Bugün on yıllardır görülmedik ekonomik sorunlar yaşayan İngiltere'de liderlik yarışını kazanan ve başbakanlık koltuğuna oturacak olan Rishi Sunak ve eşi, Buckingham Sarayı'ndaki Kral III. Charles ve karısı Camilla'dan dahi daha varlıklı ki bu denge ülke tarihinde ilk kez değişiyor.
Sunday Times'a göre Sunak ve modacı eşi Akshata Murty'nin serveti 730 milyon sterlin, yani Türk Lirası ile yaklaşık 15 milyar 400 milyon. Zaten gazetenin İngiltere'nin En Zenginleri listesine giren ilk politikacı da geçen temmuz başında maliye bakanlığı görevinden istifa ederek ülkedeki hükümet krizini tetikleyen Sunak olmuştu. Sunak resmi konut sayısı açısından da krala neredeyse rakip. Eski bakanın dünyanın çeşitli yerlerindeki dört mülkünün toplam değeri 15 milyon sterlin, yani 317 milyon TL olarak hesaplanıyor.
Dört konutta yaşıyorlar
Sunak, karısı ve iki kızı Krishna ve Anoushka, bir haftalarının büyük kısmını Londra'nın batısındaki Kensington semtinde yer alan beş yatak odalı evlerinde geçiriyor. The Guardian gazetesinin konuştuğu emlakçılara göre evin değeri 7 milyon sterlinden fazla.
Çift hafta sonlarını ise Kuzey Yorkshire'daki Richmond seçim bölgesindeki Kirby Sigston köyünde yer alan malikanelerinde geçiriyorlar. 2015'te Sunak milletvekili seçilmeden önce çiftin 1.5 milyon sterline satın aldığı evin şimdiki değeri 2 milyon sterlini aştı. Sağlıklı yaşam merkezine döndürülen eve yapılan kapalı yüzme havuzu, spor salonu, yoga stüdyosu, spa ve tenis kortuna 400 bin sterlin harcadılar.
Hayat mücadelesini anlayabilir mi?
Yine The Guardian'ın yaptığı hesaba göre artan enerji maliyetleriyle beraber 12 metreye 5 metrelik havuzu ısıtmanın yıllık gideri 14 bin sterlin. Bu da ortalama altı İngiliz ailesinin yıllık enerji faturasına denk geliyor. İngiltere bu denli varlıklı bir politikacının seçmenlerin günlük hayat mücadelesini anlayabilip anlayamayacağını tartışıyor.
Gazeteye konuşan Darlington Halk Meclisi'nden garson Ashley Blakely, “Bu kış bekar ebeveynler, emekliler ve çalışan aileler soğuktan donarken Sunak'ın havuzunu ısıtmaya ve vereceği partilere binlerce sterlin harcamasının kendisini daha da kızdırdığını” söylüyor.
ABD’de yazlık, Londra’da konuk evi
İşçi Partisi'nden York Milletvekili Rachael Maskell'e göre ise yeni havuzu Rishi Sunak'ın başka bir gezegende yaşadığını gösteriyor. Sunak’ların Yorkshire'daki malikane ve Kensington evlerinin yanı sıra kendilerini ziyaret eden aile üyelerinin kalması için aldıkları, Londra'nın batısındaki Old Brompton Road üzerindeki daireleri ve Los Angeles'taki Santa Monica kasabasında 5.5 milyon sterlinlik bir evi var. Evi satan emlak şirketine göre çatı katı daireden deniz ve Santa Monica dağları manzarası görülüyor ve kıyıya çarpan dalgaların sesine uyanıyorsunuz.
Çiftin servetinin büyük kısmı Hintli bir yazılım milyarderinin kızı olan Akshata Murty'den geliyor.
Sunak ise servetinin önemli kısmını yatırım bankası Goldman Sachs'ta, TCI ve Theleme Partners adlı hedge fon firmalarında çalıştığı dönemde kazandı. Sunak servetiyle ilgili sorulara kızmadığını, aksine bu soruları memnuniyetle karşıladığını söylüyor. Bakanken de halkla düzenli olarak toplantılara katıldığını neredeyse hiç kimsenin varlığını sorgulamadığını aktarıyor.
Karısı vergi vermiyor
Ancak servetinin tam olarak ne kadar olduğuna, nerelere yatırım yaptığına dair soruları da ısrarla reddediyor. Fakat yürüttüğü kampanya sırasında eşi Murty'nin babasının yazılım şirketi Infosys'den aldığı yıllık 11.6 milyon sterlinlik temettü için “İngiltere’de ikamet etmeyen vatandaş statüsü” talep ederek Birleşik Krallık sınırları dışındaki gelirlerinin vergisini ülkede ödemekten sakınmasına dair haberler Sunak'ın başını ağrıttı. Ülkede üç ikameti bulunan Murty devlete “Burada ikamet etmiyorum” diyor.
Takım elbisesi, Prada ayakkabıları
Sunak, kampanya sırasında bir şantiyeyi gezerken 3 bin 500 sterlinlik Henry Herbert marka özel dikim takım elbise ile Prada marka ayakkabı giymesinin seçmenlerin umurunda olmadığını söylüyor. Yeni başbakan “Önemli olan değerlerdir, ne giydiğim değil” diyor.
Sunak'ın kampanya sırasında giydiği 450 sterlinlik Prada marka mokasen ayakkabıları ve 180 sterlinlik akıllı kahve kupası da eleştiri konusu oldu. Ancak Sunak başbakan olursa birkaç ay öncesine kadar bakan sıfatıyla ikamet ettiği, Downing Street 10 numaranın yanındaki konuta dönecek. Dairede hala kendisinin yaptırdığı duvar kağıtlarının olduğunu söyleyen Sunak "Orası Margaret Thatcher'ın yaşadığı yer. Bunu düşünmek her seferinde tüylerimi diken diken ediyor" diyor.
Kayınpederinin şirketine şube açtı
Sunak 12 Mayıs 1980'de Southampton'da, Pencap'tan Hint asıllı olan ancak kendileri Afrika'da doğan bir çiftin çocuğu olarak dünyaya geldi. Bu nedenle İngiltere’nin azınlıklardan gelen ilk başbakanı oldu. Milletvekili olduğunda da kutsal bir Hint metni olan Bhagavat Gita üzerine yemin etmişti. İngiltere'da başbakan-kilise ilişkisine dair bir not: 1874 ve 1880 arasında başbakanlık yapan Benjamin Disraeli, ülke tarihindeki tek Yahudi başbakan.
Pratisyen hekim Yashvir ve eczacı Usha Sunak'ın üç çocuğunun en büyüğü. Babası Kenya Kolonisi ve Himayesi'nde, yani bugünkü Kenya'da doğup büyüdü, annesi ise bugün Tanzanya sınırları dahilinde olan Tanganyika'da doğdu.
Başbakan Sunak ise Stroud School'a özel bir erkek yatılı okul olan Winchester College'a gitti. Yaz tatillerinde Southampton'da bir restoranda garsonluk yaptı. Oxford Üniversitesi'ndeki Lincoln College'da Felsefe, Politika ve Ekonomi okudu, 2001'de birincilikle mezun oldu. Üniversitedeyken Muhafazakar Parti Kampanya Genel Merkezi'nde staj yaptı. 2006'da Fulbright bursuyla Stanford Üniversitesi'nden MBA derecesi aldı. Karısı ile de burada tanıştı.
2001 ve 2004 yılları arasında Goldman Sachs'ta analist olarak çalıştı. Daha sonra hedge fon yönetim şirketi Children's Investment Fund Management'a geçti. Eylül 2006'da bu şirkete ortak oldu. Kasım 2009'da ayrılarak ertesi yıl eski mesai arkadaşlarıyla California'da Theleme Partners'ı kurdu. Şirketin yönettiği fon miktarı 700 milyon dolar ediyordu. Ayrıca 2013 ve 2015 yılları arasında kayınpederi Hintli işadamı N. R. Narayana Murthy'nin sahibi olduğu yatırım firması Catamaran Ventures'ın da yöneticilik yaptı.
Haziran 2016 AB üyelik referandumunda Brexit'i, yani İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasını destekledi. 24 Temmuz 2019'da Başbakan Boris Johnson tarafından Maliye Bakanı Sajid Javid'e bağlı olarak Hazine baş sekreteri olarak atandı. Ertesi gün Danışma Meclisi üyesi oldu. 13 Ocak 2020’deki kabine değişiminde ise Javid’in yerine geçti. 5 Haziran 2022’de o dönem sağlık bakanı olan ve kendisiyle birlikte istifa ederek Javid ile birlikte Boris Johnson’a bayrak açtılar. Ancak daha sonra Liz Truss’a karşı Muhafazakar Parti liderliği ve başbakanlık yarışını kaybetti.
Eşinin Jamie Oliver restoranında hissesi var
Akshata Narayan Murty de eşi gibi 1980 doğumlu. Babasının bilişim şirketi Infosys'ide yüzde 0.93 hisseye sahip. Aynı zamanda moda tasarımcısı. Hindistan'ın Karnataka eyaletindeki Hubli kentinde doğdu. Anne ve babası şirket işleri nedeniyle yoğun olduğundan baba tarafından dedesi tarafından büyütüldü.
Annesi, Hindistan'ın o zamanki en büyük otomobil üreticisinde çalışan ilk kadın mühendisti. Sudha Murty şu anda da Gates Vakfı'na üye bir yardımsever. Murty, Bangalore Baldwin Kız Lisesi'ne gitti, daha sonra California'daki Claremont McKenna College'da ekonomi ve Fransızca okudu. Fashion Institute of Design & Merchandising'den giysi üretimi diploması, Stanford Üniversitesi'nden İşletme yüksek lisansı diploması aldı.
2007'de girdiği Hollandalı temiz teknoloji firması Tendris'e pazarlama direktörü olarak iki yıl çalıştıktan sonra kendi moda firmasını kurdu. Ancak 2012'de şirketi kapandı. 2013 yılında girişim sermayesi fonu Catamaran Ventures'ın yöneticisi oldu. Babası N. R. Narayana Murthy'ye ait olan şirketin Londra şubesini kocası Rishi Sunak ile birlikte kurdular.
Sunak 2015'te yılında Richmond'dan milletvekili adayı olunca hisselerini ona devretti. Jamie Oliver'ın iki restoranında, Hindistan'daki Wendy's restoran zincirinde Koro Kids ve Digme Fitness markalarında hisseleri var. Erkek kardeşinin kurduğu Digme Fitness ve Soroco şirketlerinin müdürü.
