İşten çıkarmaları bir kerede bitirmek daha mı iyi? Zoom üzerinden işten çıkarmak, bir çalışanın işini kaybetmek için ofise gelmesini sağlamaktan daha mı insancıl? Çoğu kişinin aklına takılan bu sorular özellikle teknoloji şirketlerinde artan işten çıkarmalarla birlikte dikkat çekmeye başladı.
Amazon.com, Salesforce.com ve Goldman Sachs Group gibi bilinen şirketler çalışanları çıkarırken işine son verilen personeller kıdem tazminatı anlaşmalarını karşılaştırıyor ve şartların yetersiz olduğunu düşündüklerinde geri adım atıyorlar. Yani bu süreçten herkes kendini zora sokmayacaklar yolları bulmaya çalışıyor. McKinsey & Co. şirketinin kıdemli ortağı ve insan kaynakları müdürü Katy George, işten çıkarma için tek bir reçete olduğundan emin olmadığını söylüyor.
İşten çıkarmaları düzgün şekilde yapmak önemli
Şirketler için riskler yüksek. İş piyasası geriliyor gibi görünse de ABD'de işsizlik oranı aralık ayında yüzde 3,5 gibi tarihi bir seviyeye düştü. Birçok işveren hala bazı pozisyonları doldurmakta zorlandıklarını söylüyor. Şirketler, işverenlerin itibarını korumak ve kalanlar arasında moralleri korumaya yardımcı olmak için işten çıkarmaları dikkatli bir şekilde ele almanın önemli olduğunu söylüyor. İnsan kaynakları danışmanları, bazı şirketlerin işten çıkarmaların beklenebileceğini haftalar öncesinden haber verdiğini, bu taktiğin çalışanları uyarırken aynı zamanda kimin pozisyonlarının ortadan kaldırılacağına dair belirsizliği de artırdığını söylüyor.
Salesforce Eş Başkanı Marc Benioff, Cloud personelinin yaklaşık yüzde 10'unu işten çıkarmayı planladığını duyurduğunda, çalışanlara pozisyonlarının etkilenip etkilenmediğini görmek için bir saat içinde e-postalarını kontrol etmelerini söyledi. Bu hafta yaklaşık 140 kişiyi işten çıkaracağını açıklayan video teknolojisi şirketi Vimeo Inc., diğer kurumsal liderler gibi çalışanlarla iletişime geçtikten sonra şirket genelinde mailler gönderdi.
Yöneticiler zorlanıyor
Yöneticiler, birçok şirketin mali durumunu değerlendirirken tek bir kapsamlı işten çıkarma mı yoksa belirli bir süre içinde bir dizi küçük kesinti mi yapacakları konusunda zorlandıklarını söylüyor. Her ikisi de risk taşıyor. Yöneticiler, bir işten çıkarmanın çok büyük olması durumunda, bir şirketin yanlışlıkla kilit birimleri veya çalışanları koparabileceğini söylüyor. McKinsey'den George, kısa bir süre içinde birden fazla işten çıkarmanın bir şirkette uzun süreli istikrarsızlık yaratabileceğini söyledi.
Yüz yüze işten çıkarma artık garip geliyor
Yöneticiler, hibrit çalışma döneminin işleri daha da karmaşık hale getirdiğini söylüyor. Patronlar bir zamanlar kötü haberlerin yüz yüze verilmesi konusunda ısrarcıydı, bu uygulama pandemiyle birlikte değişti. Outplacement firması Challenger, Gray & Christmas Inc. kıdemli başkan yardımcısı Andy Challenger, bazı yöneticilerin artık çalışanların işten çıkarma haberini Zoom'dan mı yoksa yüz yüze mi öğrenmelerinin daha kolay olduğunu tartıştıklarını söyledi. Challenger "Birini işten çıkarmak için ofise gidip gelmesini istemek neredeyse zalimce görünüyor" dedi.
Artık cuma günü tercih edilmiyor
Uzun süredir insan kaynakları müdürü olarak görev yapan Lorna Hagen, bazı şirketlerin eskiden cuma gününü işten çıkarma günü olarak tercih ettiğini söyledi. Bunun insanlara zor bir durumu atlatmaları için hafta sonu fırsatı vereceğini düşündüklerini ancak artık pek çok şirketin hafta ortasında işten çıkarma duyurusu yapmayı daha insancıl bulduğunu ifade etti. Örneğin çarşamba günü yapılan bir işten çıkarma, etkilenen çalışanlara takip eden günlerde mesai saatleri içinde İK temsilcileri veya sosyal destek verenlerle konuşmak için zaman tanıyabilir.
İşten çıkarma üslubu önemli
Challenger, birçok yöneticinin genellikle "Bu benim için çok zor" diyerek konuşmaları geçiştirdiğini söyledi. Bu ifade, iş kaybıyla karşı karşıya olan çalışanları rahatsız edebilir. Finansal hizmetler şirketi olan Stripe Inc. gibi bazı şirketler, işten çıkarmalarla başa çıkma biçimleri nedeniyle çalışanlar ve diğerleri tarafından takdir edildi. Stripe kasım ayında işgücünün yaklaşık yüzde 14'ünü işten çıkardı. CEO Patrick Collison çalışanlara gönderdiği bir e-postada işten çıkarmalara yol açan kararlardan kendisinin ve diğer liderlerin tamamen sorumlu olduğunu söyledi. Şirket en az 14 haftalık kıdem tazminatı ve çalışanların hisse senedi yatırım sınırlamalarını hızlandıracağını veya bunlardan feragat edeceğini söyledi.