05 Aralık 2025, Cuma
28.11.2025 04:30

Organik

A+ Yazı Boyutunu Büyüt A- Yazı Boyutunu Küçült

Eve ilk defa naylon bir gömlek gelmişti. Bembeyaz. 60’ların başları. Pek havalıydı. Ülkede yoktu. Yurt dışından gelmişti. Gelen misafirlere bile marifetmiş gibi gösteriliyordu. Gören sağını solunu çevirip bakıyor, baş parmağı ve işaret parmağıyla, para sayar gibi mıncıklıyordu. Ama gömlek buruşmuyordu. Kırışmıyordu. Yıkandıktan birkaç dakika sonra kuruyordu. Ütü falan da istemiyordu. Mükemmeldi. Dertsiz. Tasasız. Ütüsüz. Markası bile “Nylon” du. O kadar. Havası çok sürmedi. Her şeyin plastik ikamesi çıkıverdi. Tabak, çanak, terlik, sandalye, çanta… Akla ne gelirse. Ev için olan kova, leğen, tas gibi malzemeler ise seyyar satıcıların işi olmuştu. “Hanııım layloncu gel-dii” nidaları gün boyu sokakları dolduruyordu. Yaz gelince bir ateş topuna dönüp, kovalar dolusu terletme yeteneğine sahip, boynu bile yakan naylon gömlekler de pek kısa sürede gözden düşüvermişti. Sonra naylon, her şeyin taklidinin, sahtesinin sıfatı haline geldi. Naylon konusunda ünü en dayanıklı çıkan da faturalar oldu. Kullanımı azalsa da sıfat olarak naylon görevini sürdürüyor. Naylon yani sentetik pek çok şey de hayatımızdan pek zor çıkacak gibi duruyor. Pencereden sulama sistemlerine, yapı unsurlarına, sera kaplamalarına, fosil türevleri hayatımızda. Zaten hayatın pek çok alanı da sentetik hale geliyor. Teknoloji sentetikleşmeyi destekliyor, ucuzlatıyor, yaygınlaştırıyor. 60’ların sonunda insanlık tarihinin neredeyse tamamında olan müzik bile sentetikleşmeye başlıyor. Sentetizör denilen aletler müziği domine etmeye başlıyor. 73 Yom Kippur savaşı sonrası OPEC’in petrolü uçurmasıyla plak fiyatları da uçuyor. Büyük grupları, sanatçıları sektörün taşıması hayli zorlaşıyor. O güne kadar sürekli yükselen, klasik ile boy ölçüşecek seviyeye gelen müzik bir anda ritme ittiriliyor. Seri üretim hattının ritmi 120 BPM, disco müziği olarak karşımıza çıkıyor. Sonra gelsin “beat”, ritim. Sonunda enstrüman falan da kalmayıp iki üç elektronik alet ve bilgisayarı mıncıklayarak yaratılan kalıp.

* Bu haber/yazı ve resimlerin eser sahipliğinden doğan tüm hakları Haftalık Yayıncılık Anonim Şirketi’ne ait olup işbu yazı/haber ve resimlerin, kaynak gösterilmeksizin kısmen/tamamen izin alınmaksızın yeniden yayımlanması yasaktır. Haftalık Yayıncılık Anonim Şirketi’nin, 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 24. maddesinden doğan her türlü hakkı saklıdır.

Levent Erden
Levent Erden