Emma Bubola ve Michael J. de la Merced / The New York Times
İngiliz teknoloji devi Mike Lynch, dolandırıcılık suçlamalarıyla ilgili çetin bir hukuk mücadelesinde aklandıktan iki ay sonra özgürlüğünü bir gemi seyahatiyle kutladı. Ailesini, arkadaşlarını ve hukuk ekibinin bir kısmını lüks yelkenli yatına davet etti. 180 metrelik görkemli tekneye, imparatorluğunun temelini oluşturan matematik teoremine atfen Bayesian adını verdi. Pazar gecesi, Capri ve Eolian takımadalarındaki volkanik adaları da içeren Napoli Körfezi turunun ardından tekne İtalya'nın Porticello kentinde Sicilya kıyıları açıklarına demirledi. Tekne, binlerce yıl önce Fenikeliler tarafından mistral rüzgârından korunduğu için tercih edilen ve daha yakın zamanlarda teknoloji milyarderlerinin yatları tarafından tercih edilen bir alanı seçti. Bölge sakinleri teknenin “bir Noel ağacı gibi” aydınlatıldığını ve dolunaya karşı durduğunu söyledi.
Ancak sabah 4 sularında felaket yaşandı. Şiddetli ve hızlı bir fırtına, bölge halkının şimdiye kadar hissettiklerini söylediği en güçlü rüzgarlardan bazılarıyla bölgeyi vurdu. Bir balıkçı olan Fabio Cefalù, saat 4'ten kısa bir süre sonra karanlığı delen bir işaret fişeği gördüğünü söyledi. Dakikalar sonra yat su altındaydı. Balıkçılar, teknenin güvertesinden sadece düzinelerce minderin ve direğinden devasa bir radarın deniz yüzeyinde yüzdüğünü söyledi.
Nasıl battığı merak ediliyor
Gemide toplam 22 kişi bulunuyordu ve bunlardan 15'i kurtarıldı. Bir İtalyan hükümet yetkilisi, perşembe günü öğleden sonra Lynch'in cesedi de dâhil olmak üzere beş yolcu ve geminin aşçısı olmak üzere altı cesede ulaşıldığını ve Lynch'in kızını arama çalışmalarının devam ettiğini söyledi. Yıllarını adını temize çıkarmak için harcayan ve nihayet hayatında yeni bir sayfa açan 59 yaşındaki Lynch için trajik ve şaşırtıcı bir olaydı. Uzmanlar bu kadar sağlam ve dengeli 40 milyon dolarlık bir yatın nasıl olup da bir limanın yakınlarında fırtına nedeniyle birkaç dakika içinde battığını merak ediyor.
Davanın diğer sanığı da araba kazasında öldü
Bayesian'ı üreten Perini şirketini 2022 yılında satın alan İtalyan Sea Group'un CEO'su Giovanni Costantino, “Bu beni çıldırtıyor. Tüm uygun prosedürler izlendiğinde, bu tekne batmaz" dedi. Lynch'in eski şirketinin eski finans başkan yardımcısı ve dolandırıcılık davasının ortak sanığı olan 52 yaşındaki Stephen Chamberlain'in iki gün önce İngiltere'deki evinin yakınlarında koşu yaparken bir arabanın çarpması sonucu öldüğü ortaya çıkınca talihsizlik havası daha da derinleşti.
Haziran ayından bu yana, iki adam da sevinçli bir ruh hali içindeydi. San Francisco'daki bir jüri, her ikisini de yirmi yıl hapse gönderebilecek dolandırıcılık suçlamalarından beraat ettirmişti. Chamberlain'in avukatı Gary S. Lincenberg, sarılıp gözyaşı döktüklerini ve hukuk ekipleriyle birlikte şehirdeki bir restoranda kutlama yemeğine gittiklerini söyledi. Deniz gezisi, Lynch'in hukuk mücadelesinde kendisine yardımcı olanlara bir teşekkür niteliği taşıyordu. Konuklar arasında, Lynch'i 12 yıl boyunca temsil etmiş olan, New York'un önde gelen avukat ailelerinden birinin soyundan gelen 59 yaşındaki Christopher J. Morvillo da vardı. O ve eşi 57 yaşındaki Neda da kayıplar arasındaydı.
Morgan Stanley International ve sigorta şirketi Hiscox'un başkanlığını yapmış olan kıdemli İngiliz sigorta yöneticisi 70 yaşındaki Jonathan Bloomer da öyle. Geminin aşçısı Recaldo Thomas'ın cesedine ulaşıldı. Diğer tüm mürettebat üyeleri kurtulmayı başardı. İsminin açıklanmasını istemeyen bir arkadaşı, bunların arasında güverte görevlisi olarak ilk yat yolculuğuna çıkan 19 yaşındaki Güney Afrikalı Leo Eppel'in de bulunduğunu söyledi.
Batmadan bu yana kurtarma çalışmaları ve soruşturma, sakin bir yerleşim yeri olan küçük liman kasabası Porticello'yu bir film setine dönüştürdü. Her gün gökyüzünde helikopterler uçup durdu. Ambulanslar sirenlerini çalarak hızla geçtiler. Sahil güvenlik, acil durum karargâhına dönüştürülen ve kordon altına alınan bir rıhtımın görüş alanı içinde, açık denizde devriye gezdi. Çarşamba günü öğleden sonra, ilk ceset torbası bir ambulansa yüklendikten sonra bir kilise çanı çaldı, kalabalık sessizce izledi. Hayatta kalanlar Porticello yakınlarında, gemi enkazının bulunduğu yeri gören geniş bir tatil köyünde kalıyorlardı ve olayla ilgili şimdilik yorum yapmayı reddettiler.
"Son derece emniyetli bir tekne"
İtalyan Hava Kuvvetleri Havacılık ve Uzay Meteorolojisi ve Klimatoloji Merkezi Müdürü Attilio Di Diodato, yatın büyük olasılıkla şiddetli bir çökme ya da su üzerinde oluşan hortuma benzer bir su hortumu tarafından vurulduğunu aktardılar. Kurumunun önceki akşam fırtına ve kuvvetli rüzgârlar konusunda denizcileri uyarmak üzere dalgalı deniz uyarıları yaptığını da sözlerine ekledi. Bölge halkı rüzgârların “deprem gibi hissettirdiğini” söyledi. Teknenin yöneticisi Costantino, yatın uzun bir direğe sahip olması için özel olarak tasarlandığını belirtti. Yat dünyanın en yüksek ikinci alüminyum direğine sahip. Bayesian'ın 75 dereceye kadar bile alabora olmadan yatabilen son derece güvenli ve emniyetli bir tekne olduğunun da altını çizdi.
Kurtarılanlar henüz konuşmadı
Ancak yan ve kıç taraftaki kapaklardan bazıları ya da güverte kapılarından bazıları açık olsaydı, teknenin su alıp batabileceğini söyledi. Bu tür fırtınalarda standart prosedürün motoru çalıştırmak, demiri kaldırmak ve tekneyi rüzgara doğru çevirmek, ekstra denge için omurgayı indirmek, kapıları kapatmak ve konukları güvertenin içindeki ana salonda toplamak olduğunu aktardı. New York Times, hayatta kalan kaptan James Cutfield'e sosyal medya, kardeşi ve yatın (mürettebatı işe almayan) yönetim şirketi aracılığıyla ulaşmaya çalıştı ancak herhangi bir yorum alamadı. Şu ana kadar hayatta kalan mürettebat üyelerinden hiçbiri o gece yaşananlarla ilgili kamuoyuna bir açıklama yapmadı.
Kazazedelerden bazılarını tedavi eden Palermo acil servis müdürü Fabio Genco, kurbanların teknenin kaldırılıyormuş gibi hissettiklerini, sonra aniden düştüklerini ve kamaralardaki nesnelerin üzerlerine düştüğünü anlattıklarını söyledi. Kesin olan bir şey varsa o da Lynch'in ölümünün, yıllarını adını temize çıkarmak için harcamış bir adam için kaderin bir başka acımasız cilvesi olduğuydu. Teknoloji alanında bir servet kazandı ve kendisine İngiltere'nin Bill Gates'i lakabı takıldı. Ancak on yıldan uzun bir süre boyunca saygı duyulan bir teknoloji lideri olarak görülmedi.
Yazılım şirketi Autonomy'yi 11 milyar dolara satın alan Amerikan teknoloji öncüsü Hewlett-Packard tarafından şirketinin değeri konusunda yanıltmakla suçlandı. Hewlett-Packard işlemin değerini yaklaşık 8,8 milyar dolar aşağı çekti ve eleştirmenler bunu tüm zamanların en kötü anlaşmalarından biri olarak nitelendirdi. Londra'nın dışında işçi sınıfında büyüdükten sonra girmeye çalıştığı İngiliz müesses nizamı tarafından giderek daha fazla dışlanıyordu.
Suçlamalarla yüzleşmek üzere San Francisco'ya iade edildi ve kendi parasıyla ev hapsine ve 24 saat gözetim altına alındı. Pacific Heights mahallesindeki bir evde sabahlarını yapay zeka için yeni uygulamalar konusunda kişisel olarak finanse ettiği araştırmacılarla konuşarak geçirdi. Daha sonra ise saatlerini ekibiyle yasal stratejiyi tartışmaya ayırdı. Israrlı masumiyet iddialarına rağmen, Lynch'e yakın olanlar bile zafer şansının zayıf olduğuna inanıyordu. Autonomy'nin finans müdürü Sushovan Hussain 2018 yılında benzer dolandırıcılık suçlamalarından hüküm giydi ve beş yıl hapis yattı.
Lynch'in ev hapsi sırasında kardeşi ve annesi öldü. Eşi Angela Bacares sık sık İngiltere'den geliyordu. Sonunda beraat ettikten sonra Lynch'in gözü gelecekteydi. İngiltere'ye dönmeyi ve çok sevdiği şeyleri yapmayı dört gözle beklediğini söylemişti.
© 2024 The New York Times Company