Lydia DePillis / New York Times
Biden yönetimi sırasında gelen göçmen dalgası Donald Trump'ı yeniden iktidara taşıyan öfkenin bir kısmını körükledi. Ayrıca işgücü açığını kapatarak enflasyonu da düşürdüler. Bir sonraki yönetimin sınırı kapatma ve Amerikan tarihindeki en büyük sınır dışı etme programını yürütme sözü vermesiyle,Trump'ın bu vaatleri ne ölçüde yerine getirebileceğine bağlı olarak bu ekonomik güçler tersine dönebilir.
Trump'ın yeni atadığı 'sınır çarı' Tom Homan, yönetimin işe suç işlemiş göçmenlerle başlayacağını söyledi. Ancak bunların sayısı kitlesel olarak sınır dışı edilmelerini gerektirecek kadar çok değil ve seçilmiş Başkan Yardımcısı JD Vance de ülkede yasadışı olarak bulunan 11 milyon göçmenin tamamının ülkeyi terk etmeye hazırlanması gerektiğini söyledi. Vance eylül ayında yaptığı açıklamada "Altı ay içinde bu ülkede yasadışı olarak bulunuyorsanız, bavullarınızı toplayın, çünkü evinize dönüyorsunuz" dedi.
Enflasyonda artış, istihdamda düşüş bekleniyor
Trump'ın danışmanı Stephen Miller'ın geçen yıl öngördüğü gibi, yeni yönetimin çeşitli geçici insani koruma türlerini iptal etmesi halinde bu sayı 2,7 milyon daha artabilir. Bunun da ötesinde, milyonlarca göçmen ABD doğumlu çocukları ya da yeşil kart sahipleriyle birlikte yaşıyor ve bu kişiler de ülkeyi terk etmek zorunda kalabilir. Kalmayı tercih eden milyonlarca insanı sınır dışı etmenin önünde lojistik, hukuki, diplomatik ve (her ne kadar Trump hükümeti ödemeye yönlendirmeyeceği “hiçbir bedel” olmadığını söylemiş olsa da) mali engeller var. (Göçmenleri savunan bir grup olan Amerikan Göçmenlik Konseyi'ne göre, ABD'de yasadışı olarak ya da geri alınabilir geçici statüde yaşayan 13.3 milyon kişinin tamamını tutuklamak, gözaltına almak ve sınır dışı etmek 315 milyar dolara mal olacaktır). Bu nedenle kesin bir etki tahmininde bulunmak şu aşamada mümkün değil. Ancak Trump'ın vaat ettiklerine yakın bir şey yapması halinde, birçok ekonomist mal ve hizmet fiyatlarında artış ve Amerikalı işçiler için istihdam oranlarında muhtemelen düşüş bekliyor. George Mason Üniversitesi'nde göç konusuna odaklanan bir ekonomi profesörü olan Michael Clemens, "Bu devasa şok, ABD yerlilerinin sahip olduğu yüz binlerce işi ortadan kaldırarak ekonomik büyümede trilyonlarca dolara mal olacak. ABD'li firmaların mal ve hizmet arz etme kapasitesini, talebi azalttığından daha hızlı azaltarak enflasyonu hızla yükseltecektir" dedi.
Örnekleri var
Bu öngörü için pek çok emsal var. Son sekiz yılla başlayabilirsiniz: İlk Trump yönetimi sırasında göçün yavaşlaması ve pandemi nedeniyle tam bir ara verilmesi işçi açığı yarattı. Federal Rezerv yetkilileri ve diğer analistlere göre bu durum, hem ücretleri artırarak hem de mal ve hizmet arzını sınırlayarak 2021 ve 2022'de fiyatların artmasını sağlayan şeyin bir parçasıydı. 2023 yılında yasal göçün yeniden canlanması ve sınırdan gelenlerin sayısındaki artış (büyük ölçüde ekonomik krizler ve yurt dışındaki savaşlar nedeniyle) enflasyona dönüşen işgücü piyasası baskısını hafifleterek fiyat artışının yaygın işten çıkarmalar olmadan gerilemesini sağladı. Kongre Bütçe Ofisi, yeni gelenlerin vergi ödemesi ve daha az kamu yardımına hak kazanması nedeniyle bu yüksek göç döneminin öngörülen açıkları azalttığını da tahmin etti. Aynı zamanda, ABD doğumlu ve yabancı uyruklu işçiler için işsizlik oranları birbirine sıkı sıkıya bağlı kaldı, bu da yeni gelenlerin genel olarak halihazırda burada bulunan insanların işlerini ellerinden almadığını gösteriyor. Bunun yerine, inşaat ve konaklama gibi sektörlerde başka türlü gerçekleşmeyecek olan istihdam artışına olanak sağlamış olmaları muhtemel. Colorado Üniversitesi'nde ekonomi doçenti olan Chloe East, "Çoğu insanın sahip olduğu eğitim seviyesi nispeten düşük olduğu için, yeni gelenlerin ABD'ye getirdiği becerilerin ABD doğumlu işçilerin sahip olduğundan farklı bir dizi beceri olduğunu düşünüyorum" dedi.
Vance, göçmenlerin sınır dışı edilmesinin işverenleri Amerikalıları çekmek için daha yüksek ücret teklif etmeye zorlayabileceğini ve göçün kısıtlanmasının düşük vasıflı işçilerin ücretlerini artırabileceğini gösteren bazı araştırmalar olduğunu savundu. Michigan Eyalet Üniversitesi ve Kansas City Federal Rezerv Bankası ekonomistleri tarafından hazırlanan bir makaleye göre, Amerika Birleşik Devletleri Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra katı bir kota sistemi getirdiğinde olan şey bu gibi görünüyor. Göçmenlerin yoğun olduğu sektörlerde çalışanların ücretleri, 2020'de sınır ötesi göç kesildiğinde daha hızlı arttı. Ancak bunun nedeni, Amerikalıların pandemi sırasında fiziksel olarak yüz yüze çalışmak istememesi gibi başka faktörler olabilir. Ayrıca 1920'lerde düşük vasıflı işçiler için elde edilen ücret kazanımları kısa ömürlü oldu.
Özellikle çocuk bakıcılığını vurdu
Kitlesel sınır dışı söz konusu olduğunda, doğrudan bir karşılaştırma noktası vardır: eski Başkan Barack Obama yönetimindeki Secure Communities programı. Bu hızlandırılmış uygulama rejimi kapsamında, ülkede yasadışı olarak bulunan ve herhangi bir nedenle tutuklanan göçmenler hızlı bir şekilde sınır dışı edilebilmiş, bu da yaklaşık 400,000 kişinin sınır dışı edilmesiyle sonuçlandı. East'in araştırması, programın kısmen bazı işletmelerin göçmen işgücü olmadan faaliyet gösterememesi ve diğer çalışanlarının etkilenmesi nedeniyle yerli doğumlu işçiler için daha düşük ücret ve istihdamla sonuçlandığını ortaya koydu. Özellikle bakım sektörleri üzerinde belirgin bir etkisi oldu: Çocuk bakımı arzının daralması, daha az sayıda annenin iş sahibi olabileceği anlamına geliyordu. Bu sınır dışı etme programı, tarih boyunca olduğu gibi, işsizliğin nispeten yüksek olduğu bir dönemde gerçekleşti. Mevcut işsizlik oranının %4'e yaklaşmasıyla birlikte, geride bırakılacak işleri alacak daha az sayıda mevcut işçi olduğundan, etkiler daha büyük olabilir. Bu nedenle bağımsız tahminler Trump'ın programının ekonomiyi olumsuz etkileyeceğini öngörüyor. Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nden bir grup ekonomist, Trump'ın önerilerinin kapsamlı bir modelini oluşturarak, 8,3 milyon göçmenin sınır dışı edilmesini öngören maksimum durumun 2028 yılına kadar fiyatları %9,1 oranında artıracağını tahmin etti. Sadece 1,3 milyon göçmenin sınır dışı edilmesi bile fiyatları %1,5 oranında artıracaktır.
Brookings Enstitüsü'ndeki ekonomistlerin yaklaşık 3,4 milyon kişinin sınır dışı edilmesi ve yasal göçün kısıtlanması senaryosunu inceleyen bir modeli, ekonomik büyümenin sadece 2025 yılında yüzde 0,4 puan daha düşük olacağını ortaya koydu. Elbette Trump'ın diğer yasal çalışma programlarına ne yapacağı belli değil. İlk yönetiminde, tatil köylerinde ve golf sahalarında kullandığı bir kategori olan geçici işçiler için vize sayısını arttırdı. Üyeleri bu programlara bağımlı olan büyük ticaret grupları bu programların genişletilmesi için bastırıyor. Florida Konaklama ve Restoran Birliği'nin başkanı olan restoran işletmecisi John Horne, 342 çalışanının yaklaşık %16'sının vatandaş olmadığını ve birçoğunun geçici yasal statüyle çalıştığını söyledi. Florida geçen yıl doğrulama şartlarını sıkılaştırınca göçmen çalıştırmak büyük işletmeler için neredeyse imkansız hale geldi. Bu nedenle insanların daha uzun süre kalmalarına ve çalışmalarına ve vatandaşlık başvurusunda bulunmalarına olanak tanıyan bir program görmek istiyor. Horne, "Amerika'da yaşamak isteyen ve burada çalışmak isteyen harika insanlar var. Onların ABD vatandaşı olmalarına izin vermemize ne engel olabilir ki?" dedi.
© 2024 The New York Times Company
