Türkiye'de çeşitli kentlerde rekor sıcaklıkların yaşandığı yaz mevsiminde orman yangınlarında da geçen yıla göre artış oldu. Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye'de geçen yıl 1 Ocak-19 Ağustos döneminde 1419 orman yangını çıkarken, bu yılın aynı döneminde 2 bin 529 yangın kayıtlara geçti. Yine aynı dönem mukayese edildiğinde yanan orman alanı 8 bin 865 hektardan 17 bin 456 hektara yükseldi. 1 Ocak-19 Ağustos tarihlerinde geçen yıl 2 bin 12, bu sene ise 2 bin 793 orman dışı yerde yangın çıktı. Bu sene ağustos ayında bugüne kadar 439 orman yangını çıktı. Ekipler, 4 günde (15-18 Ağustos arası) 109'u orman yangını olmak 247 yangına müdahale etti.
Doğu Akdeniz en hızlı ısınan bölgelerden biri
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Uzmanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, AA'ya küresel ısınmanın orman yangınlarını tetiklediğini ve yıkıcı etkilerini artırdığını söyledi. Türkiye'nin iklim değişikliğinin etkilerini en ağır hisseden bölgelerden biri olduğunu vurgulayan Tağıl, şunları kaydetti:
- Bilimsel bir rapora göre Doğu Akdeniz dünya üzerindeki en hızlı ısınan bölgelerden biri. Özellikle yaz aylarında bu ısınma daha belirgin hale geliyor. Sıcak ve kuru hava koşulları, yangınların hızla yayılmasına ve daha yoğun hale gelmesinde en etkili faktörler.
- Türkiye, bu nedenle Portekiz ve İspanya gibi ülkelerle birlikte en yüksek yangın tehlikesine sahip ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye'deki yangınların yüzde 90'ı insan kaynaklı. 2
- 024 yazında Türkiye'deki artan orman yangınlarının temel sebebi iklim faktörleri. İnsanlar yangınları başlatan en önemli etken olsa da uygun hava koşulları ve bitki örtüsü yangınların bu kadar geniş ve kontrol edilmesi güç hale gelmesini kolaylaştırıyor."
Bitki örtüsünün yanıcılığı arttı
Prof. Dr. Tağıl, bu yaz yangınların artmasında sıcaklık, rüzgar ve zemin neminin başlıca etkenler olduğuna işaret etti. Son 13-14 aydır sıcaklıkların mevsim normallerinin üstünde seyrettiğini dile getiren Tağıl, "Yaz mevsimi, erken gelen sıcak hava dalgasıyla başladı ve bu durum, yüzeyin kurumasını hızlandırarak bitki örtüsünün yanıcılığını artırdı. Haziran ve temmuz, ülkemizin en sıcak ayları olarak kaydedildi. Ağustos ortasında ise yeni bir sıcak hava dalgası Türkiye'yi etkisi altına aldı. Özellikle Batı Anadolu'daki yüzey örtüsü sürekli sıcaklık dalgaları nedeniyle hızla kurudu, yangın riski ciddi şekilde arttı ve endişe verici bir boyuta ulaştı. Yangınların oluşumunda ve yayılmasında bitki örtüsü kritik bir yakıt kaynağıdır. Kızılçam, yanıcılık açısından en yüksek değere sahip ağaç türlerinden biri" dedi. Son iki ayda etkili olan kuru güney sektörlü rüzgarlarının bitki örtüsünü kurutarak yangınlara elverişli bir ortam oluşturduğunu ifade eden Tağıl, ağustosta kuzeyden esen güçlü rüzgarların ise yangın riskini daha da artırdığını sözlerine ekledi.
Alınan önlemler yeterli mi?
Türkiye özellikle 1 haftadır farklı bölgelerde yangınlarla mücadele ediyor. İzmir, Çanakkale, Bolu yangıları öne çıksa da alevler mücadele ülkenin dört bin yanında devam ediyor. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'na göre; 1 Ocak 2024'ten bu yana 2 bin 424'ü orman olmak üzere, 5 bin 314 yangın çıktı, hava araçları 6 bin 887 saat uçuş yaparak söndürme faaliyetlerinde bulundu. Buna rağmen İzmir'de yerleşim yerlerini tehdit eden yangınla ilgili iki açıklama dikkat çekti.
"Söndürme çalışmaları yetersiz"
CHP İzmir Milletvekili Mahir Polat cumartesi günü yaptığı açıklamada "Karşıyaka'nın Sancaklı Köyü'ndeyiz. Havadan müdahale edilmeye çalışılıyor ama asla yeterli değil. Örnekköy'den bu yana yanmamış yeşillik yok. Söndürme çalışmaları yetersiz. Soğutma çalışmalarının olmadığını görüyoruz çünkü söndürmeye yetişilmeye çalışılıyor" dedi.
"Sorun göz göre göre geldi"
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay da cuma akşamı yaptığı açıklamada "Karadan erişilebilen alanları söndürmek için İzmir ekipleri sahadalar ancak araçlarla erişilemeyen, havadan müdahale gereken alanlarda, bugün gündüz boyunca etkili çalışmadı olmadı ve bu iş büyüdü. Biz sorduğumuzda rüzgar var dendi, başka yerlerde yangın var dendi. Şu anda yaşadığımız sorun göz göre göre geldi" dedi.
