Thomas Gibbons-Neff ve Anatoly Kurmanaev
Rus ordusu geçtiğimiz sonbaharda Ukrayna'nın doğusundaki Avdiivka kentine saldırı başlattığında, Ukraynalı birlikler Rus güçlerinin topçu ateşiyle perişan edilmesiyle taktiklerinde bir değişiklik olduğunu fark etti. Rus kuvvetleri, bombardımandan kaçınmak için piyade birliklerini daha küçük birimlere bölerken, şehrin savunmasına darbe vurmak için Rus hava saldırılarının miktarı arttı.
Bu, Rusların felaketle geçen ilk yılın ardından talihlerini tersine çevirmeye yardımcı olmak için yaptıkları birkaç düzenlemeden biriydi. Ancak bu değişiklikler göze batan bir gerçeği gizliyordu: Rus ordusu küçük kazanımlar elde etmek için bile büyük asker ve teçhizat kayıplarını göze almaya hala çok istekliydi.
"Askeri kayıp seviyesinde farklı bir görüşleri var"
Üst düzey bir Batılı yetkili bu ay yaptığı açıklamada, Rus güçlerinin farklı bir acı eşiğine ve kabul edilebilir askeri kayıp seviyesinin ne olduğuna dair alışılmışın dışında bir görüşe sahip olduğunu söyledi. Rusya'nın geniş çaplı işgalinin başlamasından bu yana, geçen yıl doğudaki Bakhmut kenti için yapılan savaşta yüz binlerce Ukraynalı ve Rus askeri yaralandı ya da öldürüldü. Güneydeki bir başka kasaba olan Marinka, ağır çatışmalar ve daha fazla kaybın ardından Ocak ayında Rusya'nın eline geçti.
Avdiivka en maliyetli olanlardan biriydi. Askeri analistler, Rusya yanlısı blog yazarları ve Ukraynalı yetkililer arasında dolaşan çeşitli Rus kayıp tahminleri, Moskova'nın Avdiivka'da 1980'lerde Afganistan'da 10 yıl süren savaşta kaybettiğinden daha fazla asker kaybettiğini öne sürüyor. Ancak zayiat rakamlarının doğrulanması zor. Afganistan'da ölen Sovyetlerin resmi rakamı olan 15 binin önemli ölçüde düşük olduğu düşünülüyor.
"Ağır kayıplara rağmen avantaja sahipler"
Önde gelen bir askeri blog yazarı Rusların Avdiivka'da 16 bin asker kaybettiğini yazdı ki bu sayıyı teyit etmek şimdilik mümkün değil. Merkezi Philadelphia'da bulunan Dış Politika Araştırma Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olan Rob Lee, "Rusya'nın Avdiivka'daki ağır kayıplarına rağmen, cephe boyunca hala insan gücü avantajına sahipler ve saldırıları birden fazla yönde sürdürebilirler" dedi.
Rusya'nın yavaş yavaş ilerlemesi, Avrupa ülkelerinin Ukrayna'ya destek vermek ve olası Rus saldırganlığına karşı kendi korumalarını güçlendirmek için harekete geçtiği bir döneme denk geliyor. Pazartesi günü NATO, Finlandiya'nın katılımının üzerinden bir yıl geçmeden İsveç'in üyeliğini onaylamak için son engeli de aşarak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in düşmanlarının birliğini parçalama umutlarına meydan okuyan bir askeri ittifak genişlemesi gerçekleştirdi.
"Ölü sayısı çok daha yüksek"
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy pazar günü yaptığı açıklamada Rusya'ya karşı savaşan 31 bin Ukraynalı askerin öldüğünü söyledi. Zelenskiy'nin açıklamaları, savaşa katılanların kayıp sayılarını nadiren açıklamaları nedeniyle dikkat çekti. Ancak çoğu Batılı analist ve yetkili ölü sayısının çok daha yüksek olduğunu söylüyor.
İşgalin başlangıcından bu yana Rusya, Ukrayna'nın doğusunda Donbas olarak bilinen ve Avdiivka'nın da içinde bulunduğu bölgede ilerlemek için özellikle yüksek bir bedel ödemeye razı oldu. Geleneksel olarak Rusça konuşulan bu bölgenin bazı kısımları 2014'ten beri Rusya'nın vekilleri tarafından işgal altında ve Kremlin tam ölçekli işgali meşrulaştırmaya çalışırken, Rusya'nın bir parçası olmak istediklerini söyleyerek Rusça konuşanları savunduğunu iddia etti.
Stratejisinin etkileri
Bazı askeri analistlere göre Donbas'ın kontrolünü tamamen ele geçirmek, Rus hükümetinin Ukrayna'yı işgalini kendi ülkesinde bir zafer olarak sunabilmesi için gereken en asgari şey. Bu belki de Moskova'nın marjinal ilerlemeler kaydetmek için büyük kayıpları göze alma isteğini açıklıyor. Avdiivka, 2014'ten beri Rus destekli işgal altında olan Donbas'ın en büyük şehri Donetsk'e yakınlığı nedeniyle Rus savaş propagandası için sembolik olduğu kadar stratejik bir öneme de sahip. Avdiivka'nın güvenliğini sağlamak Ukrayna topçusunu şehirden uzaklaştıracak, sivil kayıplar üzerindeki baskıyı da artıracaktır.
Kremlin'in bu savaşta daha fazla mermi atma, daha fazla insan yığma ve çok daha büyük ve yetenekli bir hava kuvvetine dayanma eğilimi, Ukrayna'nın Avdiivka'daki derin savunmasına karşı yavaş yavaş gidişatı değiştirmesini sağladı. Bazı analistlere göre yaralı ve ölü sayısındaki büyük maliyet, insan ve malzeme kaybına rağmen, özellikle de Batı askeri yardımı ve Ukrayna mühimmatı azaldıkça, hedefine büyük ölçüde ulaşan bir stratejinin sadece yan ürünüydü. En azından şimdilik.
"Kuvvetlerinin tükenmesine yol açabilir"
Savunma sanayisine yakın bir Rus askeri analist olan Ruslan Pukhov geçen hafta Avdiivka'ya yapılan saldırının, düşmanı tüketmek için yaklaşık bin kilometrelik cephe hattı boyunca Ukrayna kuvvetlerine baskı yapma stratejisinin bir parçası olduğunu yazdı. Pukhov bir Rus aktüalite dergisine yazdığı makalede "Ancak böyle bir strateji Rus Silahlı Kuvvetleri için kayıplar açısından oldukça maliyetli ve bu da kuvvetlerinin tükenmesine yol açabilir. Bu da Ukrayna tarafına bir kez daha inisiyatif kazandırabilir" ifadelerini kullandı.
Ancak çoğu analist, ABD yardımı almaması halinde Ukrayna'nın 2024'teki beklentileri konusunda ciddi değerlendirmelerde bulunuyor. Savaş üçüncü yılına girerken, her iki taraf da aynı yoğunlukta savaşmaya devam etmek için yeterli sayıda asker bulmakta zorlanıyor. Rusya'nın Ukrayna'nın üç katı olan yaklaşık 144 milyonluk nüfusu, insan gücü açısından önemli bir avantaj sağlıyor.
Rusya'nın kayıplarının büyüklüğü bu aritmetiğin etkisini kısmen ortadan kaldırdı. Anketlere göre Kremlin'in Eylül 2022'de, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez 300 bin askeri askere çağırma kararı ulusu şok etti. Savaş başladığında yüz binlerce asker zaten ülkeden kaçmıştı ve bu durum Putin tarafından yaratılan normallik imajını sarsma tehdidi yaratıyordu.
O zamandan beri hükümet yeni bir seferberlik turunu mümkün olduğunca ertelemeye çalıştı. Bunun yerine, hükümlüleri, borçluları, göçmenleri ve diğer savunmasız sosyal grupları gönüllü olarak cepheye çekmek için mali ve yasal teşvikleri artırdı. Ayrıca ülkenin genç erkekler için daha önce sıkı bir düzenlemeye tabi olmayan zorunlu askerlik hizmetini sıkı bir şekilde uygulamaya başladı. Savaş yanlısı bir Rus askeri blog yazarı, 18 Şubat'ta Telegram'da yayınladığı bir gönderide, isimsiz bir askeri kaynağa atıfta bulunarak Rus güçlerinin Ekim ayından bu yana Avdiivka'ya yönelik saldırıda 16 bin insan kaybının yanı sıra 300 zırhlı araç kaybı verdiğini iddia etti. Andrei Morozov adlı blog yazarı, Ukrayna güçlerinin ise savaşta 5 bin ila 7 bin arası yeri doldurulamaz insan kaybı verdiğini yazdı. Bu iddialar bağımsız olarak doğrulanamadı.
© 2024 The New York Times Company
