Ali Tufan Koç / New York’tan mektuplar
İnsanlık olarak bir ‘Kara Cuma’ (ve ardından ‘Siber Pazartesi’) sınavını daha geride bıraktık.
Hem cebi hem beyni yananlardan mısınız? Hesabı uzatalım: Kara Cuma’nın ABD’deki toplam cirosu 9.12 milyar dolar. Tüm zamanların en yüksek satış rekorunu kırmasına rağmen, sadece yüzde 2.3’lük büyümeyi ‘beklentilerin altında bir performans’ olarak yorumluyor uzmanlar. ‘Siber Pazartesi’ faturası ise 11.3 milyar dolar. Geçen yıla oranla yüzde 6 daha yüksek. İnternet alışverişlerinin artmasıyla beraber, ilk kez 2005’te kullanılan ve sadece belirli teknoloji ürünlerinde uygulanan indirimler sayesinde boynuz kulağı geçti. En az Kara Cuma kadar popüler bir gün var yıllık takvimde: Siber Pazartesi. Darısı salı, çarşamba ve perşembenin başına.
Kara Cuma’nın adı dükkanların o gün henüz hava aydınlanmadan açılması, kararmadan kapanmaması ve alışveriş caddelerinde yoğun araç ve insan trafiğine sebep olmasından geliyor. Ama gerçekten de insanlık tarihinin ‘en karanlık’ günlerinden birine dönüşmesi artık an meselesi. Yarattığı kaos tescilli, yer yer kan gövdeyi götürüyor. 2006’dan beri bunun çetelesini tutan bir site bile var: Blackfridaydeathcount.com. Oradaki verilere göre son 16 yılda Kara Cuma nedeniyle 17 kişi öldü, 125 kişi yaralandı. Sebep AVM’lerdeki izdihamlar, mağazalarda, otoparklarda çıkan tartışmalar… Neyse ki tüketici davranışlarını inceleyen şirket Kearney’nin ortaklarından Katherine Black’ten öğreniyoruz ki artık ‘canımızdan olacağız’ diye telaşlanmamıza gerek yok. Online alışveriş sağ olsun, kanepenizden kalkmadan Kara Cuma’da payınıza düşeni tamamlayabiliyorsunuz. Mağazadan teslim alma oranı bile yüzde 23’ten 13’lere kadar düşmüş durumda; ABD gibi ülkeler için ciddi miktar bu.
