Dünyanın en zengin teknoloji milyarderleri, artan servet ve etkilerine rağmen mevcut devlet yapılarından memnun değil. Financial Times’ta Hannah Murphy imzasıyla yayımlanan kapsamlı bir dosyaya göre, bazı teknoloji elitleri çözümü kendi “ülkelerini” kurmakta arıyor.
The Vice'da yayınlanan bir habere göre, bu hareketin öne çıkan isimlerinden biri, kripto para borsası Coinbase’in teknoloji direktörü Balaji Srinivasan. Srinivasan, 2025’te Singapur’da düzenlenen Network State Conference’da teknoloji çalışanları ve yatırımcıların “startup toplumları” olarak adlandırılan fiziksel şehir-devletler inşa etmesi gerektiğini savundu. Bu modeli, “çökmekte olan” ABD’den bir “nihai çıkış” olarak tanımladı.
Habere göre, dünyada farklı aşamalarda yaklaşık 120 böyle girişim bulunuyor. Bazıları marjinal kripto yerleşimleri olarak kalırken, bazıları Peter Thiel ve Marc Andreessen gibi milyarderlerin desteğini alıyor. Girişimler arasında Honduras’taki Prospera gibi ülke içinde yarı özerk bölgeler ile açık denizde kurulması planlanan yerleşimler de var.
En ileri örneklerden biri olan Prospera, yüz milyonlarca dolarlık yatırım çekti. Ancak Honduras hükümeti, bu yapıyı mümkün kılan özel yasal çerçeveyi iptal etti. Bunun üzerine Prospera yönetimi, yaklaşık 11 milyar dolarlık—ülkenin GSYH’sinin üçte birine denk—tazminat davası açtı. Eleştirmenler, projeyi “yırtıcı” ve “yarı-feodal” bir girişim olarak nitelendiriyor.
Prospera’nın önünü açan eski Honduras Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez’in 2024’te ABD’de uyuşturucu kaçakçılığı ve kara para aklama suçlarından mahkûm edilmesi de tartışmaları büyüttü.
Uzmanlara göre bu projeler, “yönetişimi yeniden icat etme” söylemine rağmen çoğunlukla düzenlemelerden kaçma ve kripto paralar üzerinden kârı maksimize etme hedefi taşıyor. Eleştirmenler, bu yapıların kırılgan bölgelerde, ultra zenginlere hizmet eden kapalı teknofiefdomlar yarattığını savunuyor.
Bu girişimlerin zamanla sönümlenip sönümlenmeyeceği ya da ana akım siyasete mi taşınacağı belirsiz. Ancak teknoloji milyarderlerinin bu yönde adımlar attığı açık.
Kaynak: Gazete Oksijen
