Yetkililere göre Esad son bir hamle yapabilir: ABD Suriye’deki kimyasal silah depolarını izliyor

Adam Entous / New York Times

Yetkililer tarafından yapılan açıklamaya göre ABD istihbaratı kimyasal silah depolandığından şüphelenilen yerleri yakından izliyor. Yetkililer, bu silahların Beşar Esad’a bağlı güçler tarafından muhaliflerin üzerinde kullanılıp kullanılmayacağına dair işaret arıyor.

İsimlerinin gizli kalması şartıyla konuşan yetkililer, istihbarat ajanslrının Esad güçlerinin sinir gazı sarin yüklü mühimmatlar da dahil olmak üzere sınırlı miktarda kimyasal silah stoku bulundurduğunu değerlendirdiğini ve hükümetin son bir çaba olarak bunları kullanabileceğine dair endişelerin arttığını söyledi.

İnsan hakları gözlemcileri, ABD ve diğerlerinin değerlendirmelerine göre Esad hükümeti 13 yıllık iç savaş boyunca isyancılara ve kendi halkına karşı sinir gazları ve klor gazı da dahil olmak üzere defalarca kimyasal silah kullandı.

ABD'nin kilit Arap müttefikleri Esad'ın iktidarda kalmasını istiyordu çünkü isyancı grupların Şam'daki hükümeti devirmesi halinde ülkenin terörizm için daha tehlikeli bir sığınak haline gelmesinden korkuyorlardı. Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, bu müttefiklerin birçoğu geçmişte Esad'a karşı çıkmış olsa da, onu bilinen ve isyancıların önderliğindeki alternatiften daha iyi olarak gördüklerini söyledi.

Oksijen’in notu: Esed ve Baas iktidarı, rejim karşıtı grupların bu sabah başkent Şam'a girmesiyle sona erdi

Başkan Joe Biden'ın yardımcıları son günlerde ABD'nin isyancıları ya da Esad'ı destekleyerek savaşın sonucunu etkileyecek bir müdahalede bulunma niyetinde olmadığını açıkça ifade ettiler. Bu mesaj seçilmiş başkan Donald Trump tarafından Truth Social'da yinelendi. Trump “Suriye bizim dostumuz değil ve Amerika’nın bu savaşla ilgisi olmamalı. Bu bizim savaşımız değil. Bırakın devam etsin. Karışmayın” diye yazdı.

ABD istihbarat kurumları en son 2015 yılında isyancıların Esad yönetimini tehdit ettiğini düşündüklerinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriye'ye savaş uçakları göndererek Esad'ın imdadına yetişmişti. ABD istihbarat kurumları Putin'in Esad'ı Şam'da iktidarda tutmak istediğine inanıyor olsa da, ordusunun kaynaklarının büyük bir kısmını Ukrayna'daki savaşa ayırdığı için artık bunu yapma kabiliyeti azalmış görünüyor.

ABD’nin hamlesi belirsiz

Esad güçlerinin büyük bir kimyasal silah saldırısı düzenlemeyi planlaması halinde ABD istihbarat kurumlarının Biden ve üst düzey yardımcılarını önceden uyarıp uyaramayacağı belirsiz. Ağustos 2013'teki meşhur sarin saldırısından önce istihbarat birimleri, özel bir Suriye birimine gaz maskelerini takması için gönderilen şifreli mesajlar da dahil olmak üzere uyarı işaretleri almıştı. Ancak ajanslar bu mesajları hemen İngilizceye çevirmedikleri için dönemin Başkanı Barack Obama'nın üst düzey yardımcıları saldırı başlayana kadar Suriye biriminin ne planladığını bilmiyordu. Lahey merkezli Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü müfettişlerinin Suriye'yi kimyasal silahlardan arındırma çabalarına rağmen, ABD istihbarat kurumları Esad'ın bazı mühimmat stoklarını elinde tuttuğuna ve güçlerinin bunları sınırlı sayıda depolama alanında tuttuğuna inanıyor.