Sevgili kitap terapisti, kalabalık çalışılan bir ortamda çok yoğun bir çalışma temposundan sonra emekli oldum. Kendime yeni bir yol haritası çizme ihtiyacı hissediyorum. Bana rehberlik eder misiniz? Nur E. Sevgili Nur E., elbette emekliliğin herkes üzerindeki etkisi başka. Karaktere göre yaklaşım da değişiyor; hayatı boyunca bunu bekleyen de var, emekli olmaktan korkan da. Ancak genel çerçevede emekliliğin insanlar üzerindeki etkisi şunlar olarak sıralanabilir: Kişiliğin kısmi kesintiye uğraması, karar vermekte güçlük, özgüvende eksilme, emeklilik sonrası boşluk deneyimleme, toplumda anlamlı bir iş yapma arayışı, ölüm anksiyetesi, sosyal ilişkilerin yeniden düzenlenmesinde sorunlar ve kendini gerçekleştirme problemleri. Az buz değil, öyle değil mi? Ve buna rağmen üzerinde de fazla durulmayan bir konu. Bu yüzden sorunuz için ayrıca teşekkür ederim. Aslında bu da profesyonel psikolojik destek almayı gerektiren çok önemli bir mesele kanımca. Hayatın birdenbire bildiğinizden çok farklılaşması, düzenin (buna yatış kalkış saatleri de dahil) tamamen değişime uğraması insanı ne kadar zorlayabilir, ancak tahmin edebiliyorum. Size ilk vereceğim örnek Mahir Ünsal Eriş’in Gaip’i. Başta hiç mantıklı gelmeyecek ancak bir kez okumaya, daha doğrusu dinlemeye (zira tefrikalar halinde Storytel’de yayımlandı, bu kitap dinleme platformuna üye olmanızı öneririm) başladığınızda ne demek istediğimi anlayacaksınız. Bir araba kazasından sonra hafızasını yitiren ve mecburen emekliye ayrılan bir adamın insanın yakasını bırakmadan okutan hikâyesi. Salih Bey uyandığında o an olduğu, karısı tarafından ona anlatılan kişiden başkası olduğunu hissetmektedir, fakat asla nasıl biriydi hatırlamamaktadır. Bana bu kısmı aslında bir insanın bütün bir ömür başka biri olarak yaşarken emeklilikten sonra yepyeni biri olmaya itilmesini hatırlattığı için kesinlikle dinlemenizi, bu adamın yeniden kendini bulmaya çalışmasını görmenizi tavsiye ediyorum. Kısaca şöyle özetleyebilirim: Azılı bir derin devlet üyesiyken artık torununun önerdiği kitabı okuyan bir dedeye dönüşen adam. Değişim çarpıcı ama aslında her insanın hayatında ortalarda bir yerlerde mecbur kaldığı bir değişim. 
Önereceğim bir başka kitap Fredrick Backman’dan Hayata Röveşata Çeken Adam. Bu sefer hayatı boyunca faydalı olmuş bir adamın emekliye ayrılmasıyla değişen hayatı anlatılıyor. Sadece işsiz değil yalnızdır da ve hayatını yeni baştan tanımlamak zorundadır. Ruh hallerinin tanıdıklığı bakımından faydalı olacağına inanıyorum. Gelelim kılavuzluk edebilecek kitaplara. Çalışma(ma)nın Keyfi. Başlık hiç de fena değil. Kitabın tanıtımında “emekliler, çok çalışanlar ve işsizler için bir kılavuz” tanımı kullanılıyor. Aslında aynı yazarın sadece emeklilere yazdığı bir kitabı daha var: Nasıl özgür, mutlu ve eğlenceli emekli olunur adlı. Ancak sanıyorum henüz Türkçeye çevrilmemiş. Pek çok diğer dile çevrilmiş olmasına rağmen… Siz ilkini okurken belki diğeri de arkadan gelir. İletişim Yayınları’nın katkısı Yeni Bir Başlangıç: Emeklilik, Keşifler, İmkânlar, Fırsatlar adında bir kitabı da önerebilirim. Okudum dersem yalan olacak, ben de sizin sayenizde keşfetmiş oldum. İlk fırsatta bakacağım; bir gün hepimiz o noktaya geleceğiz ne de olsa. Bu arada madem bu alanda böyle bir boşluk var, hayatımızın ikinci yarısı görmezden geliniyor gibi, belki de diyorum bu arayışınızı oturup siz kaleme alırsınız. Hem terapi olur hem de arkadan gelenler de faydalanır. Sadece bir fikir. Ne dersiniz?
Reçete
- Gaip / Mahir Ünsal Eriş / Seslendiren: Beyti Engin / Sesli Kitap / Storytel
- Hayata Röveşata Çeken Adam / Fredrick Backman / Çeviren: Barış Sever / Pegasus Yayınları / Roman / 328 Sayfa
- Çalışma(ma)nın Keyfi / Ernie J. Zelinsky / Çeviren: Dara Çolakoğlu / Boyner Yayınları / İş-Ekonomi / 276 Sayfa
- Yeni Bir Başlangıç: Emeklilik, Keşifler, İmkânlar, Fırsatlar / Philippe Hofman / Çeviren: Zeynep Önen / İletişim Yayınları / Sosyoloji / 317 Sayfa
