Rusya, Elon Musk'ın SpaceX'i tarafından geliştirilen uydu-internet hizmeti Starlink'in kullanımını yasaklamış olsa da, son aylarda kullanıcı terminallerini satın alıp Rus güçlerine gönderen aracılar çoğaldı. Bu durum, son teknoloji ürünü cihazlara bel bağlayan Ukrayna güçlerinin bir zamanlar sahip olduğu savaş alanı avantajını da erozyona uğrattı. Moskova merkezli online perakendeci shopozz.ru'da çalışan ve adını Oleg olarak açıklayan bir satıcı Ukrayna'daki cephe hatlarında Rusların eline geçen düzinelerce Starlink internet terminalini satarak geçimini sağlıyor. Oleg siparişlerinin çoğunun "yeni bölgelerden" (Ukrayna'nın Rus işgali altındaki bölgelerine bir gönderme) geldiğini ya da "ordu tarafından kullanılmak üzere" olduğunu söyledi. Ekipmanı Ukrayna'daki Rus askerlerine gönüllülerin teslim ettiğini söyledi.Oleg'in çalıştığı web sitesinde Ohio'dan New Jersey'e kadar Starlink terminalleri satan kişilerin eBay listeleri yer alıyor.
Savaş alanlarında internete erişim
Starlink, Ukrayna'dan Sudan'a kadar birçok savaş alanında internete anında ve büyük ölçüde güvenli erişim sağlıyor. Starlink, birlikler ve komutanları arasındaki asırlık etkili iletişim sorununu çözmenin yanı sıra, modern savaşın kritik bir parçası haline gelen insansız hava araçlarını ve diğer gelişmiş teknolojileri kontrol etmek için bir yol sağlıyor. Donanımının etkinleştirilmesinin kolay olması SpaceX'i savaşın karmaşık jeopolitiğine itti. Şirket, Starlink erişimini "coğrafi sınırlama" yoluyla kısıtlama, hizmeti belirli ülkelerde ve yerlerde kullanılamaz hale getirme ve ayrıca tek tek cihazları devre dışı bırakma gücüne sahip.
Rus gönüllüler cepheye ulaştırıyor
Rusya ve Çin, devletin bilgi kontrolünü zayıflatabileceği ve ABD teknolojisine yönelik genel şüpheler nedeniyle Starlink teknolojisinin kullanılmasına izin vermiyor. Musk X'te yaptığı açıklamada, bildiği kadarıyla Rusya'ya doğrudan ya da dolaylı olarak hiçbir terminal satılmadığını ve terminallerin Rusya içinde çalışmayacağını söyledi. Wall Street Journal, eBay'deki ABD'li satıcılara bağlananlar da dahil olmak üzere çok sayıda Rus çevrimiçi perakende platformunda Starlink satışlarını takip etti. Ayrıca Rus ve Sudanlı aracılar ve satıcılarla görüştü ve SpaceX donanımını cepheye ulaştıran Rus gönüllü gruplarını takip etti.
Karanlık tedarik zinciri
Journal soruşturması, Starlink donanımını Amerikan düşmanlarına ve savaş suçlularına gönderen Afrika, Güneydoğu Asya ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki karanlık tedarik zincirinin varlığını ortaya çıkardı. Bu son kullanıcıların çoğu, satıcıların donanımı Starlink'e izin verilen ülkelerde kaydettirmesinin ardından Starlink'in dolaşım özelliğini kullanarak uydulara bağlanıyor.
Rusya'da aracılar donanımı bazen eBay'den, ABD'den ve Orta Asya, Dubai ya da Güneydoğu Asya'daki karaborsa da dahil olmak üzere başka yerlerden satın alıyor, ardından Rusya'ya kaçırıyor. Rus gönüllüler sosyal medyada terminalleri birliklere göndermekle açıkça övünüyor. Bu kişiler, Rus güçlerinin ilerlediği Ukrayna'da Rusya'nın Starlink kullanımını artırmaya yönelik gayrı resmi bir çabanın parçası.
Uydularını kapatmıyor
Ukraynalı yetkililer, Rus güçlerinin Ukrayna'da Starlink terminallerini kullanması konusunda SpaceX ile temasa geçtiklerini ve bir çözüm üzerinde birlikte çalıştıklarını söyledi. Ancak SpaceX de Musk da yorum taleplerine yanıt vermedi.
Teknolojiyi yasadışı ilan eden Sudan'da da Hızlı Destek Güçleri, yüksek hızlı internet erişimi için Starlink kullanıyor. ABD bu grubu kara listeye almıştı. Yetkililere göre Starlink, grubun komuta kabiliyetlerini arttırdı ve savaş için daha fazla adam toplamalarına yardımcı oldu. Sudanlı yetkililer SpaceX ile temasa geçip grubun kullandığı uyduların kapatılmasını istedi. Starlink'in bu talebe hiçbir zaman yanıt vermedi.
Bununla birlikte, Starlink'i kimin ve hangi amaçlarla kullanabileceği her zaman açık değildi. Donanım, savaşın parçaladığı Yemen'e girmenin yolunu buldu ve teknolojiyi onaylamayan İran'a kaçırıldı.