Büyük bir hisse senedi, Meta’nın 27 Ekim’de yaşadığı yaklaşık yüzde 25’lik düşüş gibi değer kaybettiğinde, yatırımcılardan genellikle onun performansını uzun vadeli olarak değerlendirmeleri isteniyor. Meta’dan şirketin Facebook olarak bilindiği beş yıl önce hisse satın aldıysanız yaklaşık yüzde 49 değer kaybedersiniz. Meta, sosyal medyayı vazgeçilmez bir teknolojiye dönüştüren pandemiden elde ettiği kazanımları kaybetmekle kalmadı aynı zamanda 2015'teki konumuna da geri döndü. Meta sadece bir hisse senedinden ibaret değil. Yatırımcıların yenilmez olarak gördüüğü bir dizi teknoloji şirketinin kısaltması olan FAANG grubunun da bir üyesiydi.
Bu grubun içinde eski Facebook ile birlikte Amazon.com, Apple, Netflix ve Google’ın çatı şirketi Alphabet vardı. Birçok yatırımcı bu hisse senetlerini güvenli yatırımlar olarak gördü çünkü birlikte, perakendecilikten eğlenceye ve akıllı telefonlara kadar çok büyüyeceği zaten tahmin edilen bir alan yakalarken aynı zamanda güçlü bilançolara hükmettiler.
Metaverse üstündeki şüpheler
Bloomberg'in haberine göre bugün, beş hisse senedi S&P 500'ün piyasa değerinin yüzde 13'ünden fazlasını oluştursa da, FAANG grubu tamamen bitmiş gibi görünüyor. Meta tarafından bakarsak buna aslında CEO Mark Zuckerberg’in metaverse adı verilen ancak hala puslu olan bir girişime odaklanmasıyla artan şüphecilik neden oldu. Ancak aynı zamanda yatırımcılar, şirketlerin uzun vadeli büyüme vaatlerine karşı gelecek birkaç çeyrek veya yılda elde edebilecekleri kârlar hakkındaki düşüncelerini de değiştirdi.
Resesyon endişesi
Son 12 aydaki düşüşleri Meta'nın yüzde 72'lik düşüşü kadar derin olmasa da, diğer FAANG'lerin çoğu, yüzde 40 ila yüzde 60'lık kayıplarla zor zamanlar geçirdi. Aralarında daha iyi durumda olan bir tek Apple. Teknoloji yatırım şirketi olan Loup Ventures'ın kurucu ortağı Gene Muster, “Yatırımcılar büyümede güven krizi yaşıyor” dedi. Büyük Teknoloji yatırımcıları, resesyonun yıllarca devam edebileceği fikrini benimsiyor.
Yatırımcıların Meta ile ilgili endişeleri aylardır artıyordu. Şubat ayında şirket, Facebook'un günlük aktif kullanıcılarında bir düşüş yaşandığını açıkladıktan sonra, ABD borsa tarihinin en kötü tek günlük düşüşünü yaşadı ve 251 milyar dolardan fazla değer kaybetti. Ancak Meta, yeni gelişen ve sürükleyici bir dijital dünya olan metaverse’e geçişi kolaylaştırmak için teknoloji donanımına daha fazla yatırım yapma sözü verdi.
Biri bunun hakimi olacaksa o Meta
Zuckerberg, analistlere verdiği demeçte, şirketin metaverse üzerinde öncü çalışmalar yaptığını ve ana akım haline gelmeden önce genellikle her ürünün birkaç versiyonunu alacağını söyledi. Uzun vadede Meta’ya daha optimistik bakanlar da var. Munster, sosyal medya için cep telefonlarının ötesine geçebilecek bir adıma sadece birkaç şirketin hakim olabileceğini ve Meta’nın onlardan biri olduğunu söylüyor.
Ancak şu ana kadar hissedarlardan gelen mesaj açık. Ödemesi yıllar alabilecek bir sonraki büyük proje üzerine kumar oynamak istemiyorlar ve temel sosyal medya markalarından daha iyi performans bekliyor. Bu kötü bir düşünce olmasa da Büyük Teknoloji şirketleri için her zaman uygulanmayan bir yaklaşım. Netflix postayla gönderilen DVD'lerdi sonra dijitalleşti, ardından Walt Disney Co.'ya rakip olacak bir Hollywood oyuncusu oldu. Amazon sadece kitaplar içindi sonra genel bir perakende devine dönüştü. Facebook üniversite öğrencileri için bir ana sayfadan haber kaynağına ve daha sonra Meta haline gelince mesajlaşma, fotoğraf ve video ile mobil medyaya dönüştü.
"Başarılı olduğunu kanıtladı"
Front Barnett Associates'in baş yatırım sorumlusu Marshall Front, “Facebook, hiçbir şeyle başlayıp her şeyi kazanan başarılı bir şirket olduğunu kanıtladı. Soru şu ki, bunu tekrar yapabilirler mi? Dışarıda çok fazla şüphe var” dedi. Metaverse’e dair şüpheler artarken mevcut işin büyümesi de yavaşlıyor. Meta, 2013'ten 2021'e kadar yıllık ortalama yüzde 42 gelir artışı sağladı. Bloomberg tarafından derlenen analist tahminlerinin ortalamasına göre bu yıl şirketin satışlarının yüzde 1 oranında daralması bekleniyor.
TikTok’un şiddetli rekabeti ve reklamverenlerin resesyon endişesiyle harcamalarını düşürmesi konusundaki endişeler diğer sosyal medya şirketlerini de zorladı. Snap bu yıl yüzde 79 düştü. Elbette bu, teknoloji devlerinin hisse fiyatlarının ilk kez ateş altında kalması değil. Karantina altındaki bir ekonomide kazançları belli olmadan önce 2020’de pandeminin başlangıcında onlar da kayıplar yaşadı. Ayrıca, Fed 2018'in sonlarında faiz oranlarını en son yükselttiğinde, potansiyel bir resesyona ilişkin korkuları artırdı. O zaman da birkaç ay içinde toparlandılar.
Enflasyon hala yaygın ve Fed yetkilileri, ilerleme sağlanana kadar pes etmeyeceklerinin sinyalini verdiler. Makroekonomik tablo değiştikçe işler değişebilir, ancak şimdilik yatırımcılar kendilerini güvende hissediyorlar. Yatırım araştırmacısı Third Bridge'de teknolojiden sorumlu küresel sektör lideri Scott Kessler, Meta'dan bahsederken, "Yatırımcılar, metaverse’e dönüşün, şirketin diğer büyüme alanlarına daha fazla sermaye taahhüdünde bulunmasını engelleyip engellemediğini sorguladılar. Çok büyük bir taahhütte bulundular ve belki de bu çok fazlaydı, çok erkendi" dedi.
