02 Mayıs 2024, Perşembe Gazete Oksijen
Haber Giriş: 30.03.2024 22:03 | Son Güncelleme: 30.03.2024 22:10

Almanya fiyat baskısına direnemedi: Avrupa'yı Çin'den gelen güneş panelleri doldurdu

Bir dönem güneş enerjisi dendiğinde akla ilk gelen ülke olan Almanya artık o günlerini mumla arar halde. Çin'in düşük fiyatlı ürünleriyle baş edemeyen Alman güneş enerjisi sektörü iyice köşeye sıkışırken Çin'den Avrupa'ya gelen güneş paneli sayısında patlama yaşanıyor
Bir işçi, Almanya'nın Thalheim şehrinde İsviçreli bir güneş enerjisi şirketi olan Meyer Burger'de sevkiyat için güneş hücrelerini paketliyor, 15 Mart 2024. (Fotoğraf: Patrick Junker/The New York Times)
Bir işçi, Almanya'nın Thalheim şehrinde İsviçreli bir güneş enerjisi şirketi olan Meyer Burger'de sevkiyat için güneş hücrelerini paketliyor, 15 Mart 2024. (Fotoğraf: Patrick Junker/The New York Times)

Melissa Eddy / The New York Times

Çin güneş paneli sektörüne hakim olmadan önce Almanya bu alanda başı çekiyordu. Eski Doğu Almanya'da kümelenen birkaç girişimle birlikte dünyanın en büyük güneş paneli üreticisiydi, ta ki yaklaşık on yıl önce Çin'in üretimi artırıp fiyat konusunda hemen hemen herkesi geride bırakmasına kadar.

Almanya ve Avrupa'nın geri kalanı sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik iddialı hedeflere ulaşmaya çalışırken, güneş panellerine olan talep daha da arttı.

Almanya'nın güneş enerjisi endüstrisinde kalan son üreticiler ise mücadeleyi bırakmak istemiyor. Üreticiler Berlin'deki hükümetten, ayakta kalan üreticileri korumak için teşvikler sunmasını talep ediyorlar. Avrupa'nın malzemelerin menşeine ilişkin yüksek standartlarının ve daha kısa tedarik zincirlerinin Almanya'daki üretimi daha çevre dostu ve güvenilir kıldığını savunuyorlar.

Gümrük vergileri durumu kurtarmıyor

Herkes korumacılığın doğru yol olduğuna ikna olmuş değil. Bazı eleştirmenler Avrupa Birliği'nin 2013-2018 yılları arasında Çin merkezli güneş panellerine uyguladığı gümrük vergilerinin yerli sanayiyi kurtaramadığını belirtiyor. Diğerleri ise menşei ne olursa olsun uygun fiyatlı, yaygın olarak bulunan güneş panellerine ihtiyaç olduğunu savunuyor.

Avrupa Komisyonu'nun mali istikrardan sorumlu üyesi Mairead McGuinness geçen ay Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, Avrupa'nın ithal güneş panellerine çok önemli ölçüde bağımlı olması nedeniyle, ithalatı kısıtlamaya yönelik her türlü tedbirin enerji geçişi konusunda kendilerine koydukları hedeflerle karşılaştırılması gerektiğini söyledi.

Çinlilere karşı adil rekabet şansı yok oldu

Ancak Avrupalı güneş enerjisi üreticileri için sorun geçtiğimiz yıl daha da kötüleşti. Çinliler sadece güneş paneli üretimlerini arttırmakla kalmadı, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri gümrük vergilerini son montaj için Güneydoğu Asya ülkelerine gönderilen Çin panellerini de kapsayacak şekilde sıkılaştırdı. Hükümet yetkilileri ve şirket yöneticileri, bu durumun Çin panellerinin Avrupa'ya piyasanın altında fiyatlarla ulaşmasına neden olduğunu ve adil rekabet şansını ortadan kaldırdığını söylüyor.

Almanya'nın doğusundaki Thalheim yakınlarında kurulu bir güneş enerjisi tesisi.  (Fotoğraf: Patrick Junker/The New York Times)

 

Geçen yıl Avrupa'da çatılara ve tarlalara kurulan güneş panellerinin yüzde 97'sinden fazlası yurtdışında, büyük çoğunluğu da ucuz enerji ve devlet desteğinin fiyatları düşük tuttuğu Çin'de üretildi.

Almanya'da iki fabrikası ve bir araştırma merkezi bulunan İsviçreli güneş enerjisi şirketi Meyer Burger'in CEO'su Gunter Erfurt tarafından hükümete yazılan açık mektupta, "Çinli rakipler şu anda ürünlerini Avrupa'da hayal edilemeyecek miktarlarda ve kendi üretim maliyetlerinin çok altında bir fiyatla dağıtıyor" denildi.

Erfurt, "Bir yıldan kısa bir süredir var olmayan adil piyasa koşulları için mücadele ediyoruz" diye yazdı.

Erfurt'un başvurusu, güneş enerjisi üretiminde yer alan ve Çin'den gelen şiddetli rekabet karşısında hükümetin sektörü desteklemesini isteyen diğer birçok Alman şirketine atıfta bulundu.

Teşvik beklentisi

Alman Güneş Enerjisi Endüstrisi Birliği (BSW), hükümete çağrıda bulunuyor ve güneş paneli sahiplerine yerli üretim panellerden şebekeye verilen elektrik için daha yüksek bir oran ödeyecek olan ve "esneklik bonusu" olarak adlandırılan bir teşvik önerisini hayata geçirmesini istiyor.

Grup Ocak ayında "Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi diğer ülkeler güneş enerjisi gigafabrikalarının kurulmasını ve ölçeklerinin büyütülmesini güçlü bir şekilde teşvik ederken, Alman hükümeti henüz somut bir adım atmadı" uyarısında bulundu.

Almanya koyduğu hedeflerin çok uzağında

Almanya'nın iddialı iklim hedeflerine ulaşabilmesi için yılda 80 gigawatt daha güneş enerjisi üretmesi gerekiyor. Ancak geçen yıl ülke sadece 9 gigawatt üretecek kadar güneş enerjisi santrali kurdu ve yerli fotovoltaik şirketleri yılda sadece 1 gigawatt güneş enerjisi üretebilecek kapasiteye sahip olduklarını söylüyor.

Bu gerçek, bazılarının sübvansiyonların yarardan çok zarar getireceğine inandığı Alman güneş enerjisi endüstrisi içinde tartışmaları alevlendirdi.

İsviçreli güneş enerjisi şirketi Meyer Burger'in Thalheim'daki tesisi,15 Mart 2024. Şirket Freiberg'deki bir başka tesisini kapattı, ancak hükümetin destek vermesi halinde Berlin'deki tesisi yeniden açacağını açıkladı. (Patrick Junker/The New York Times)

 

Kurucularından olduğu güneş enerjisi şirketi 1Komma5'i yöneten Tesla eski yöneticisi Philipp Schröder, şirketin bileşenlerini ağırlıklı olarak Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nden aldığını ve panelleri ısı pompaları, bataryalar ve tüm sistemi çalıştıracak yazılımla bir araya getirerek düşük maliyetli Çin panellerine karşı başarıyla rekabet ettiğini söyledi. Kendisi her türlü devlet desteğine karşı.

Teşvik fayda değil zarar getirir

Schröder LinkedIn'de yaptığı bir paylaşımda, "Şu anda Almanya'da tartışılan esneklik primi kısa vadede birkaç vurguncu için faydalı olabilir, ancak orta vadede inovasyonu bastıran ve AB pazarını parçalayan bağımlılık yapıcı bir ilaç gibi davranıyor" dedi.

Meyer Burger bu ay Almanya'nın doğusundaki Saksonya eyaletinde bulunan Freiberg'deki bir tesiste üretimi durdurarak anlaşmazlığı derinleştirdi ve şirketin odağını Arizona ve Colorado'daki üretimi genişletmeye kaydıracağını söyledi. Şirket bu sayede Çin panellerine uygulanan ABD gümrük vergilerinden ve ABD Enflasyon Azaltma Yasası kapsamında sunulan teşviklerden yararlanabilecek.

Meyer Burger'in en büyük hissedarı Sentis Capital Cell 3 PC'nin yönetim kurulu yaptığı açıklamada, "Çin kaynaklı haksız rekabete karşı Avrupa'da koruma eksikliği nedeniyle, Avrupa'daki başarılı çalışanların yaklaşık dört yıllık sıkı çalışması risk altında" dedi.

Intel'e verilen teşvik tepkiye yol açtı

Güneş enerjisi sektöründeki öfkeyi körükleyen bir diğer husus da, hükümetin güneş enerjisiyle nasıl başa çıkılacağı konusunda karar verememişken, batarya üreticisi Northvolt ve mikroçip üreticileri Intel ve TSMC de dahil olmak üzere diğer şirketleri çekmek için taahhüt ettiği milyarlarca dolarlık sübvansiyonlar.

Ekonomi Bakanlığı müsteşarlarından Sven Giegold bu ay gazetecilere yaptığı açıklamada Almanya'nın güneş enerjisi teknolojisinin yerel üretimini desteklemeye yardımcı olacak tedbirler önereceğini söyledi.

Meyer Burger'in Freiberg'deki fabrikasını kapatma kararı 500 kadar çalışanın şirket bünyesindeki geleceğini belirsizlik içinde bıraktı. Şirketin CEO'su Erfurt, fabrikanın geleceğinin Berlin'deki siyasi liderlere bağlı olduğunu söyledi ve "Ancak şu anda hükümette bu konuda herhangi bir çalışma yürütüldüğünü görmüyoruz" dedi.

Şirketin aynı zamanda başka alternatifler üzerinde de düşündüğünü belirten yetkiliye göre "seçeneklerden biri de bu tesisi söküp ABD'de yeniden inşa etmek"

©️ 2024 The New York Times Company