İsrail devlet televizyonu KAN’a göre; İsrail Yüksek Mahkemesi, oy çokluğuyla başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasının ertelenmesine hükmetti. İsrail merkezli sivil toplum kuruluşu Kaliteli Yönetim Hareketi'nin sunduğu dilekçe sonrası alınan kararla, yasanın uygulanması gelecek parlamento seçimlerinden sonraki meclis dönemine ertelendi. Kararda, söz konusu yasanın, “İsrail Meclisi'nin kurucu yetkisini ihlal eden şahsi bir düzenleme” olduğu kaydedildi.
Seçimin 2026'de yapılması planlanıyor
İsrail'de Meclis üyelerinin seçileceği parlamento seçimlerinin 2026 yılında yapılması planlanıyor. Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi'nden Bilim ve Teknoloji Bakanı Ofir Akunis, Yüksek Mahkeme'nin kararına ilişkin, “Askerlerimiz bütün anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak her cephede savaşırken, Yüksek Mahkeme hakimlerinin bu şekilde davranması oldukça üzücü” ifadesini kullandı.
Öte yandan, muhalif İşçi Partisi Milletvekili ve Haham Gilad Kariv ise Netanyahu'nun liderliğini ettiği koalisyon hükümetinin, İsrail’i benzeri görülmemiş bir anayasal krize sürüklediğini ve bunun kısmen Netanyahu’nun şahsi değerlendirmelerinden kaynaklandığını söyledi. Kariv, “Koalisyonun temel demokratik ilkeleri yıkan, benzeri görülmemiş düzenlemelerine karşı Yüksek Mahkeme'den demokrasiyi korumak amacıyla benzeri görülmemiş kararlar alması istendi” ifadesini kullandı.
Yasa hakkında daha fazla bilgi
İsrail’de başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran yasa geçen yıl 23 Mart’ta kabul edilmişti. "Başbakanın fiziksel veya psikolojik yetersizlik durumları dışında görevden alınmasını" engelleyen yasaya göre, başbakanın görevini yapamayacağını duyurma yetkisi, Meclis'te başbakan tarafından yapılacak duyuru veya kabinenin dörtte üçünün onayıyla mümkün oluyor. Hükümetin dörtte üçü tarafından onaylanan karara başbakanın itiraz etmesi halinde ise başbakanın görevden alınması Meclis’te oylamaya götürülüyor.
Meclis Başkanı tarafından belirlenecek oturumda 90 milletvekilinin bu yönde oy kullanması halinde başbakan görevden alınabiliyor. Söz konusu yasa, başbakanı görevden alma yetkisine dair, Yüksek Mahkeme dahil yargının alacağı herhangi bir kararın geçersiz sayılmasını içeriyor. İsrail muhalefeti, söz konusu yasanın yolsuzluktan yargılanan Netanyahu’ya koruma sağladığını belirtiyor.
İsrail Yüksek Mahkemesi, 2 Ocak’ta da yargı reformu kapsamındaki Akla Yatkınlık Yasası'nı iptal etmişti. Akla uygunluk standardı, hükümetin aldığı bir kararın makul görülmediği durumlarda Yüksek Mahkemeye bu kararı bozma yetkisi veriyor. Buna göre, "akla uygun olmayan" bir karar, "kamu yararını yeterince dikkate almadan orantısız bir şekilde siyasi çıkarlara odaklanan karar" olarak tanımlanıyor. Mecliste çoğunluğu oluşturan koalisyon hükümeti, yargı düzenlemesine karşı büyüyen siyasi ve toplumsal muhalefete ve kitlesel protestolara rağmen söz konusu yasayı geçen yıl 24 Temmuz'da Meclisten geçirmişti.
Kaynak: AA
