BM Uluslararası Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) tarafından hazırlanan "2024 Dünya Uyuşturucu Raporu" kamuoyuyla paylaşıldı. Birleşmiş Milletler (BM), 2022 yılında dünya genelinde 292 milyon kişinin uyuşturucu kullanıldığını ve son 10 yılda uyuşturucu kullanımının %20 arttığını açıkladı.
Raporda 2022'de dünya genelinde 15-64 yaş aralığındaki her 18 kişiden birinin uyuşturucu kullandığı ve küresel olarak 292 milyon kişinin uyuşturucu kullandığı ifade edildi. En çok kullanılan uyuşturucu maddenin esrar olduğu, 228 milyon kişinin bu maddeyi kullandığı eklendi.
Yaklaşık 60 milyon kişinin "opioid" adlı sentetik uyuşturucu çeşitlerini, 30 milyon kişinin amfetamin türü maddeleri, 23,5 milyon kişinin kokain ve 20 milyon kişinin ekstazi kullandığı belirtildi.
64 milyon kişi uyuşturucu nedeniyle sağlık sorunları yaşıyor
Uyuşturucu sebebiyle rahatsızlıklar yaşayan ve tedavi hizmeti bekleyenlerin sayısında ciddi artış gözlemlendiği vurgulanan raporda, 2022’de 64 milyon kişinin uyuşturucuya bağlı çeşitli sağlık sorunları yaşadığı ifade edildi.
Uyuşturucu kullanımı kaynaklı hastalığa yakalananların 11’de 1’inin tedavi imkanı bulabildiği, kadın hastalarda bu oranın 18’de 1 düştüğü aktarıldı. Sağlık hizmetlerine erişimin coğrafyadan coğrafyaya değiştiğine işaret eden raporda, Güney Amerika’da hastaların yüzde 49’unun uyuşturucuya ilişkin tedavi alma imkanı bulurken bu oranın Orta Asya ve Transkafkasya bölgelerinde yüzde 4’e gerilediğinin altı çizildi.
Raporda, sağlık hizmetlerine erişimin coğrafyadan coğrafyaya değiştiğine işaret edilerek, Güney Amerika’da hastaların yüzde 49’unun uyuşturucuya ilişkin tedavi alma imkanı bulurken bu oranın Orta Asya ve Transkafkasya bölgelerinde yüzde 4’e gerilediğinin altı çizildi.
13,9 milyon kişi uyuşturucu enjekte etti
Raporda, 2022'de 13,9 milyon kişinin uyuşturucuyu vücutlarına enjekte ederek kullandığı, bunların 1,6 milyonunun HIV, 1,4 milyonunun HIV ve hepatit C, 6,8 milyonunun da hepatit C virüsü taşıdığı bilgisi paylaşıldı.
Enjekte ederek uyuşturucu kullanımının küresel hepatit C salgınının önemli bir etkeni olmaya devam ettiğine dikkatin çekildiği raporda, uyuşturucu enjekte edenlerin neredeyse yarısının hepatit C hastalığı taşıdığı eklendi. Genel olarak hepatit C'nin neden olduğu karaciğer hastalıklarının, uyuşturucu kullanımına atfedilen ölümlerin yarısından fazlasını oluşturduğu ifade edildi.
Uyuşturucu kullanımı sonucunda hayatını kaybedenlerin sayısında da gözle görülür artış yaşandığı, 2019’da uyuşturucu nedeniyle yaklaşık 500 bin kişinin yaşamını yitirdiği ve hepatit C'nin yol açtığı karaciğer hastalıklarının uyuşturucuya bağlı ölümlerin başlıca nedenlerinden biri olduğu vurgulandı. Bu tür hastalıkların uyuşturucu kullanımına atfedilen toplam ölüm sayısının yarısından fazlasını oluşturduğu kaydedildi.
Uyuşturucu üretimi ve trafiği
Dünyada kokain arzı ve talebinde belirgin artışın yaşandığına işaret edilen raporda, kokainin elde edildiği koka ağacının 354 bin 900 hektarlık alanda ekildiği, 2022’de bir önceki yıla oranla yüzde 20 artışla 2 bin 757 ton gibi rekor seviyede kokain üretimi yapıldığı anlatıldı.
Küresel kokain pazarının ABD’nin yanı sıra Batı ve Orta Avrupa'da yoğunlaşmaya devam ettiği ancak Afrika, Asya ve Güneydoğu Avrupa'daki gelişmekte olan ülkelerde de hızlı şekilde yayıldığı ifade edildi.
Afganistan'da afyon üretimi bir yılda %95 geriledi
Raporda, küresel yasa dışı afyon üretiminin en çok yapıldığı Afganistan’da 2022’ye göre 2023'te ciddi düşüş yaşandığı, bu maddeyi üreten bir başka ülke Myanmar'da ise üretimin %36 arttığı belirtildi.
Afganistan’daki ciddi düşüşün küresel piyasaya da önemli ölçüde yansıdığı, 2022’ye oranla 2023’de üretimin dünya çapında %74 azaldığı, buna göre 2022'de dünya genelinde 7 bin 800 ton afyon üretilirken, bu rakamın 2023'te 1990'a gerilediği aktarıldı.
Bu keskin düşüşün Taliban yönetiminin 2022’de aldığı yasak kararıyla doğru orantılı olduğu, yasak kararı sonrasında ülkedeki çiftçilerin afyon yerine hububat ekmeye yöneldiği kaydedildi.
2 bin 27 ton esrar ele geçirildi
Rapora, emniyet güçlerinin ele geçirdiği uyuşturucu miktarı da eklendi. Buna göre 2022’de 2 bin 27 ton kokain, 1194 ton esrar reçinesi, 6 bin 168 ton esrar tohumu ele geçirildi.
Ayrıca 572 ton afyon,165 ton farmasötik opioid, 76 ton eroin, 22 ton morfin ve 536 ton sentetik uyuşturucu çeşitleri yakalandı.
Dünya çapında 2022’de uyuşturucu suçları nedeniyle yaklaşık 7 milyon kişi polise takılırken, 2,7 milyon kişi hakkında dava açıldı ve 1,6 milyon kişi ise hapis cezasına çarptırıldı.
Kaynak: AA