bu haberin peşine bir Vladimir Putin okuması ekleyelim. The Times soruyor: Putin modern zamanın Stalin'i mi? Vladimir Putin'in müttefikleri Rus liderin mirasının yaşamaya devam edeceği konusunda ısrarcı ama düşmanları, en güçlü muhalifinin ölümünün ardından kişilik kültünün parçalanacağına işaret ediyor. Analiz, Putin'in iktidardan  çekilmesinin ardından olacaklara yoğunlaşıyor.  Bu konuda güzel bir devam okuması da Wikipedia'da  Stalin Kişi Kültü maddesinde. 

'Netanyahu'nun en kötü lider olarak tarihe geçeceğine inanıyorum'
Bu sözler İsrail'in Haaretz gazetesine konuşan New York Times yazarı Thomas L. Friedman'a ait. İsrail-Filistin savaşının gerçek bir İkinci Dünya Savaşı olduğunu söyleyen Friedman "Netanyahu'nun sadece İsrail tarihine değil, Yahudi tarihine en kötü lider olarak geçeceğine inanıyorum" diyor.  Detaylar haberimizde.  Friedman, Oksijen'de yayımlanan bu haftaki yazısında da "Netanyahu ve koalisyonunun Gazze’deki savaşı İsrail’i radyoaktif bir niteliğe büründürdü" demişti.

Gazze'de öldürülen en üst düzey Hamas lideri
İsrail, Hamas komutanı Marwan Issa'nın, gerçekleştirdikleri hava saldırısında öldürüldüğünü açıkladı. Issa, savaşın başlamasından bu yana öldürülen en üst düzey Hamas lideri oldu. Issa'nın  Hamas için önemi ve geçmişi bu haberde.

Bu arada İsrail kabinesinden dikkat çeken çıkış geldi. İsrail Miras Bakanı Amihai Eliyahu, ülkesinin silah konusunda ABD'ye bağlı kalmasının sonlandırılması gerektiğini söyledi.

Havana Sendromu araştırması: Beyin hasarına ilişkin kanıt bulunamadı
ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından yapılan yeni çalışmalar, Havana Sendromu semptomları yaşayan diplomat ve ajanlarda beyin hasarına dair kanıt bulamadı. Ancak son çalışmaların önceki araştırmalarla çeliştiğini belirtmek gerek.  Detaylar haberimizde. 

Ferrari'ye 'freni düzeltmedi' davası
ABD'li bir müşteri hayati tehlikesi olan fren sorunlarını düzeltmediği iddiasıyla Ferrari'ye dava açtı. Şirket daha önce geniş çaplı bir geri çağırma yapmış olmasına rağmen yine de sorunlu araçları  satmaya devam etmekle suçlanıyor.

Ekonomi
Tuncay Turşucu yorumluyor: Faiz kararı borsayı nasıl etkiler? Dolar 'koptu gidiyor' mu?
Finansal danışman ve borsa analisti Tuncay Turşucu, Merkez Bankası'nın alacağı faiz kararı, borsadaki son durum ve dövizin gidişatını değerlendiriyor. Bu konuların tartışıldığı, Paribu'nun sunduğu Güzem Yılmaz Ertem ile Ekonomi Sohbetleri'ni Oksijen TV'de izleyebilirsiniz. 

Faiz ne olacak, ne olmalı? 
Bu soruya cevap olacak iki haber var. İlki Reuters'tan. Ajans diyor ki, "TCMB bu hafta faizi sabit tutacak  ancak artış yakın."  TEPAV da olması gerekeni aktarıyor. Yayımladığı 'Para Politikası Değerlendirme Notu'nda, politika faizinin 500 baz puan artırılması gerektiğine dikkat çeken TEPAV verilere bağlı olarak ilave sıkılaşmanın da yapılabileceğinin belirtilmesi  gerektiğini değerlendirdi.

ETF'lerden büyük çıkışlar yaşandı, Bitcoin sert düştü
Bitcoin, spot Bitcoin Borsa Yatırım Fonu'ndan sert çıkışlar ve Fed'den faiz indirim beklentilerinin ötelenmesiyle birlikte yüzde 7'den fazla düşerek gün içinde 63 bin doların altına kadar geriledi.

Japonya Merkez Bankası Başkanı Ueda: Uygun faiz oranı seviyeleri ekonomiye bağlı
Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda 17 yılın ardından ilk kez faiz artırıp, 2016'dan beri devam eden negatif faiz politikasını sona erdirmelerinden sonra konuştu. Ueda, bankanın daha fazla faiz artışının ekonomik ve enflasyonun nasıl gelişeceğine bağlı olacağını ancak mevcut ortam göz önüne alındığında  agresif artışların muhtemel olmayacağını söyledi.  Bu kararın etkisini Bloomberg inceliyor: Küçük çaplı faiz artırımının dünya çapında büyük bir dalgalanma etkisi olabilir.

Fitch'ten THY'ye iyi haber
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk Hava Yolları’nın kredi notunu B+’dan BB-'ye yükseltti ve not görünümünü 'durağan' olarak teyit etti. Fitch ayrıca, THY’nin 2015 yılında ihraç ettiği USD cinsi Ekipman Teminatlı Geliştirilmiş Kredi Sertifikaları’na ait kredi notunu da  BB-'den BB’ye yükseltti.  Bu arada THY, Türkiye Sivil Havacılık Sendikası'yla 2 yılı kapsayan 28'inci Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin imzalandığını duyurdu.

Unilever'de yeni yapılanma süreci: 7500 çalışan işten çıkarılacak
Perakende devi Unilever, yeniden yapılanma planını hızlandırıyor. Son olarak dondurma ürünlerini başka bir şirket adı altında satacağını açıklayan Unilever, bu program çerçevesinde dünya genelinde ağırlıkla ofis bazlı olmak üzere 7 bin 500 kişinin işine son vereceğini duyurdu.

Çin 100 milyon tonluk petrol rezervi keşfetti
Çin'in ulusal petrol şirketi ülkenin kuzey ucunda, Kore Yarımadası'nın batısında kalan Bohay Denizi'nde 100 milyon tonluk  petrol rezervi keşfedildiğini duyurdu.

Evergrande'nin patronu borsalardan ömür boyu men edildi
Çin'de ödeyemediği borçları nedeniyle tasfiyesine karar verilen gayrimenkul şirketi Evergrande'nin kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Hui Ka Yan'a, usulsüz işlemleri nedeniyle hisse senedi piyasalarından  ömür boyu men cezası verildi.

Piyasalar
  • Borsa İstanbul 8.929,88 | %2,43 🟢 
  • Dolar 32,3824 | %0,11 🟢
  • Euro 35,2065 | %0,04 🟢 
  • Euro/Dolar 1,0865 | %-0,01 🔴
  • VİOP  9.938,00 | %0,03 🟢
  • Altın Gram 2.246,89 | %0,10 🟢
  • Altın ONS $2.158,45 | %0,05 🟢
  • S&P 500 5.178,51 | %0,56 🟢
  • Dow Jones 39.110,76 | %0,83 🟢
  • ABD 10 Yıllık Tahvil 4,292 | %-0,73 🔴
    20.03.2024, sabah saat 05.40 verileri
Borsa açılmadan önce bilmeniz gerekenler
  • Medical Park, 2023 yılını 4,5 milyar lira net kârla kapadı. Net kârda yüzde 4'lük düşüş görüldü. Geçen yıl 22,4 milyar lira satış hasılatı elde eden şirket, 5,7 milyar lira FAVÖK elde etti. Dünkü seanstaki 172,50 liralık kapanış fiyatı üzerinden Medical Park'ın F/K oranı 7,92, PD/DD oranı 2,83 oldu. Şirketin özkaynakları 12,6 milyar liraya ulaştı. 
  • Ebebek, 2023 yılını 302 milyon lira net kârla kapadı. Net kârda yüzde 12'lik artış görüldü. Geçen yıl 11,3 milyar lira satış hasılatı elde eden şirket, 720 milyon lira FAVÖK elde etti. Dünkü seanstaki 62,95 liralık kapanış fiyatı üzerinden Ebebek'in F/K oranı 33,34, PD/DD oranı 3,98 oldu. Şirketin özkaynakları 2,5 milyar liraya ulaştı. 
  • İndeks Bilgisayar, lojistik kapasitesini yaklaşık dört katına çıkaracak stratejik bir yatırım kararı aldı ve ASF Gayrimenkul'le şirket paylarının tamamını satın almak üzere görüşmelere başladı. ASF Gayrimenkul, Gebze'de 36 bin 68 metrekare büyüklüğünde gayrimenkule sahip.
  • Gür Sel Turizm, Ürdün'de toplu taşımacılık hizmeti veren  iştirakin 2032 yılına kadar devam sözleşmesi kapsamında, 271 adet olan araç sayısı 334'e çıkaracak. Bu büyümenin gelecek 9 yıllık kontrat süresince ciroya 65 milyon dolar katkı sağlaması planlanıyor. 
  • Akfen Yenilenebilir Enerji şirketin iki aşamada tamamlamayı planladığı Hibrit GES, RES kapasite artışı ve depolamalı üretim tesislerinden oluşan yeni yatırım programının yaklaşık 65 milyon dolar FAVÖK katkısı sağlaması beklendiğini açıkladı.
  • Netaş, Türk Telekomünikasyon’dan 2 milyon 115 bin dolar tutarında LTE ROUTER siparişi aldı.
  • Brisa, 24 Nisan'da hisse başına net 3,0546 TL temettü ödeme kararı aldı. Şirketin brüt temettü verimi yüzde 2,80 oldu.
  • Migros, 27 Nisan'da hisse başına net 6,2136078 TL temettü ödeme kararı aldı. Şirketin brüt temettü verimi yüzde 1,45 oldu.
  • Çelebi Hava Servisi,  24 Nisan'da hisse başına net 56,7 TL temettü ödeme kararı aldı. Şirketin brüt temettü verimi yüzde 4,45 oldu.
  • Emlak Konut, Arnavutköy Dursunköy 3. Etap 12. Kısım Konut, Ticaret ve Sosyal Donatı İnşaatları ile Altyapı ve Çevre Düzenleme İşi'nin sözleşmesi yükleniciyle imzalandı. Sözleşme bedeli 2 milyar 736 milyon 653 bin lira+KDV.
  • Ensari Deri Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Nuri Ensari, 40,00-40,84 TL fiyat aralığından 760 bin lot hisse satışı gerçekleştirdi.

Oksijen'den
Yeni James Bond'la tanışın: Aaron Taylor-Johnson
Sinema tarihinin en popüler ajan karakteri James Bond için İngiliz oyuncu Aaron Taylor-Johnson'a teklif götürüldü. Daniel Craig'den rolü devralması beklenen aktörle bu hafta sözleşme imzalanacak. 

Z kuşağı Facebook'u tasarruf için kullanıyor
Türkiye'deki Z kuşağının belki de en uzak olduğu sosyal medya platformu Facebook ama ABD'de gençlerin bu platformdaki amacı farklı: Paradan tasarruf etmek. NYT, Marketplace'i kullanan  Z kuşağı gençlerle konuşmuş.

Aralıklı oruç tutanların bazılarının kalp hastalığından ölme olasılığı daha yüksek
Kritik bir araştırma ve üzerinde konuşulmaya değer. Sadece günün belli saatlerinde yemeye odaklanan aralıklı oruç son yıllarda daha popüler hale geldi. Herkes bir dönem denemiş olabilir. Ancak yeni bir araştırma aralıklı oruç yaparken gerçekten dikkat edilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Zira bulgulara göre aralıklı oruç tutan  bazı kişilerin kalp hastalığından ölme olasılığı yüksek.

20 Mart'ta ne olmuştu? 
  • 1916'da bugün Albert Einstein, 'Görelilik kavramını' yayımladı. Bu modern fizikte yerçekiminin mevcut açıklamasını oluşturuyor. Bu vesileyle günlük bilim dozumuzun bir parçasını basitleştirilmiş şu  harika anlatımla alalım.
  • 1987'de FDA, AIDS tedavisinde kullanılan AZT adlı ilaca onay verdi. Retrovir adıyla piyasaya verilen ilaç, onaylanmış ilk AIDS ilacı oldu.
  • Bugün NBA efsanesi Pat Riley, ABD'li yönetmen Spike Lee, ABD'li Oscarlı oyuncu Holly Hunter ve Amerikan kolonilerindeki ilk kadın şair Anne Bradstreet'in doğum günü.
  • Bugün yaşamını yitirenler arasında da ressam Hoca Ali Rıza, gazeteci yazar Falih Rıfkı Atay, romancı Kerime Nadir, Sovyet futbolcu Lev Yaşin bulunuyor.

Günün yemeği
Tatlı tuzlu salkımlı helva mus
The New York Times'tan Ali Slagle, bu tarif için "Çok sayıda yemeğe uyarlayabileceğiniz bu tarifle kök sebzeleri leziz karamelize yemeklere dönüştürebilirsiniz" diyor. Pişirme süresi 45 dakika olan tarif burada. 

Günün şarkısı
Paloma Faith-New York
Britanyamızın dünyaya armağanı Paloma Faith'le kapatayım bülteni. Şarkıcının ilk zamanlarından bir şarkısı  New York 'la vedalaşalım. Akşamüstü görüşürüz. 

Bültenimizi okuduğunuz için teşekkür ederiz!

Eğer beğendiyseniz bültenimizi lütfen paylaşınız. 

 Bu bülten size Gazete Oksijen bülten üyeliğiniz ve buradaki "eposta gönder" izniniz kapsamında iletilmiştir. Geri bildirimleriniz bizim için değerli. Bültenlerle ilgili geri bildirimlerinizi [email protected] adresinden bizimle paylaşabilirsiniz.

Bülten almak istemiyorsanız tıklayın.   |   Abone bilgilerinizi güncellemek için tıklayın.

Çerez Politikası   |   Gizlilik Politikası   |   İletişim   |   Reklam

Gazete Oksijen 2024  © Levent Mahallesi, Karanfil Sokak, No:21, Beşiktaş / İstanbul