Ziraat Türkiye Kupası finalinde yarın Atatürk Olimpiyat Stadı'nda Beşiktaş ile karşılaşacak Trabzonspor, 16. kez oynayacağı final maçında 10. kez Türkiye Kupası'nı müzesine götürmek istiyor. Atatürk Olimpiyat Stadı'nda saat 20.45'te başlayacak mücaledeyi yönetecek Ali Şansalan'ın yardımcılıklarını Serkan Ok ve Serkan Olguncan yapacak. Müsabakanın dördüncü hakemi ise Burak Pakkan olacak.
Tarihi derbi öncesi öne çıkanlar
Türkiye Futbol Federasyonu tarafından 1962-1963'ten itibaren düzenlenen Türkiye Kupası, 1980-1981 sezonu itibarıyla Federasyon Kupası adı altında oynanmaya başladı. Organizasyonun adı 1992-1993 sezonundan itibaren yeniden Türkiye Kupası olarak değiştirildi. Kupada geçen sezon İzmir'de oynanan finalde Fenerbahçe, RAMS Başakşehir'i 2-0 yenerek mutlu sona ulaştı.
Beşiktaş 10 kez kazandı
Finalistlerden Beşiktaş daha önce 16 kez final oynadığı kupada 10 kez şampiyonluk yaşadı. Siyah-beyazlı takım, 1974-1975, 1988-1989, 1989-1990, 1993-1994, 1997-1998, 2005-2006, 2006-2007, 2008-2009, 2010-2011 ve 2020-2021 sezonlarında kupayı müzesine götürdü. Beşiktaş, 1965-1966, 1976-1977, 1983-1984, 1992-1993, 1998-1999 ve 2001-2002 sezonundaki finallerde ise kupayı rakiplerine kaptırdı.
Trabzonspor 15 kez final oynadı, 9 kez kupayı kazandı
Trabzonspor, daha önce 15 kez final oynadığı Türkiye Kupası'nda 9 kez şampiyon oldu. Bordo-mavili takım, kupada 1976-1977, 1977-1978, 1983-1984, 1991-1992, 1994-1995, 2002-2003, 2003-2004, 2009-2010 ve 2019-2020 sezonlarında mutlu sona ulaştı. Trabzonspor, 1974-1975, 1975-1976, 1984-1985, 1989-1990, 1996-1997 ve 2012-2013 sezonundaki finallerde ise kupayı kaybetti.
İki takım 5. kez finalde karşılaşacak
Beşiktaş ile Trabzonspor, Ziraat Türkiye Kupası finalinde 5. kez karşı karşıya gelecek. İki takım daha önce 1974-1975, 1976-1977, 1983-1984 ve 1989-1990'da kupa finalinde karşılaştı. Beşiktaş, 1974-1975 sezonunda iki maç üzerinden oynanan finalde ilk müsabakadan 1-0 mağlup ayrılmasına rağmen rövanşı 2-0 kazanarak kupayı müzesine götürdü. "Kara Kartal", 1989-1990'da ise finalde Karadeniz temsilcisini 2-0 yenerek şampiyonluğu elde etti. Trabzonspor ise 1976-1977'de iki maç üzerinden yapılan finalde (0-0, 1-0) ve 1983-1984'te uzatmalarda (2-0) Beşiktaş'a üstünlük sağlayarak kupanın sahibi oldu.
Ziraat Türkiye Kupası finalinde Trabzonspor ile Beşiktaş, 33 sezon sonra finalde karşı karşıya gelecek
Bu sezonda da denge var
İki takım arasında Ziraat Türkiye Kupası finallerindeki denge, bu sezonki lig maçlarına da yansıdı. Bu sezon ligdeki mücadelelerde Trabzonspor sahasında Beşiktaş'ı 3-0 yenerken siyah-beyazlı takım, ligin ikinci yarısında kendi evinde 2-0 galip geldi.
Trabzonspor'un bu sezonki Türkiye Kupası serüveni
Trabzonspor, 4. turdan itibaren yer aldığı kupa mücadelesinde 5 takımı eleyerek finale yükseldi. Kupada ilk olarak 4. turda Çorum FK'yi 3-1 yenen bordo-mavililer, 5. turda da Manisa FK'yi sahasında aynı sonuçla mağlup etti. Son 16 turunda deplasmanda Gençlerbirliği karşısında zorlanan Karadeniz ekibi, son anlarda attığı gol ile normal süresi 1-1 biten karşılaşmayı uzatma dakikalarında bulduğu golle 2-1 galip tamamlayarak adını çeyrek finale yazdırdı.
Trabzonspor, çeyrek finalde sahasında RAMS Başakşehir'i 1-0'lık sonuçla geçip, yarı finalde bir başka İstanbul temsilcisi VavaCars Fatih Karagümrük ile eşleşti. Evindi oynadığı ilk maçın büyük bölümünde 10 kişi mücadele etmesine karşın VavaCars Fatih Karagümrük'ü 3-2 yenen bordo-mavililer, deplasmanda 4-0 gibi farklı bir sonuç elde ederek finale yükselme başarısı gösterdi.
16 gol attı, 5 gol yedi
Trabzonspor, kupada oynadığı 6 karşılaşmada rakip fileleri 16 kez havalandırarak 2,66 gol ortalaması yakaladı. Bordo-mavililer, kalesinde ise sadece 5 gol görerek rakiplerine fazla skor üretme şansı vermedi.
Kupa golcüsü Fountas
Trabzonspor'un kupada en golcü oyuncusu, Yunan futbolcu Taxiarchis Fountas oldu. Ligde 28 karşılaşmada 2 kez fileleri havalandıran Fountas, Ziraat Türkiye Kupası'nda ise 5 maçta attığı 4 golle takımının en skorer ismi olmayı başardı.
UEFA Yönetim Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulunan TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi, "Biliyorsunuz 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası'na ev sahipliği yapma hakkı kazandırmanın haklı gururunu yaşattık ülkemize. 2024 Avrupa Futbol Şampiyonası'na da gurubumuzu lider tamamlayarak katılma hakkı kazanmanın gururunu da hep birlikte yaşıyoruz. 2023 Şampiyonlar Ligi Finali'ne ev sahipliği yapmanın gururu ve mutluluğunu da yaşamıştık. Bugün de iki büyük finali daha Türkiye'ye armağan etmenin haklı gururunu yaşıyoruz. Şu anda İrlanda'nın başkenti Dublin'deyiz. Uzun süredir yaptığımız başarılı çalışmalar neticesinde 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali'ni UEFA'da kayıtlı ismiyle Beşiktaş Park'ta, yani Tüpraş Stadyumu'nda yapma hakkı kazandık. Bu da yetmedi, ayrıca 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali'ni de yine Beşiktaş Park'ta yapma hakkı kazandık" ifadelerini kullandı.
"2027'yi Ankara'ya alabiliriz"
Adaylık başvuru sürecinin detayları hakkında bilgi veren Mehmet Büyükekşi, "UEFA, 17 Mayıs 2023 tarihinde bu finaller için adaylık sürecini başlatmıştı. 17 Temmuz 2023 tarihine kadarda başvurular için süre vermişti. Biz de TFF olarak Beşiktaş Park ile iki finale de aday olmuştuk. 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali için Almanya, Romanya ve İskoçya Futbol Federasyonları da aday olmuştu. Ancak yoğun çalışmamızla Türkiye kazandı. 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali için de Almanya, İsrail, Norveç ve İskoçya aday olmuştu ancak yine yoğun çalışmamızla onu da biz kazandık. Ayrıca inşaası devam eden Yeni Ankara Stadyumu'nun işlemleri yetişirse 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali'ni tarihimizde ilk kez başkentimize alabiliriz. Bütün bu süreçleri UEFA yönetimiyle, TFF yönetimiyle ve Beşiktaş Jimnastik Kulübü yönetimiyle istişare ederek geliştirdik. Bu muhteşem stadyumları yaptığı, ulaşım ve konaklama imkanlarımızın dünya standartlarının üstüne getirdiği için başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a ve devletimize teşekkür ederim. Biz de çok çalışarak üzerimize düşeni yaptık ve 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası'na ev sahipliği yapma hakkı, 2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali'ne ev sahipliğinden sonra bugün de 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali ve 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali'ni Türkiye'ye getirdik." şeklinde konuştu.
"İnşallah kupa Türkiye'de kalır"
Türk futbolunun gelişerek çok daha iyi bir seviyeye geleceğine olan inancını belirten TFF Başkanı Büyükekşi, "Türkiye, Avrupa ve dünya futbolunun yükselen yıldızı olacak. Milli takımımız FIFA dünya sıralamasında üst sıralara yükselmeye devam edecek. Ev sahibi olacağımız 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda Avrupa şampiyonu olacağız. İnşallah 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali'ni ve 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali'ni de Türk kulüpleri oynar ve ülkemizde oynanacak finallerde Avrupa kupaları Türkiye'de kalır." diyerek sözlerini noktaladı.
Adaylık başvuru sürecinin detayları
2026 ve 2027 UEFA kulüp müsabakaları finallerine ev sahipliği yapılması için ilgili adaylık süreci UEFA tarafından 17 Mayıs 2023 tarihinde duyuruldu. Üye federasyonlara ilgi mektuplarını göndermeleri ve aday stadyumlarını belirlemeleri için 17 Temmuz 2023 tarihine kadar süre verildi. Türkiye Futbol Federasyonu, aday stadyum olarak Beşiktaş Park'ı belirleyerek hem 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali hem de 2027 UEFA Avrupa Konferans Ligi Finali'ne ev sahipliği yapmak için ilgi mektubu gönderdi.
6 farklı üye federasyon başvuru yaptı
Türkiye Futbol Federasyonu ile birlikte UEFA Avrupa Ligi finallerine ev sahipliği yapmak için Almanya, Romanya ve İskoçya; UEFA Avrupa Konferans Ligi finallerine ev sahipliği yapmak için ise Almanya, İsrail, Norveç ve İskoçya olmak üzere toplamda altı farklı üye federasyon başvuruda bulundu. İlgili finallerin ev sahipliği adaylık ön dosyaları 15 Kasım 2023 tarihinde, final dosyaları ise 21 Şubat 2024 tarihinde UEFA'ya teslim edildi.
Taraftarlardan özür dileme maçı
Bu sezon ligde aldığı sonuçlarla şampiyonluk yarışından erken kopan siyah-beyazlı ekip için kupa, taraftarlarından 'özür dileme' niteliği taşıyor. Beşiktaş'ın gelecek sezon Avrupa kupalarında mücadele etmesinin yolu da kupadan geçiyor.
Lig sıralamasında 5. durumda bulunan ve son hafta karşılaşacağı Kasımpaşa ile Avrupa vizesi almak için yarışan siyah-beyazlı ekip, kupayı kazanması halinde gelecek sezon UEFA Avrupa Ligi play-off turuna katılacak.
Beşiktaş kupayı kaybetmesi durumunda ise Kasımpaşa deplasmanında yenilmemeye çalışacak. Siyah-beyazlılar, Kasımpaşa'yı yenerse RAMS Başakşehir-Yukatel Adana Demirspor maçının sonucuna göre Avrupa kupalarına katılım durumu belli olacak. Kara Kartallar, Kasımpaşa ile berabere kalması halinde UEFA Konferans Ligi ön eleme turlarına katılacak.
Ghezzal belirsiz
Siyah-beyazlı takımda final öncesinde Rachid Ghezzal'ın durumu henüz netlik kazanamadı. Sakatlığı nedeniyle Atakaş Hatayspor maçında görev yapamayan tecrübeli oyuncunun Trabzonspor karşısında da görev yapması düşük ihtimal olarak değerlendiriliyor. Ghezzal'ın durumu sağlık heyetinin yapacağı son değerlendirmeden sonra netlik kazanacak.
Atakaş Hatayspor karşısında görev almayan bir başka isim olan Jackson Muleka ise kupa finalinde görev verilmesi durumunda forma giyebilecek.
Rekorlar Galatasaray'da
Türkiye Kupası tarihinde rekorlar Galatasaray'ın elinde bulunuyor. Sarı-kırmızılı ekip organizasyonda daha önce 23 kez final oynarken, 18 kez kupayı müzesine götürmeyi başardı. Kupayı en çok kazanan takım olan Galatasaray, organizasyonun ilk 4 senesinde de kupayı kimseye kaptırmayarak bu alanda da rekora sahip.
Sarı-kırmızılı ekip, organizasyonun ilk kez düzenlendiği 1962-1963 sezonu ile 1963-1964, 1964-1965, 1965-1966, 1972-1973, 1975-1976, 1981-1982, 1984-1985, 1990-1991, 1992-1993, 1995-1996, 1998-1999, 1999-2000, 2004-2005, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016 ve 2018-2019 sezonlarında kupanın sahibi oldu.
16 ayrı takım kazandı
Türkiye Kupası'nı, 61 yıllık geçmişinde şimdiye dek 16 ayrı takım müzesine götürdü. Kupada şimdiye dek Galatasaray 18, Beşiktaş 10, Trabzonspor 9, Fenerbahçe 7, Altay, MKE Ankaragücü, Göztepe, Gençlerbirliği ve Kocaelispor ikişer, Eskişehirspor, Bursaspor, Sakaryaspor, Kayserispor, Konyaspor, Akhisarspor ve Sivasspor da birer kez mutlu sona ulaştı.
24 ayrı takım final oynadı
Türkiye Kupası'nın 61 yıllık geçmişinde daha önce 24 ayrı takım finallerde mücadele ederken, bunlardan 16'sı en az 1 kez kupa sevinci yaşadı. Finale yükselip de kupayı şimdiye dek hiç kazanamayan takımlar ise eski ismi İstanbul Büyükşehir Belediyespor olan RAMS Başakşehir (3 kez), Adana Demirspor, Boluspor, Mersin İdmanyurdu, Samsunspor, Antalyaspor, Kayseri Erciyesspor ve Alanyaspor. Bunun yanı sıra Kocaelispor 2, Sakaryaspor, Konyaspor ve Sivasspor ise oynadığı tek finalde kupayı kazanma başarısını gösterdi.
Finalistler ve kupa sayıları
Türkiye Kupası'nın 61 yıllık geçmişinde finale yükselen takımlar ve kazandıkları kupa sayıları şöyle:
| Takımlar | Final | Kupa |
| Galatasaray | 23 | 18 |
| Beşiktaş | 16 | 10 |
| Trabzonspor | 15 | 9 |
| Fenerbahçe | 18 | 7 |
| Altay | 7 | 2 |
| MKE Ankaragücü | 5 | 2 |
| Gençlerbirliği | 5 | 2 |
| Göztepe | 3 | 2 |
| Kocaelispor | 2 | 2 |
| Bursaspor | 6 | 1 |
| Eskişehirspor | 4 | 1 |
| Akhisarspor | 2 | 1 |
| Kayserispor | 2 | 1 |
| Sakaryaspor | 1 | 1 |
| Konyaspor | 1 | 1 |
| Sivasspor | 1 | 1 |
| Medipol Başakşehir | 3 | - |
| Adana Demirspor | 1 | - |
| Boluspor | 1 | - |
| Mersin İdmanyurdu | 1 | - |
| Samsunspor | 1 | - |
| Antalyaspor | 1 | - |
| Kayseri Erciyesspor | 1 | - |
| Alanyaspor | 1 | - |
Türkiye Kupası finalleri
Türkiye Kupası'nı şimdiye dek kazanan takımlar, sezonlara göre finallerdeki rakipleri ve maç sonuçları şöyle:
| Sezon | Kazanan | Finalist | 1. Maç | 2. Maç | |
| 1962-63 | Galatasaray | Fenerbahçe | 2 - 1 | 2 - 1 | |
| 1963-64 | Galatasaray | Altay | 0 - 0 | 3 - 0 | Hükmen |
| 1964-65 | Galatasaray | Fenerbahçe | 0 - 0 | 1 - 0 | |
| 1965-66 | Galatasaray | Beşiktaş | 1 - 0 | ||
| 1966-67 | Altay | Göztepe | 2 - 2 | Kurayla | |
| 1967-68 | Fenerbahçe | Altay | 2 - 0 | 0 - 1 | |
| 1968-69 | Göztepe | Galatasaray | 1 - 0 | 1 - 1 | Uzatmada |
| 1969-70 | Göztepe | Eskişehirspor | 1 - 2 | 3 - 1 | |
| 1970-71 | Eskişehirspor | Bursaspor | 0 - 1 | 2 - 0 | |
| 1971-72 | Ankaragücü | Altay | 0 - 0 | 3 - 0 | |
| 1972-73 | Galatasaray | Ankaragücü | 3 - 1 | 1 - 1 | |
| 1973-74 | Fenerbahçe | Bursaspor | 0 - 1 | 3 - 0 | |
| 1974-75 | Beşiktaş | Trabzonspor | 0 - 1 | 2 - 0 | |
| 1975-76 | Galatasaray | Trabzonspor | 0 - 1 | 1 - 0 | 5-4 (Penaltılar) |
| 1976-77 | Trabzonspor | Beşiktaş | 1 - 0 | 0 - 0 | |
| 1977-78 | Trabzonspor | A.Demirspor | 3 - 0 | 0 - 0 | |
| 1978-79 | Fenerbahçe | Altay | 1 - 2 | 2 - 0 | |
| 1979-80 | Altay | Galatasaray | 1 - 0 | 1 - 1 | |
| 1980-81 | Ankaragücü | Boluspor | 2 - 1 | 0 - 0 | |
| 1981-82 | Galatasaray | Ankaragücü | 3 - 0 | 1 - 2 | |
| 1982-83 | Fenerbahçe | Mersin İ.Y. | 2 - 1 | 2 - 0 | |
| 1983-84 | Trabzonspor | Beşiktaş | 2 - 0 | Uzatmada | |
| 1984-85 | Galatasaray | Trabzonspor | 2 - 1 | 0 - 0 | |
| 1985-86 | Bursaspor | Altay | 2 - 0 | ||
| 1986-87 | Gençlerbirliği | Eskişehirspor | 5 - 0 | 1 - 2 | |
| 1987-88 | Sakaryaspor | Samsunspor | 2 - 0 | 1 - 1 | |
| 1988-89 | Beşiktaş | Fenerbahçe | 1 - 0 | 2 - 1 | |
| 1989-90 | Beşiktaş | Trabzonspor | 2 - 0 | ||
| 1990-91 | Galatasaray | Ankaragücü | 3 - 1 | Uzatmada | |
| 1991-92 | Trabzonspor | Bursaspor | 0 - 3 | 5 - 1 | |
| 1992-93 | Galatasaray | Beşiktaş | 1 - 0 | 2 - 2 | |
| 1993-94 | Beşiktaş | Galatasaray | 0 - 0 | 3 - 2 | |
| 1994-95 | Trabzonspor | Galatasaray | 3 - 2 | 1 - 0 | |
| 1995-96 | Galatasaray | Fenerbahçe | 1 - 0 | 1 - 1 | Uzatmada |
| 1996-97 | Kocaelispor | Trabzonspor | 1 - 1 | 1 - 0 | |
| 1997-98 | Beşiktaş | Galatasaray | 1 - 1 | 1 - 1 | 5-3 (Penaltılar) |
| 1998-99 | Galatasaray | Beşiktaş | 0 - 0 | 2 - 0 | |
| 1999-00 | Galatasaray | Antalyaspor | 5 -3 | Uzatmada | |
| 2000-01 | Gençlerbirliği | Fenerbahçe | 2 - 2 | 6-3 (Penaltılar) | |
| 2001-02 | Kocaelispor | Beşiktaş | 4 - 0 | ||
| 2002-03 | Trabzonspor | Gençlerbirliği | 3 - 1 | ||
| 2003-04 | Trabzonspor | Gençlerbirliği | 4 - 0 | ||
| 2004-05 | Galatasaray | Fenerbahçe | 5 - 1 | ||
| 2005-06 | Beşiktaş | Fenerbahçe | 3 - 2 | Uzatmada | |
| 2006-07 | Beşiktaş | K.Erciyesspor | 1 - 0 | Uzatmada | |
| 2007-08 | Kayserispor | Gençlerbirliği | 0 - 0 | 11-10 (Penaltılar) | |
| 2008-09 | Beşiktaş | Fenerbahçe | 4 - 2 | ||
| 2009-10 | Trabzonspor | Fenerbahçe | 3 - 1 | ||
| 2010-11 | Beşiktaş | İBB Spor | 2 - 2 | 4-3 (Penaltılar) | |
| 2011-12 | Fenerbahçe | Bursaspor | 4 - 0 | ||
| 2012-13 | Fenerbahçe | Trabzonspor | 1 - 0 | ||
| 2013-14 | Galatasaray | Eskişehirspor | 1 - 0 | ||
| 2014-15 | Galatasaray | Bursaspor | 3 - 2 | ||
| 2015-16 | Galatasaray | Fenerbahçe | 1 - 0 | ||
| 2016-17 | Konyaspor | Medipol Başakşehir | 0 - 0 | 4-1 (Penaltılar) | |
| 2017-18 | Akhisarspor | Fenerbahçe | 3 - 2 | ||
| 2018-19 | Galatasaray | Akhisarspor | 3 - 1 | ||
| 2019-20 | Trabzonspor | Alanyaspor | 2 - 0 | ||
| 2020-21 | Beşiktaş | Antalyaspor | 2 - 0 | ||
| 2021-22 | Sivasspor | Kayserispor | 3-2 | Uzatmada | |
| 2022-23 | Fenerbahçe | RAMS Başakşehir | 2-0 |
