Carlotta Gall / The New York Times
Ukrayna'nın başkenti neredeyse bomboş. Geniş caddelerin ana kavşaklarında kum torbalarıyla çevrili kontrol noktalarında duran askerler harici şehir ıssız.
Ancak Kiev hala, Dinyeper Nehri'nin iki yakasını kapsayan kilometrelerce yerleşim alanlarında ve apartman bloklarında tahminen 2 milyon insanı barındırıyor. Bu rakam savaş öncesi nüfusun hemen hemen yarısı.
Birçok vatandaş, pazartesi günü şafaktan hemen sonra kentin kuzeyindeki Obolon semtinde bir apartman binasına çarpan top mermisiyle uykularından sıçradı. Bölgenin sakinleri, başkentte iki haftadan fazla süren bombardımanın ardından topçu saldırılarının sesine alışmışlardı, ancak binalarının bir hedef haline geleceğini hiç düşünmemişlerdi. 30 yaşındaki Yuriy Yurchik, "Yakınlarımızda askeri bir hedef yok. Kendimizin hedef olacağını düşünmemiştik" diyor.
Sabah 5'te aniden, bir top mermisi apartmana isabet ederek bir kişiyi öldürdü. 10 kişi yaralandı ve 70 kişi sarsılmış bir halde evsiz kaldı.
Sadece birkaç kilometre ötedeki Kurenivka semtinde saatler sonra, alışveriş yapanlar sosis ve süt için bir büfenin önünde sıraya giriyor, bir müşteriyi taşıyan taksi de önlerinden geçiyordu. Derken bir füzenin kalıntıları caddeye çarptı: Bir kişi öldü, altı kişi yaralandı.
Rus kuvvetlerinin öncü birlikleri, işgalin ilk günü şehir merkezine ulaştıktan sonra bir çatışmada öldürüldü. Rusya, o günden beri ısrarla kuzey banliyölerini vuruyor.
Bazı uzak bölgelerde, Rus kuvvetleri bir yandan Ukrayna savunmasını araştırırken, diğer yandan da yakın mesafede savaşıyorlar. Pazar günü Irpin’de arabalarına ateş açılması sonucu bir Amerikalı gazeteci öldü, bir gazeteci de yaralandı. Aynı bölgede üç Ukraynalı asker öldü.
Rusya ülke çapında hava saldırılarını hızlandırırken, Ukrayna hava savunma sistemleri gelen füzeleri düşürüyor. Yerleşimlerin sakinleri kimi zaman kendilerini şaşırtıcı ani patlamaların arasında buluyor.
Şehir yetkilileri, pazartesi günü erken saatlerde Kiev'in Obolon bölgesindeki apartmanda bir top mermisi bulunduğunu söyledi. O sabahın ilerleyen saatlerinde Kurenivka mahallesinde bir füze kalıntısı vardı. Şehrin batı kesimindeki bir alışveriş merkezinde ise, başka bir top mermisi daha vardı.
Orta mesafeden patlama sesleri duyulmasına ve füzelerin kükrerken havayı delip geçmesine rağmen, Kiev'in kuzeyinde bulunan Obolon'daki insanlar, emekli maaşlarını almak umuduyla dükkanlara yürüyüp bir bankanın önünde toplandı.
Yuriy Yurchik, apartman vurulduğunda evinde uyuyordu. Gökyüzü aniden turuncu bir ışıkla dolup yüksek bir patlama binayı sallamadan önce beyaz bir flaşla uyandı. Pencereler paramparça oluyor, camlar odanın her tarafına uçuyor, o ise battaniyesinin altına saklanıyordu.
Yurchik, “Dışarı baktığımda binanın sol tarafının yandığını ve insanların aşağıda koşup çığlık attığını gördüm" diyor.
Büyükanne ve büyükbabası koridorun karşısında uyuyorlardı. Patlama yatak odalarının kapısını çerçevesinden kopardı. 69 yaşındaki büyükannesi Tatyana Fedun yaşananları, "Kulaklarınız açık uyuyorsunuz. Havaya uçtum” diyerek tasvir etti.
Patlamanın ardından aile eşyalarını toplayarak sokağa indi. Fedun'un eski bir kaynakçı olan 74 yaşındaki kocası Yuriy, kısmen felçli ve zorlukla yürüyor. Ancak patlamadan etkilenmemiş gibi görünüyordu: "Gayet sakindim”.
Karısı ilaçlarını topladı. Doktora eğitimi alan bir bilgisayar bilimcisi olan Yurchik, alevleri gördüğünde ailenin belgelerini, dizüstü bilgisayarını ve doktora tezini yanına aldı.
Yurchik, “Bazı şeyler hazırdı, ama daha fazlasını almamız gerekiyordu" dedi.
Dışarıdaki itfaiyeciler yangını söndürüyor ve yaralıları sedyelerle dışarı taşıyordu. Yurchik'in yakındaki bir ortaokulda güvenlik görevlisi olan babası dışarıda bekliyordu ve diğer hayatta kalanlarla birlikte onları okul bodrumuna aceleyle götürdü.
Ukraynalı yetkililer binadan 70 kişiyi tahliye ederek yakındaki bir anaokuluna götürdü.
Tatyana Fedun, füze saldırısını gerçekleştiren Rus kuvvetlerine “Bize çok büyük bir acı verdiler. Niye? Neden bu küçük yere geliyorlar? Rusya zaten çok büyük. Ne elde etmek istiyorlar? Bize saldırmak onların sorunlarını çözmez” diyerek sitem etti.
Daha sonra şehrin diğer tarafındaki bir yeraltı sığınağında dinlenirken ilaçlarını sıraya koyup derin bir iç çekti. Kocası onun yanına oturdu. Bastonuna yaslanıp odada bir aşağı bir yukarı yavaşça yürüdü. Yuriy hasta olmasaydı cephede olacağını vurguladı.
Tatyana Fedun, bölgede askeri veya stratejik hedef bulunmadığı için apartman binalarına yapılan saldırının kasıtlı olduğunu, Rusların panik yaratmayı amaçladığını söyledi.
Kocası, "Bu onların hırsı” diyerek daha kısa konuştu.
“Güne kimin hayatta kaldığının yoklamasını alarak başlamak üzücü”
Yıkılmış apartmanda yangın sönmüştü ve Yurchik'in babası Konstantin, onun hasarlı evini didik didik ediyordu. Konstantin bir makine mühendisi ve Sovyet ordusu gazisi,“Bir süre sonra yeniden inşa edeceğiz" diyerek kendisinin kaçmayacağını vurguluyor.
Yakın çevresinin ilk kez vurulduğunu belirtip bölgenin çok tehlikeli hale geldiğine dair bir imada bulundu. İşgalin başlangıcından beri, okul bodrumunda bir gecede yerinden edilmiş 13 kişiyi korudu ve bunu yapmaya devam edeceğini söylüyor.
Hükümetin şimdi bölgedeki erkeklere silah sözü verdiğini anlattı: "Silah alacağım. Benim evim burada”.
Oğlu da kalacağının altını çizdi. Arkadaşlarından biri şimdiden bölgesel savunma güçlerine katıldı.
Yurchik, “Bir seçim varsa kalıp savunacağım çünkü burası bizim bölgemiz. Ve Tanrı bizim tarafımızda. Biz başkalarına zarar vermedik, onlar bizi işgal ettiler” dedi. Ardından bir an için durdu ve şöyle devam etti: “Ama güne kimin hayatta kaldığının yoklamasını alarak başlamak üzücü”.
©️ 2022 The New York Times Company