Sorun çözme kapasitesi düşük ülke

Türkiye’nin Anayasa sorunu Cumhuriyet’le yaşıt. Kürt meselesi, Kıbrıs, Avrupa Birliği üyeliği meselesi… Neden hiçbir sorunu zamanında ve zamanın, toplumun ruhuna uygun olarak çözemiyoruz? Bir an düşünsenize, altmışlı, yetmişli yıllarda Türkiye’de görev yapan bir diplomat ya da gazeteci 2022’nin bu ilk günlerinde Türkiye’ye gelse, siyasi gündemin ve ana meselelerin hemen hepsinin aynen sürdüğünü görecek. Dolandırıcılıkları, vurgunları saysak, 70’li yıllarda arsa-yapı kooperatifçiliği, 80’li yıllarda bankerler, 90’lı yıllarda hayali ihracat, 2000’li yıllarda saadet zincirleri, şimdilerde kripto para, çiftlikbank, beşli çete soygunları, mala çökmeler.  Bir ülkenin hukuk sistemi hiç mi değişmez, yönetim sistemi hiç mi tedbir almaz? İlkini 1948’de yaptığımız imar affını 2018’e kadar 17 kez tekrarlamışız, ihale kanununu son 10 yılda bile kaç kez değiştirdiğimizi artık yapanlar bile saymıyor muhtemelen.  Bir de sorunlar ağırlaştıkça cafcaflı bazı şoven laflar, modeller geliştirme alışkanlığımız var. Avrupa Birliği ilişkilerinde Helsinki Kriterleri’ne uymayız, Ankara kriterleri icat edip onlara uyacağımızı söyleriz ama o kriterler hiç bilinmez. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkar kendi ilkelerimize uyacağız deriz ama kadına şiddet ve cinayetler artar. Dünyanın, literatürün bilmediği yeni ekonomik model deriz ama her gün başka bir yetkili başka bir hayali model anlatır. Say, say bitmez. Neden böyleyiz?