Baş ağrısının bir çok nedeni olabilir. The Journal of Headache and Pain'de yayınlanan 2022 tarihli bir araştırmaya göre, dünya nüfusunun yüzde 52'si geçen yıl içinde bir tür primer baş ağrısı yaşadı.
Baş ağrıları altta yatan başka bir sağlık problemi nedeniyle oluşmuyor ve doğrudan doğruya baş ağrısı tablosuyla ortaya çıkıyorsa, buna primer baş ağrısı denir
Nöroloji profesörü ve King's College London direktörü Peter Goadsby, iki tür baş ağrısı olduğunu söylüyor. Goadsby "Primer baş ağrısı bozuklukları, sorunun baş ağrısı olduğu ve başka hiçbir şeyin olmadığı durumlardır. İkincil baş ağrısı bozuklukları ise baş ağrısının beyin tümörü veya menenjit gibi bir şeyden kaynaklandığı ya da başınızı çarptığınız durumlardır.
Migren, birincil baş ağrısı bozukluklarının en yaygın nedenidir ve hormonal dalgalanmalar nedeniyle kadınlarda görülme olasılığı erkeklerden üç kat daha fazladır" dedi. 2018 Küresel Hastalık Yükü çalışmasına göre, baş ağrıları dünya çapında en yaygın ve sakat bırakan rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Peki bunun olası nedenleri nelerdir ve bu konuda ne yapılabilir?
Gerilmeden kaynaklanan baş ağrısı
Bunlar normal, günlük baş ağrıları olarak düşünülen şeyler. Gerilim tipi baş ağrıları (TTH) tipik olarak başın etrafında sıkı bir bant veya baskı hissi verir ve her iki tarafta da ağrı olur yine de normal aktivitelerinize devam edebilirsiniz. Araştırmalar, kötü uyku kalitesi ile TTH arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor. Bir çalışmada, TTH hastalarının yüzde 26 ila yüzde 72'si uyku eksikliğini baş ağrılarını tetikleyen bir faktör olarak tanımlıyor.
Barts Health NHS Trust'ta baş ağrısı uzmanı olan Prof. Anne MacGregor, "Migren gibi gerilim tipi baş ağrısı da öğün atlama, uykusuzluk, dehidrasyon, anksiyete ve stresten kaynaklanabilir. Ancak migrenin aksine, yemek, sıvı alımı, uyku veya rahatlamak için zaman ayırmakla hızlı bir şekilde çözülebilir" ifadelerini kullanıyor.
Bu konuda ne yapmalı: Kas gerginliği, gerilim tipi baş ağrılarının bir diğer yaygın tetikleyicisidir. Bilgisayar başında kambur oturmak, ağır bir nesneyi kaldırmak ve hatta göğüslerin ağırlığı omuzlarda, sırtta ve boyunda strese neden olabileceğinden kötü oturan bir sütyen giymek bile gerilim tipi baş ağrılarını tetikleyebilir. Bu nedenle bunları doğru yapıp yapmadığınızı kontrol edin.
Prof MacGregor, "Ağrı kesicileri çok sık almaktan sakının, çünkü haftada üç veya daha fazla düzenli olarak alınırlarsa, aşırı ilaç kullanımı baş ağrısına neden olabilir. Basit bir ifadeyle, aşırı kullanım vücudun ağrıyı kontrol etme konusundaki doğal yeteneğini durdurur" dedi.
Migren atağı olduğuna dair işaretler
The Migraine Trust'ın son raporuna göre Birleşik Krallık'ta yaklaşık 10 milyon kişi migrenle yaşıyor ve migren epilepsi, diyabet ve astımın toplamından daha yaygın. MacGregor, "Migrenler bazen ayda birkaç kez olmak üzere ataklar halinde ortaya çıkar ya da yılda sadece bir veya iki kez görülebilir. Birkaç saatten birkaç güne kadar sürebilir. Temel özellikler, başınızın bir tarafında veya her iki tarafında baş ağrısı atakları, mide bulantısı (hastaların üçte ikisinde bu vardır) ve ışık ile sese karşı hassasiyettir. Ağrı o kadar şiddetlidir ki, hastalar genellikle normal günlük aktivitelerine devam etmekte zorlanır ve yatakta kalmak zorunda kalabilirler" dedi. Migrene yatkınlık aileden geçebilir. Tetikleyiciler arasında öğün atlama, dehidrasyon, uykusuzluk ve egzersiz eksikliği yer almaktadır.
Bu konuda ne yapmalı? MacGregor, "Sağlıklı bir beynin düzenli yemek, su, uyku ve egzersize ihtiyacı vardır, bu nedenle bu alanlarda tutarlılığı hedefleyin" ifadelerini kullanıyor.
Sorun hormonlar mı?
Ulusal Migren Merkezi'ne göre, migreni olan kadınların yarısından fazlası adet dönemleriyle bir bağlantı olduğunu fark ediyor. MacGregor, "Bazı kadınlar adet dönemlerinin hemen öncesinde veya ilk birkaç gününde baş ağrısı yaşayabilir. Baş ağrılarının hormonal olup olmadığını anlamanın en iyi yolu birkaç ay boyunca günlük tutmak olabilir. Eğer bağlantılılarsa, doktora görünün, çünkü regl sorununu yönetmek baş ağrılarına yardımcı olabilir” dedi.
