22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 09.03.2022 20:00 | Son Güncelleme: 09.03.2022 22:00

Neden baş ağrısıyla uyanıyoruz? 

The New York Times'ta yer alan yazıda, uzmanlar baş ağrısının sebepleri ve çözümlerini anlattı
Neden baş ağrısıyla uyanıyoruz? 

Melinda Wenner Moyer/The New York Times

Soru: Sabahları sıklıkla baş ağrısı çekiyorum. Kalkıp kahve içtiğimde azalıyor ancak nasıl önlemem gerektiğini bilmiyorum. Birkaç farklı yastık ve uyku pozisyonu denedim. Ne yapmalıyım?

New England Klinik Araştırmalar Enstitüsü'nden nörolog ve baş ağrısı uzmanı Dr. Kathleen Mullin, sabah baş ağrılarının bir diğer yaygın nedeninin, genellikle horlama ve gece sık uyanma ile ilişkili olan uyku apnesi olduğunu söylüyor. Uyku apnesi teşhisi konulup genellikle sürekli pozitif hava yolu basıncı cihazı veya özel bir ağız koruyucu ile tedavi edildiğinde, baş ağrıları genellikle ortadan kalkıyor. Mullin, diş gıcırdatmanın da sabah baş ağrısına neden olabileceğini, ağız koruyucuların bunları önleyebileceğini belirtiyor. Bunların yanında, aşırı ilaç kullanımı baş ağrısına neden olabilir. Reçetesiz satılan aspirin, asetaminofen veya ibuprofen gibi steroid içermeyen antiinflamatuvar ilaçlar ayda 15 gün ve fazlasından kullanılmamalı. Opioidler veya triptanlar gibi reçeteli ağrı kesici ilaçlar ise ayda 10 veya daha fazla gün tüketilmemeli.

Dr. Mullin, "Hastalar Advil, Tylenol ve Excedrin kadar basit ilaçların gerçekten büyük suçlular olduğunun farkında değiller" diyor. Bu baş ağrılarını önlemenin en iyi yolu, mümkünse ilaçları azaltmak ve haftada üç kereden az almak.

Baş ağrısı uzmanı, nadir durumlarda sabah baş ağrılarının tümörler gibi kafatasının içinde basınca neden olan beyin lezyonlarının bir sonucu olduğunu ekliyor. (Ortalama olarak, ABD’de her 100 bin kişiden sadece 24'ünde beyin ve omurilik tümörleri teşhisi var.) Uzanmak bu baskıyı artırır, dolayısıyla baş ağrıları genellikle gecenin ortasında veya sabahları ortaya çıkar. Ve ağrı tipik olarak o kadar yoğundur ki hastaları uykudan uyandırır.

Baş ağrısı uzmanı Dr. Mullin: Sabahları sizi uykudan uyandıran bir baş ağrısı, çoğu nörolog için 'Bu endişe verici' bayraklarını harekete geçiren bir durumdur

Çoğu zaman, emir çektirmek beynin içini görmek için bir sonraki adımdır. Midwest'deki Diamond Baş Ağrısı Klinikleri'nin başkanı ve tıbbi direktörü Dr. Merle Diamond, migrenlerin de yaygın bir sabah baş ağrısı suçlusu olduğunu aktarıyor. Hatta, bilinmeyen nedenlerle, migrenlerin yüzde 40'ının sabahın erken saatlerinde başladığını belirtiyor. Alkol, susuzluk, uyku eksikliği, çok fazla veya çok az kafein ve önceki gece aşırı veya yetersiz yemek gibi birçok faktör migren ağrılarını tetikleyebilir. Diğer tetikleyiciler ise tütsülenmiş etler, çikolata, eskitilmiş peynir, yapay tatlandırıcılar, stres, hormonal dalgalanmalar, hava değişiklikleri ve parlak ışıklardır. Dr. Diamond, rutindeki bir değişikliğin bile migreni tetikleyebileceğini şu sözlerle açıklıyor: “Migren beyni her şeyin gerçekten düzenli olmasını sever”. 

Klinik başkanı, migrenlerin diğer baş ağrılarından farklı olduğunu vurguluyor. Sıklıkla zonkluyorlar veya nabız atıyorlar; mide bulantısına, ışığa veya sese duyarlılık gösteriyorlar. Sıklıkla başın sadece bir tarafında meydana gelirler ve tedavi edilmezlerse dört saatten birkaç güne kadar etkileri hissedilebilir. Bu da insanların hayatlarını sürdürmelerini zorlaştırır.

Sabah baş ağrılarının birkaç sebebi vardır. Bunların yaygınlarından biri kafein veya kafein eksiliğidir. (Fotoğraf: Aileen Son/The New York Times)

Dr. Merle Diamond, migreni önlemek için bir baş ağrısı günlüğü tutmayı öneriyor; ağrıların başlangıcıyla ilişkili tetikleyicileri ve kalıpları not edip bunlardan kaçınmayı tavsiye ediyor. Doktorlar, migreninizin sıklığına ve şiddetine bağlı olarak, migreni önleyebilecek veya tedavi edebilecek reçeteli ilaçlar da yazabilir. FDA da 2018'den bu yana, birçoğu eski ilaçlardan daha az yan etkiye sahip olan, bir avuç yeni migren ilacını onayladı.

Dr. Diamond son olarak, bazen hastalarının yatmadan en az yarım saat önce dijital cihazları kapatıp  esneme, meditasyon veya yoga yapmalarının yardımcı olduğunu sözlerine ekliyor. Aktardığına göre, insanlar "yatmadan önce rahatlamaya ve zihinlerini boşaltmaya" kendilerini adadıklarında, bazen sabahları da kendilerini daha iyi hissediyorlar.

© 2022 The New York Times Company