Alan Yuhas / The New York Times
54 metreden daha uzun, yaklaşık 75 metre yüksekliğinde bir direğe ve daha fazla denge için alçaltılabilen bir omurgaya sahip olan lüks Bayesian yatı, üreticisinin gözünde kolayca batabilecek bir geminin zayıflıklarına sahip değildi. Gemiyi yapan şirketi 2022 yılında satın alan İtalyan Sea Group'un CEO'su Giovanni Costantino, geçen haftaki kazanın ardından “Bu beni çıldırtıyor. Tüm uygun prosedürler uygulandığında bu tekne batmaz" dedi.
Ancak 40 milyon dolarlık yelkenli yat dakikalar içinde ve ölümcül sonuçlarla battı: İngiliz teknoloji milyarderi Michael Lynch, genç kızı, Lynch'in dört arkadaşı ve mürettebattan bir kişi de dâhil olmak üzere yedi kişi öldü. Kaptan da dahil olmak üzere on beş kişi bir cankurtaran botuyla kurtuldu. Lynch, şirketinin teknoloji devi Hewlett-Packard'a satışıyla bağlantılı dolandırıcılık suçlamalarından haziran ayında beraat etmesini kutlamak üzere ailesini, arkadaşlarını ve hukuk ekibinin bir kısmını Akdeniz'de bir gemi yolculuğuna davet etmişti. İtalyan yetkililer kasıtsız adam öldürme soruşturması başlatarak kazazedelerden, üreticiden ve kazanın kendisinden cevaplar aramaya başladı. Bir dizi soru ve olası faktörle karşı karşıyalar.
Gökyüzünde bir deprem mi oldu?
Balıkçılara, bölgedeki bir kaptana ve meteoroloji uzmanlarına göre Bayesian pazartesi günü sabah saat 4 sularında battığında, Sicilya'nın Porticello limanı açıklarında sular son derece ani ve şiddetli bir fırtınayla hareketlendi.
Ancak ne tür bir fırtına olduğu hâlâ gizemini korurken, yakınlarda demirlemiş bir yelkenlinin felaketi yaşamamış olması da bu gizemi daha da arttırıyor. Ayrıca mürettebatın, İtalyan yetkililerin bir gece önce kötü hava koşulları hakkında genel uyarılarda bulunduklarından haberdar olup olmadıkları da belirsiz. Yakındaki yolcu gemisinin kaptanı Karsten Börner, “gerçekten şiddetli” rüzgârlar sırasında gemisini sabit tutmak zorunda kaldığını söyledi. Fırtına sırasında Bayesian'ın gemisinin arkasında kaybolmuş gibi göründüğünü anlattı.
İtalyan Hava Kuvvetleri'ne bağlı Havacılık ve Uzay Meteorolojisi ve Klimatoloji Merkezi Müdürü Attilio Di Diodato'ya göre şiddetli şimşekler ve kuvvetli rüzgarlar kaydedildi. “Çok yoğun ve kısa süreliydi” dedi. Diodato, yatın büyük olasılıkla şiddetli bir sağanak ya da bir su hortumu tarafından vurulduğunu aktardı. Kurumu önceki akşam fırtına ve kuvvetli rüzgârlara karşı denizcileri uyaran dalgalı deniz uyarıları yayınladı.
Yerel halk rüzgârın “deprem gibi hissettirdiğini” söylerken Porticello'daki bir balıkçı bir İtalyan gazetesine sabah 4'ten kısa bir süre önce bir su hortumu gördüğünü ve 4:10 civarında bir işaret fişeği patladığını söyledi. Yaklaşık 20 dakika sonra hava sakinleştiğinde bölgeye gittiğini söyleyen balıkçı, suyun üstünde sadece minderler ve tahtalar bulduğunu belirtti.
Açık ambar kapakları mı yoksa kapılar mı?
Costantino, Bayesian'ın 75 dereceye kadar bile alabora olmadan yatabilen son derece güvenli bir gemi olduğunu savunuyor. Costantino'nun şirketi İtalyan Sea Group, 2022 yılında yatın üreticisi Perini Navi'yi satın alarak gemiyi 2008 yılında denize indirdi. Costantino, yan ve kıç taraftaki bazı kapakların ya da güverte kapılarından bazılarının açık olması halinde teknenin su alıp batabileceğini söyledi. Bu tür fırtınalarda standart prosedürün motoru çalıştırmak, demiri kaldırmak ve tekneyi rüzgara doğru çevirmek, ekstra denge için omurgayı indirmek, kapıları kapatmak ve konukları güvertenin içindeki ana salonda toplamak olduğunu ifade etti.
Cumartesi günü düzenlenen basın toplantısında müfettişler yatın açılı bir şekilde battığını ve kıç tarafının (ağır motorun olduğu yer) daha önce battığını söylediler. Enkaz, yaklaşık 50 metre derinliğindeki bir koyun dibinde sağ tarafı üzerine yatar vaziyette bulundu. Uzmanlar, açık kapaklardan ya da kapılardan akan suyun batışa katkıda bulunmuş olabileceğini ancak bu kadar büyük bir teknenin su altında kaybolma hızını tek başına açıklayamayacağını söylüyor.
Basın toplantısında kapaklarla ilgili bir soru üzerine yetkililer enkazda kapakların açık bulunup bulunmadığı konusunda yorum yapmayı reddetti. Yetkililer ayrıca teknenin demirli olup olmadığını, o sırada güç altında olup olmadığını ya da yelkenlerinin açılıp açılmadığını da belirtmediler.
İnsan hatası mı?
Davadan sorumlu savcı Ambrogio Cartosio, basın toplantısında suç işlenmiş olmasının akla yatkın olduğunu ancak yetkililerin herhangi bir potansiyel şüpheli üzerinde yoğunlaşmadığını söyledi. Cartosio, “Sadece kaptanın sorumlulukları olabilir. Tüm mürettebatın sorumlulukları olabilir. Tekne yapımcılarının sorumlulukları olabilir. Ya da tekneyi gözetlemekten sorumlu olanların sorumlulukları olabilir" dedi.
Felaket öncesinde ne tür bir acil durum eğitimi ya da hazırlığı yapıldığı ya da felaket sırasında ne tür bir koordinasyon sağlandığı belirsizliğini koruyor. Şu ana kadar hayatta kalan mürettebattan hiçbiri geminin battığı gece neler olduğu konusunda kamuoyuna bir açıklama yapmadı. Savcılar, diğer kurtulanlarla birlikte Sicilya'da bir otelde kalan kaptan ve mürettebata daha fazla soru sormak istediklerini söylediler. Mürettebat üyelerine ne alkol ne de uyuşturucu testi yapıldığını ve İtalya'dan ayrılmalarına izin verildiğini söylediler. Savcılar ayrıca, deneyimli bir denizci olan kaptanın, bazı yolcular hala gemideyken neden batan tekneyi terk ettiğini de araştırdıklarını söylediler.
Olası kasıtsız adam öldürme suçlamalarının yanı sıra, yetkililer ihmal sonucu meydana gelen bir gemi kazası ihtimalini de araştırıyor. Yetkililer, beş yolcunun cesedinin yatın sol tarafındaki bir kamarada bulunduğunu söyledi. Beş kişinin büyük olasılıkla teknenin üst tarafına kaçmaya çalıştıklarını ve tekne batmaya başladığında muhtemelen uyuyor olduklarını belirttiler.
© 2024 The New York Times Company
