NYT aylar sonraki ilk görüşmeyi yazdı: ABD-İsrail ilişkisinin en kötü dönemi

David E. Sanger ve Eric Schmitt / The New York Times

ABD Başkanı Joe Biden ve Başbakan Binyamin Netanyahu iki ay sonra ilk kez çarşamba günü, İsrail'in İran'a yönelik füze saldırısına misilleme planlarına odaklanan bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşme sona erdiğinde ABD'li yetkililer İsrail'in planları ya da Netanyahu'nun Biden'ın nükleer ya da enerji tesislerini vurmaması yönündeki uyarılarını dikkate alıp almayacağı konusunda bir şey söylemedi ki Beyaz Saray İran'ın füze saldırıları ve İsrail'in karşılık vermesiyle tırmanan bir döngüye yol açmasından korkuyor.

Bunun yerine saatler sonra Beyaz Saray'dan yapılan kısa açıklamada Biden'ın “İran'ın 1 Ekim'de İsrail'e karşı gerçekleştirdiği balistik füze saldırısını kesin bir dille kınadığı” belirtildi ancak görüşmenin amacı olan nasıl karşılık verileceği konusuna değinilmedi. Tüm ortak amaç beyanlarına rağmen, son birkaç aydır ABD ile İsrail arasındaki en kötü ilişkinin ağırlığı görüşmenin üzerinde duruyordu.

Hamaney savaş istemiyor

İsrail medyasının bildirdiğine göre Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in de dahil olduğu güvenli hattaki görüşme sabah 10:30'dan kısa bir süre sonra başladı. Görüşme, ABD ulusal güvenlik yetkililerinin Orta Doğu'nun bıçak sırtında olduğuna inandıkları bir anda gerçekleşti. Yetkililer Biden'a İran'ın 1 Ekim'de İsrail'e nispeten daha az zarar veren füze saldırısının ardından İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in daha geniş çaplı bir savaşa girmek istemediğini söylediler.

Ancak ABD'li yetkililer İsrail'in saldırılara İran'ın en hassas noktalarına saldırarak karşılık vermesi halinde bunun kontrolsüz bir tırmanışa yol açabileceğine inanıyor. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, çarşamba günü telefon görüşmesinin yapıldığı saatlerde bir video yayınladı. “Saldırımız ölümcül, kesin ve her şeyden önce şaşırtıcı olacak” diyen Gallant, İran'da bir tür gizli eylemin ana unsur olabileceğini ima ediyor gibiydi.

ABD'li yetkililer İsrail'in caydırıcılığını korumak için tepki vermesi gerektiğine itiraz etmiyor. Ancak İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a yönelik bir dizi saldırısı karşısında gafil avlanan ve İran ile İsrail arasında uzun süredir devam eden gölge savaşın kontrolsüz bir şekilde tırmanmaması konusunda endişelenen Beyaz Saray yetkilileri çarşamba günü bu görüşmenin İsrail karşı saldırıya geçmeden önce yapılmasını talep etti.