Bu yıl dünya nüfusunun yaklaşık yarısı oy kullandı ya da kullanacak. Türkiye, Hindistan Tayvan gibi birçok ülkede gerçekleşen seçimlerin ardından gözler Fransa, İngiltere ve ABD'de. Geçen haftaki başkanlık tartışması ABD seçim kampanyasında yaş konusunu ön plana çıkardı. Ancak pek çok Batı demokrasisinde farklı bir yaş sorunu yaşanıyor: İhtiyaçlarının karşılanmasını talep eden ve giderek büyüyen bir yaşlı seçmen bloğu. Yaşlı seçmenler bu yıl ABD, Birleşik Krallık ve Fransa'daki seçimlerde önemli bir yer tutuyor. Sadece gençlere kıyasla daha güvenilir bir şekilde oy vermekle kalmıyorlar, aynı zamanda seçmenler arasında giderek artan bir paya sahipler.
Sonuç olarak, pek çok ülkede önde gelen siyasi partiler, artan emekli sayısının hükümet finansmanını zorlayacağı bir dönemde, emeklilerin gelirlerini ve sağlık sigortalarını koruma sözü veriyor. Yaşlı seçmenler genellikle suç ve göç konusunda gençlere kıyasla daha endişeli ve çevreci girişimleri destekleme olasılıkları daha düşük. Perşembe günü Britanya'da yapılacak seçimler öncesinde tüm büyük partiler, emekli maaşlarının uzun vadede enflasyonu geride bırakmasını sağlayan emeklilere yönelik planı destekledi. Geçen yıl emekli maaşları yüzde 10.1 artarken, 19-49 yaş arası işçilerin medyan ücreti yüzde 5.7 arttı. Bu yıl emekliler yüzde 8.1'lik bir artış daha alacaklar.
Emeklilere vergi indirim gençlere zorunlu askerlik
Anketlerde geride kalan Başbakan Rishi Sunak da emeklilere vergi indirimi vaat ediyor. Gençler için ise 18 yaşındakiler için bir yıl askerlik ya da gönüllü çalışma gibi zorunlu ulusal hizmet önerdi. Bu plan gençler arasında pek rağbet görmese de 55 yaşın üzerindekilerin hoşuna gidiyor. Mevcut ABD seçim döngüsünde seçmenler, politikalarının yaşlıları kayırıp kayırmadığından ziyade adayların yaşlarıyla ilgileniyor gibi görünüyor. Geçen haftaki münazarada fena halde tökezleyen Başkan Biden 81, Cumhuriyetçilerin muhtemel adayı Donald Trump ise 78 yaşında. Kongre'ye gelince, Pew Araştırma Merkezi'ne göre bu Kongre'nin başında senatörlerin ortalama yaşı 65.3'tü.
Oy kullanma oranları daha fazla
Atlanta'da 27 yaşında bir uçuş görevlisi olan ve bu konu nedeniyle Demokratları desteklediğini söyleyen Daphne Gould, "Bir münazara izlediğinizde ve ülkemizdeki birincil partilerin adaylarının her ikisinin de iklim değişikliğinin etkilerinin ortaya çıktığını görmek için burada olmayacaklarını gördüğünüzde, elbette bu onlar için öncelik olmayacaktır" dedi. Yaşlılar, gençlere kıyasla oransal olarak daha fazla oy kullandıkları için uzun zamandır siyasi olarak boylarından büyük işlere kalkışıyorlar. Brookings Enstitüsü'nün nüfus sayımı verileri üzerinde yaptığı bir analize göre, 2022 ABD ara seçimlerinde 65 yaş ve üzeri vatandaşların yaklaşık üçte ikisi oy kullandı ve bu oran 18-29 yaş arası insanların katılım oranının iki katından fazla.
Demografik değişim ve uzun yaşam süresindeki artış, yaşlı seçmenlerin pek çok ülkede seçmenlerin giderek daha büyük bir bölümünü oluşturacağı anlamına geliyor. Hollanda, Norveç ve Hırvatistan, artık ana hedefi emeklilerin çıkarlarını savunmak olan siyasi partilerin bulunduğu Avrupa ülkelerinden sadece birkaçı. İngiltere'de 1980'lerin başında 40 yaş altı kayıtlı seçmen sayısı 60 yaş üstü kayıtlı seçmen sayısının neredeyse iki katıydı. Şimdi ise 60 yaş üstü seçmenler bu oranı neredeyse yakalamış durumda. Oxford Üniversitesi Nuffield Siyaset Araştırma Merkezi'nde İngiliz seçim verilerini analiz eden araştırmacı Zack Grant'a göre, daha güvenilir bir şekilde oy kullandıkları göz önünde bulundurulduğunda, 40 yaş altındakilerin kullandığı her oy için 60 yaş üstündekiler tarafından 1,3 oy kullanılıyor.
Londra'daki bir düşünce kuruluşu olan UKOnward'a göre, 2028 yılına kadar devlet emeklilik maaşlarına yapılan toplam harcamanın savunma, eğitim ve polis harcamalarının toplamından daha fazla olacağı tahmin ediliyor. Eski bakan David Willetts, "Ülkemiz yaşlıları gençlere tercih edecek şekilde eğiliyor. Yaşlı insanlar... paraya ve güce sahipler" dedi. Yaşlı seçmenler tek başına seçimlere karar veremez. Sunak'ın partisinin yaşlı seçmenlerin ezici desteğine rağmen kaybetmesi bekleniyor. Seçimi kazanması beklenen İşçi Partisi, kısmen yaşlı seçmenlerin artan nüfuzunu dengelemek için oy verme yaşını 16'ya düşürmek istiyor. Almanya da kısa bir süre önce oy verme yaşını 16'ya indirmişti.
Yaşlılara karşı çıkmanın bedeli ağır olabilir
Yaşlı seçmenlerin çıkarlarına karşı çıkmak siyaseten pahalıya mal olabilir. Fransa'da geçen yıl Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un ülkedeki emeklilik yaşını iki yıl artırarak 64'e çıkarma hamlesi, hem yaşlılar hem de gençler tarafından aylarca süren protestolara yol açtı. Milletvekilleri tasarıyı geçirmeyi reddederek Macron'u anayasal yetkilerini kullanarak oylama yapmadan değişiklik yapmaya zorladı. Macron'un popülaritesi darbe aldı ve partisi pazar günü yapılan parlamento seçimlerinin ilk tur oylamasında üçüncü sırada yer aldı. İlk iki sırayı alan aşırı sağcı Ulusal Birlik ve Yeni Halk Cephesi adlı partilerin koalisyonu emeklilik değişikliklerine karşı çıktı. Yeni Halk Cephesi emeklilik yaşının 60'a düşürülmesini istiyor.
Ipsos anketine göre Fransa'da aşırı sağcı Ulusal Birlik, 34 yaş altı ve 70 yaş üstü seçmenler hariç tüm yaş gruplarında en fazla oyu alırken, gençler arasında en yüksek oyu sol görüşlü Yeni Halk Cephesi aldı. Emeklilik yaşı tartışmalarına rağmen Macron'un Ensemble ittifakı ise genellikle 70 yaş üstü katılımcılar arasında yüksek oy aldı.
"Gençseniz daha az etkiniz var"
Yaşlı seçmenler bazen gençlerin çıkarlarına uygun olmayan politikaları destekliyor. 2016'da 35 yaş altı İngiliz seçmenler neredeyse 2'ye 1 oranında Avrupa Birliği'nde kalma yönünde oy kullanırken, 55 yaş üstü seçmenler güçlü bir şekilde ayrılmayı tercih etti. Goldman Sachs'ın tahminlerine göre şu anda Birleşik Krallık ekonomisi, Brexit'in gerçekleşmemiş olması durumunda olacağından yüzde 5 daha küçük. Londra'da 34 yaşında bir video yapımcısı olan Samuel Thomson, "Gençseniz daha az etkiniz olduğu bir gerçek" dedi. Thomson'a göre 44 yaşındaki Sunak gibi genç siyasetçiler bile daha çok yaşlı seçmenlere odaklanıyor.
ABD'de Kongre Bütçe Ofisi'ne göre 2054 yılına kadar, 65 yaş ve üzeri kişiler için Sosyal Güvenlik, Medicare ve Medicaid harcamalarının federal hükümetin faiz dışı harcamalarının yarısından fazlasını oluşturacağı tahmin ediliyor. Yani ABD nüfusunun yüzde 25'i Sosyal Güvenlik yardımı alıyor olacak ki bugün bu sayı yaklaşık yüzde 20. Şu anda muhafazakar Manhattan Enstitüsü'nde çalışan eski bir Cumhuriyetçi Senato yardımcısı olan Brian Riedl, "Faturayla baş başa kalacak olan genç seçmenler buna pek dikkat etmiyor. Yani yaşlı seçmenler sandığa gidiyor ve aslında genç seçmenleri soyuyor" diye konuştu.
Almanya'da hükümet Mayıs ayında, artan maliyetine rağmen emekliler için devlet maaşlarının belirlenmesine yönelik mevcut formülü en azından 2039 yılına kadar korumaya yönelik bir plan açıkladı. Almanya hükümeti emeklilik sistemini desteklemek için yılda 100 milyar Euro'dan (107,5 milyar dolar) fazla harcama yapıyor. Bu rakam tüm hükümet harcamalarının neredeyse dörtte biri ve yıllık savunma bütçesinin neredeyse iki katı. Almanya'da iktidardaki Sosyal Demokratların kayıtlı parti üyelerinin ortalama yaşı 60, muhalefetteki Muhafazakârların ise 61.
