OpenAI geçen yıl sohbet robotu ChatGPT yazılımını dünyaya piyasaya sürdüğünde herkes aynı şeyi söylemeye başladı: Yapay zeka sistemleri insanların işlerini yapmak için geliyor. Ama yapay zeka henüz insanların yerine geçmedi. Bir asırdan fazla bir süre önce, otomobilin ortaya çıkışı at arabalarını süren seyisler için kötü, tamirciler için iyi bir haberdi. Yapay zeka da halihazırda yeni iş fırsatları yaratabilir. Wall Street Journal, yapay zekanın insanlara sağlayabileceği yeni kariyer fırsatlarını yazdı:
1. Şirket içi dil modeli geliştiricisi
OpenAI'nin ChatGPT'si ve Google'ın LaMDA'sı gibi geniş dil modelleri, dili sırayla tanımak, oluşturmak ve tahmin etmek için internetten alınan büyük miktarda veri üzerinde eğitilir. Finans sektörü, onları biraz yeni üniversite mezunlarına benzetiyor: Daha fazla uzmanlık eğitimi olmadan pek işe yaramazlar. Şirket içi geliştiriciler, modelleri bir şirketin yıllık mali performans raporunu özetleme veya bir kredi başvuru süreci boyunca müşteriye rehberlik etme gibi işlevleri daha iyi yerine getirebilmeleri için onları donatacak yeni kelime kalıpları sunarak bunu değiştirecekler.
North Carolina Üniversitesi’ndeki ekonomi ve finans profesörü Eric Ghysels, "Şu anda bu devasa modelleri geliştiren az sayıda şirkete ve ardından müşterilerin (finansal kurumların) bu modelleri alıp kendi amaçları için şirket içinde daha iyi eğitmesine doğru yol almaktayız" dedi. Şirket içi geliştiriciler, modellerde kullanılacak yeni ve çoğunlukla özel verileri seçerek bu eğitimin içeriği ve kapsamını tasarlayacaklar. Modellerin doğruluğunu sorgulayarak ve cevaplarına yapıcı geri bildirimlerle yanıt vererek, faiz ve türev gibi kelimelerin hukuki ve finansal anlamlarına modelleri alıştıracaklar. Son olarak modelleri kullanıcı dostu bir biçimde çalışanlara ve müşterilere sunacaklar. Ghysels, finansal kurumların önündeki zorluğun tüm bunları yapabilecek nitelikli insanları bulmak olacağını söyledi.
2. Reskiller (Yeniden beceri kazandırma)
Yapay zeka, şu anda insanlar tarafından yapılan işlerden daha fazlasını üstlenebilir hale geldikçe, insanların üretken ve istihdam edilebilir kalabilmek için becerilerini daha agresif bir şekilde geliştirmeleri gerekecek. Yeni bir öğretmen türü ve beceri tazeleyici olarak tanımlanabilecek Reskiller, insanların makinelerin bir adım önünde kalmasına yardımcı olacak.
Yapay zeka geliştikçe şirketler, bu kadar kritik insani gelişmeye rehberlik edebilecek uzmanlara giderek daha fazla değer verecek. Gelir tahmini ve büyüme hakkında öngörüler üreten bir temel modeli geliştiren Collective'in kurucu ortağı ve başkanı Stephen Messer, "Artık öğretmenlerin yapay zeka yüzünden bir devrim yaşamak üzere olduklarını düşünüyorum” dedi. Teknoloji ilerledikçe kuruluşların ihtiyaç duyduğu yetenekleri anlamaları gerekecek. Üretken yapay zekaya dayalı hikaye anlatımı ve sunum platformuna sahip bir girişim olan Tome'un kurucu ortağı ve CEO'su Keith Peiris, "Bu, çalışanlara ve şirketlere güncel kalma sorumluluğunu yüklüyor. Eski dünyada, yapay zeka öncesinde, belki bir şirket kurmak için 100 kişiye ihtiyacınız vardı... Şimdi, yapay zekayla belki o şirketi 30 kişiyle kurabilirsiniz" diye konuştu.
Nanoteknoloji mühendisliği eğitimi almış ve Facebook ve Instagram'da deneyimli olan Peiris'e göre, üretken yapay zeka sayesinde yeni kariyer geliştirme yolları şimdiden şekilleniyor. Peiris, “Satış profesyonelleri web geliştirmeyi ve metin yazarlığını öğreniyor. Pazarlamacılar grafik tasarım konusunda giderek daha fazla uzmanlaşıyor. İK profesyonelleri, yapay zeka yasal araçlarını kullanarak yasal iş üstleniyor ve avukat yardımcılığı yapıyorlar" dedi.
3. Yapay zeka psikoterapisti:
Öngörü ve karar alma konusunda yapay zekaya güvenen finans firmaları, bir modelin düşünce tarzını yönlendiren unsurları tahmin edecek insanlara ihtiyaç duyacak. Geleneksel yazılımlardan farklı olarak OpenAI'nin ChatGPT'si gibi uygulamaların çıktılarının ardındaki mantık genellikle şeffaf değildir. IBM Yazılım Ürünlerinden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Dinesh Nirmal, tarifler ve şiirler gibi şeyler oluşturmak için kullanıldıklarında bu iyi olabilir, ancak kredi puanlarının atanması, yatırım portföylerinin optimize edilmesi ve likidite dengelerini tahmin etmek gibi önemli finansal konularda yapay zekaya güvenmek her zaman iyi sonuçlar doğurmayabilir.
Nirmal, firmalara ve organizasyonlara hizmet veren ticari veya kurumsal yapay zekanın tamamen açıklanabilirlik ile ilgili olduğunu söylüyor. Çünkü, hem müşteriler kredi başvurularının neden reddedildiğini bilmek isteyecek hem de banka düzenleyicileri bazı kararların açıklanmasını talep edecektir.
Yapay zeka psikoterapistleri, eğitim verilerinin kaynağını hatalar ve taraflılık açısından inceleyerek bir modelin yetiştirilme tarzını değerlendirecek. Yapay zeka modellerini test sorularıyla inceleyerek masaya yatırabilirler. IBM, Google ve Microsoft gibi şirketler, yapay zekanın düşünce süreçlerini ölçen yeni araçlar yayınlamak için yarışıyor ancak Rorschach testleri gibi, insanların çıktıları yorumlamasını gerektiriyor.
Deloitte & Touche'ın ortağı ve model risk yönetimi küresel başkanı Alexey Surkov, yapay zekanın mantığını anlamanın işin yalnızca yarısı olacağını söylüyor. Diğer kısmı ise modelin mevcut göreve ruhsal uygunluğunu onaylayacak. Surkov, "Modeller ve sistemler ne kadar karmaşık olursa olsun, bu sistemlerin kullanımının sonuçlarından nihai olarak biz insanlar sorumluyuz" dedi. Bazı finans firmalarında psikoterapist unvanını kullanmak biraz zorlayıcı olabilir. Surkov, alternatif olarak yapay zeka risk yöneticisini veya denetleyicisini öneriyor.
4. Sufle mühendisliği
ChatGPT gibi tıpkı bir insan gibi konuşabilen bir yapay zeka sistemini nasıl programlayabilirsiniz? Onunla konuşursunuz veya daha doğrusu, bunu yapması için sufle mühendisi kiralarsınız. Sufle mühendisliği, programlama ve yönetim arasında bir yerde yer alan, yeni ortaya çıkan bir iş sınıfı. Sufle mühendisleri, Python veya Java gibi karmaşık bilgisayar programlama dillerini kullanmak yerine, talimatlarını yapay zeka sistemlerine sade bir dille açıklayarak ve belli başlı yapay zeka sistemlerinin gücünden yararlanmanın yeni yollarını yaratacaklar.
Hukuki yazılım üreticisi Casetext'in yeni mühendis sınıfının, CoCounsel adlı yapay zeka tabanlı hukuk asistanıyla yaptığı şey tam olarak bu. Şirketin genel müdürü Jake Heller, yapay zeka sohbet robotuna çeşitli yasal görevlerin nasıl yapılacağı konusunda belki binlerce kelimeyle talimat vererek CoCounsel'in yeteneklerini geliştirmeleri için sufle mühendisleri işe aldığını söylüyor. Sufle mühendislerin kullandığı dil kesin ve isabetli olup, belgelerin nasıl inceleneceğini, araştırmaların nasıl özetleneceğini veya bir sözleşmenin nasıl incelenip düzenleneceğini açıklayabilir. Örneğin bir sufle mühendisi, ihtiyaç duyulan uzmanlık düzeyini belirterek bir CoCounsel notu için talimatların ana hatlarını çizmeye başlayabilir. Haller buna ilişkin, "Amacınız, notun hukuki görüş hazırlayan bir federal temyiz yargıcından beklenecek düzeyde algı, incelik ve ayrıntılara gösterilen özeni göstermesidir” dedi.
Heller, en iyi sufle mühendislerinin çok net talimatlar verebilen ancak aynı zamanda kodlama ilkelerini de anlayan kişiler olduğunu söylüyor. Başka bir deyişle, onlar genellikle harika teknik yöneticiler. Tek fark yönettikleri kişi bir çalışan değil, yapay zeka.
