Neil MacFarquhar ve Milana Mazaeva / The New York Times
Rusya, Ukrayna’da savaşın başından bu yana tekrar tekrar asker dalgaları göndermeye devam etti. Rusya işgalin hemen başında en deneyimli askerlerinden bazılarını kaybetti ve ardından on binlerce mahkumu, hayatta kalıp kalmayacaklarına aldırmaksızın cepheye sürdü.
Şimdi, Ukrayna üzerindeki baskıyı sürdürmek için hâlâ çaresizce yeterli insan gücü arayan Rusya, asker alımını daha da genişletti. Yeni yasalar kapsamında, polis tarafından gözaltına alınan şüphelilere, gönüllü olmaları halinde haklarındaki suçlamaların düşeceği bildiriliyor.
Ordu, büyük miktarda ödenmemiş borcu olan kişileri, tekrarlanan baskınlarda yakalanan yeni göçmenleri ve hatta yolsuzlukla suçlanan yetkilileri dahi kabul ediyor.
Mahkumiyet yerine cepheye gönderiliyorlar
Son zamanlarda St. Petersburg’da yaşanan bir olayda, mahkeme sistemi basın servisine göre, Peru’dan 200 kilogram (440 pound) kokaini mango dolu bir konteynerin çatısında kaçırmaya çalıştıkları suçlamasıyla tutuklanan iki adamın, piyade olarak görev yapmayı kabul etmelerinin ardından suçlamaları düşürüldü. Kokainin değeri yaklaşık 30 milyon dolardı.
Ülke genelindeki yerel gazeteler, cinayet, tecavüz ve hırsızlıkla suçlanan kişilerin mahkemeye çıkmak yerine orduyla sözleşme imzalayıp cepheye gönderildiği vakalarla dolu.
“İnsanları öldürebilir, bir banka soyabilir ya da herhangi bir suç işleyebilirler ve ardından cepheye giderler,” diyor Rus askeri analisti Ruslan Leviev. Hükümetin “çok fazla insana ihtiyacı var” diye ekliyor. “Cephe hattında büyük kayıplar veriliyor.”
Askerlikten kaçışı önlemek için yeni yasalar
Kremlin, zorunlu askerliğe karşı direnişi önlemek için son aylarda bir dizi yasal düzenleme yaptı ve asker alımı havuzunu genişletti. Bu çabalar, Rusya’nın Ukrayna hatlarını geri püskürtme çabalarının, 20 Ocak’ta göreve başlayacak olan ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın savaşı sona erdirme hamlesinden önce hız kazanması açısından kritik hale geldi.
Ekim ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalanan bir yasa, bir ceza davası açıldığı anda askere katılım sürecini başlatma imkânı tanıyor.
Borçlular ve göçmenler de hedefte
Rusya genelinde kronik borçlular, Federal İcra Dairesi’nin yoğun kampanyalarının hedefinde. 1 Aralık’ta yürürlüğe giren yeni bir yasa, savaşa katılmayı kabul etmeleri halinde 10 milyon rubleye (yaklaşık 100.000 dolar) kadar olan borçları affediyor ve icra işlemlerini askıya alıyor. Bu, nafaka borçlarında büyük birikimleri olan birçok kişiyi kapsıyor.
Yetkililer ayrıca, göçmenleri yakalamak için pazar yerlerine, depolara ve tren istasyonlarına baskın düzenliyor. Özellikle kısa süre önce Rus vatandaşlığı almış ancak askerliğe kaydolmamış olan göçmenler hedef alınıyor. Yerel askerlik ofisine evraklarını teslim etmeleri emredilen bazı göçmenler kendilerini savaşta buluyor
Cezasızlık kültürü
.
Rus ordusunun bu tür çeşitli yöntemlerle ne kadar asker topladığı belirsiz, çünkü ulusal düzeyde bir sayı açıklanmıyor. Askerlik geleneksel yöntemlerle de devam ediyor; dış istihbarat ajansları, aylık yaklaşık 30.000 kişinin sivil gönüllüler olarak katıldığını tahmin ediyor. Ancak bu sayıların azaldığı düşünülüyor.
Af teklif etmek de daha ucuz bir alternatif. “Sivil hayattan gelen gönüllüler, vaat edilen ödemeler nedeniyle oldukça maliyetli,” diyor Leviev. “Mahkumlara ise aynı teşvikler sunulmuyor.”
Rusya’da mahkum haklarını savunan bir sivil toplum örgütü olan Russia Behind Bars’ın başkanı Olga Romanova, Rus devletinin suç ve ceza arasındaki bağı kopardığını ve bunun suç oranlarında uzun vadeli ciddi sonuçlar doğurabileceğini söylüyor.
“Fyodor Dostoyevski bugün hayatta olsaydı, Suç ve Ceza adlı romanının kurgusunu yeniden yazmak zorunda kalabilirdi,” diyor Romanova. Ona göre, Raskolnikov baltası kan damlarken yakalansa bile, “Cepheye gitmek istiyorum,” demesi yeterli olurdu ve polis muhtemelen “Tamam!” diye yanıt verirdi.
Duruşmaya çıkmak yerine sözleşme imzalamanın sonuçları hakkında çevrimiçi platformlarda uzun tartışmalar dönüyor. Bir kadın, kocasının askeri bir sözleşme imzalayıp imzalamaması gerektiğini sorduğunda, bir katılımcı, adamın para kazanacağını ve sabıka kaydını temizleyeceğini belirtti. Ancak ardından şunları ekledi: “Ama hemen yeni bir koca bulmanızı tavsiye ederim, bu iyi sonuçlanmayacaktır.”
Bir muhalefet aktivisti ve eski savcı, geçmişte suçluları hapse göndermiş biri olarak cezaevinde ölme ihtimalinin cephede ölme ihtimalinden daha yüksek olduğunu düşündüğü için sözleşme imzaladı, diyor Romanova.
© 2024 The New York Times Company
