Evde yapılan testler birkaç yüz dolar karşılığında kişinin ve organlarının ne kadar yaşlandığını ölçebileceklerini söylüyor. “Gerçekten kaç yaşındayım?” sorusunun cevabını öğrenmek için, bir tüpün içine tükürdüm, yanağımın iç kısmından örnek aldım ve parmağımı iğneyle deldim.
Sonrasında örneklerimi, DNA'mdaki kimyasal değişikliklere dayanarak bana biyolojik yaşımı söyleyeceklerini vaat eden üç şirkete gönderdim. Şirketler, sonuçların ne zaman doğduğuma değil, hücrelerimin ve organlarımın ne kadar yaşlandığına bağlı olacağını söyledi. Kararlar birkaç hafta sonra e-postayla geldi: 33 yaşında mıydım yoksa 41 yaşında mıydım?
Testler sayesinde sağlıkla ilgili daha iyi kararlar alınabilir
Testlerin her biri birkaç yüz dolara mal oluyor. Bu testlerle şirketler, bu sayede insanların sağlıkları hakkında daha iyi kararlar almalarına yardımcı olabileceklerini vurguladılar. Şirketler ayrıca yaşlanmayla mücadelede veya yaşlanmayı yavaşlatmada yardımcı olabileceğini söyledikleri vitamin takviyeleri de satıyor.
Yaşlanma araştırmacıları biyolojik yaşın, yaşam süresi ve yaşa bağlı hastalıkları bulmada daha doğru bir gösterge olabileceğini düşünüyor. Böylelikle, test firmaları diyet, egzersiz ve diğer yaşam tarzı değişikliklerinin ve bunlara yardımcı olan ilaçların biyolojik yaşı değiştirebileceğini kanıtlamayı umuyorlar.
Yaşlanma ve biyolojik yaş birbiriyle bağlantılı
Northwestern Üniversitesi Potocsnak Longevity Institute müdürü Dr. Douglas Vaughan, “Yaşlanmanın bilimsel açıdan daha iyi anlaşılması ile biyolojik yaşı ölçme becerileri arasında bir yakınlaşma var” dedi. Ayrıca Vaughan’ın test şirketleriyle hiçbir bağlantısı olmadığı ekleniyor.
Bilim insanları on yıllardır biyolojik yaşı hesaplamaya çalışıyor. 2000'li yılların başında uygulamaya konulan testler insanların telomerlerini (kromozomların uçlarındaki DNA dizileri) ölçtü. İnsanlar yaşlandıkça telomerler kısalır, ancak telomer uzunluklarını ölçen biyolojik yaş testleri çok kesin sonuç vermez. DNA metilasyonuna dayanan yeni testlerin yaşlanmayı daha iyi ölçtüğü görülüyor.Ancak bilim insanları, metilasyon değişikliklerinin yaşlanmaya mı neden olduğunu yoksa yaşlanmanın bir sonucu mu olduğunu bilmiyor.
Yeni bir DNA saati geliştirildi
Yaşlanma araştırmacıları bu değişiklikleri izlemek için DNA metilasyon saatleri adını verdikleri bir yöntem geliştirdiler. Saatler, DNA metilasyon modellerini diğer insanlarınkiyle karşılaştırarak kişinin biyolojik yaşını tahmin ediyor. İlk versiyonlar, farklı yaşlardaki büyük insan gruplarından alınan DNA metilasyon bilgilerini kullanıyordu. Daha yeni olanlar, metilasyon modellerini sağlık muayenesi sonuçları veya insanların ölüm yaşı gibi ölçümlere bağlayan modelleri kullanıyor.
Oklahoma Tıbbi Araştırma Vakfı'nda yaşlanma üzerine çalışan profesör Bill Freeman, "Bunlar iyi araştırma araçları, ancak bireylerin bunları sağlıklarını izlemek veya iyileştirmek için kullanabileceği bir aşamada değiliz" dedi.
Sonuçlara göre kişiye özel günlük takviye öneriliyor
Tally Health, Elysium Health ve Novos Labs'tan aldığım üç test, DNA metilasyon modellerini farklı şekillerde ölçtü. Sonuçlarımı benimle tartışan Tally, testin vücut için tıpkı bir kredi puanı gibi olduğunu söyledi. 229 dolarlık testin sonuçları, aylık 199 dolara varan bir ücreti olan Tally üyesi olma önerisiyle birlikte geldi. Üyeler düzenli DNA metilasyon testleri, metilasyon sonuçlarına göre yaşam tarzı değişiklikleri hakkında kişiselleştirilmiş tavsiyeler ve daha uzun ömür için günlük takviye alırlar.
Sadece hayvanlar üzerinde deneniyor
Takviyeler, hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda ömrü uzatabileceği veya sağlığı iyileştirebileceği düşünülen kalsiyum alfa-ketoglutarat ve fisetin maddelerini içerir. Tally üyeleri, hayvan araştırmalarının ömrünü uzatabileceğini ve metabolik işlevi iyileştirebileceğini öne sürdüğü berberin içeren ikinci bir vitamin takviyesi satın alabilir. Lakin Tally, takviyelerin insanlarda etkililiğini test etmedi. Her bir bileşenin güvenli dozlarını belirlemek için klinik araştırma verilerini kullandığını ifade etti.
ABD ürünleri satıştan önce denetlemiyor
ABD Gıda ve İlaç Dairesi, takviyeleri ilaç olarak değil, gıda olarak düzenler. Fakat bu idare, takviyeleri satıştan önce test etmiyor ve şirketlerin bunların güvenliğini veya etkinliğini kanıtlaması gerekmiyor. Kurum yalnızca, şirketlerin ürünlerinin yanlış markalanmamasını veya saf olmayan bir şekilde markalanmamasını sağlamaktan sorumlu olduğunu vurguladı.
Elysium İcra Kurulu Başkanı Eric Marcotulli, insanların sağlıkla ilgili kararların etkilerini izlemek için yılda bir veya iki kez 299 dolarlık teste girebileceklerini açıkladı. Şirket, insanlara biyolojik yaş tahmini, farklı organlar ve biyolojik sistemler hakkında yaş tahminleri sağlayan testi, beş takviyeden herhangi birine başlamadan veya sağlık rutinlerinde başka değişiklikler yapmadan önce ve sonra yaptırmalarını önerdi.
Abonelik gerektirmeden şişe başına 60 ila 90 dolar arasında değişen Elysium takviyeleri arasında, beyin sağlığına yönelik, omega-3 yağ asitleri içeren bir takviye ve sağlıklı yaşlanmaya yönelik, hücrelerin NAD+ adı verilen bir kimyasal üretmek için kullandığı B3 vitamininin bir formu olan nikotinamid ribosid içeren bir vitamin takviyesi bulunuyor. Hayvanlar üzerinde yapılan testler, yaşla birlikte azalan NAD+ seviyelerinin artırılmasının sağlığı iyileştirdiğini öne sürüyor. Bununla birlikte Elysium, takviyelerinin klinik deneylerde test edildiğini dile getirdi. 2017 yılında 120 kişiyle yapılan bir araştırma, takviyedeki bileşenlerin güvenli olduğunu ve NAD+ seviyelerini artırdığını doğruladı.
1’in altındaki değerler yavaş yaşlanma demek
Test için 349 dolar talep eden Novos, şirketin söylediğine göre bu üçü arasında en doğru gözüken yaşlanma seviyem ve ayrıca telomer uzunluğum ve biyolojik yaşımla ilgili üç sonuç sağladı. Ortalama 1 puanın altındaki oran, benim yaşımdaki bir insana göre yaşlanmanın daha yavaş bir hızına ve ölüm ve yaşa bağlı hastalık riskinin daha düşük olduğuna işaret ederken, 1’den daha yüksek bir sayı daha yüksek bir riske işaret eder. Benim sonucum 0.82 çıktı.
Novos'la bağlantısı olmayan Columbia Üniversitesi DNA metilasyonu saatinin baş geliştiricisi Daniel Belsky, "Bu, test için çok düşük bir değer" dedi. Novos, saatin kullanımına lisans verdi. Kendimden memnun hissederdim ama Novos ayrıca daha standart bir biyolojik yaş tahmini de sağladı. Teste göre 41 yaşındaydım. Tally'nin testi ise biyolojik yaşımın 33 olduğunu gösterdi. Elysium bunun 34'e yakın olduğunu söyledi ama kalbimin 32, karaciğerim ve beynimin ise 43 yaşında olduğunu söyledi. Ben ise mayıs ayında 36. yaş günümü kutladım.
Şirket yılda bir iki kez teste girmeyi tavsiye ediyor
Novos, sonuç paketimde daha az et ve daha az şekerli yiyecekler yemek ve düzenli egzersiz yapmak gibi adımlarla yaşlanmayı yavaşlatabileceğimi söyledi. Ayrıca kutu başına 44 dolar ve 109 dolar fiyatla sattığı iki takviyeyi de abonelik olmadan almayı önerdi. Novos, bu değişikliklerin yaşlanma oranı puanımı iyileştirip iyileştirmediğini görmek için yılda bir veya iki kez teste girmemi önerdi. Bunun yanı sıra Novos bana, takviyelerini yaklaşık 40 kişiden oluşan bir çalışmada test ettiğini ve daha büyük insan gruplarıyla daha fazla klinik deneme planladığını iletti.
Takviyeler güvenli değil mi?
Yaşlanma mekanizmalarını araştıran biyolog Matt Kaeberlein, “Eğer insanlarda titizlikle test edilmemişse, takviyelerin güvenli ve etkili olduğu düşünülemez. Bu takviyelerin herhangi birinin yaşam süresinin uzunluğunu desteklediğine dair hiçbir kanıt yok" dedi.
Novos'a danışmanlık yapan ancak ürünlerini onaylamadığını söyleyen ve 52 yaşında olan Kaeberlein, biyolojik yaşını 36 ile 59 arasında gösteren DNA metilasyon testlerini denediğini söyledi. Kendisi, "Bu testler yalnızca eğlence amaçlıdır" dedi.
Endişeli kişilerin fitness versiyonunun bir üyesi olarak, uykumu iyileştirmek, egzersiz yapmak ve bağırsak sağlığımı iyileştirmek için zaten çok fazla zaman harcıyorum. Testler bana takıntılı olmam için daha fazla veri verdi. Bu sayede daha fazla beyin geliştiren oyunlar oynamaya başlayabilirim. Sudoku, işte geliyorum.
