Pideden pizzaya

Pide ve pizzanın benzerlikleri saymakla bitmez. İtalyanlar ne kadar pizzanın milli yemekleri olduğunu iddia etse de etimolojik olarak pizza kelimesinin kökü Aramice ekmek parçası veya lokma anlamında pita kelimesine dayanmakta büyük ihtimalle. Keza bizim pide de aynı kökenden geliyor. Kelime Yunancaya yassı ekmek anlamında pita olarak geçip Bizans İmparatorluğu döneminde İtalya’ya ulaşmış ve pizza olmuş. Benzerlik ilk harfler dışında hamurun hazırlanmasından açılmasına, içine konulan malzemelerden pişirme tekniklerine, tüketim biçimlerine kadar bir hayli çok. Formlara gelince pide ile pizza form olarak ayrışsa da lahmacun ile pizza benzer. Bizim pidenin çeşitleri ufak yuvarlak formu ile kebapların yanında ikram edilen Antep’in tırnak pidesi, büyük yuvarlak formu ile Ramazan pidesi, kayık şekilli, farklı malzemeler ile lezzetlendirilen açık pide, ince uzun formu ve kıymalı dolgusu ile kapalı pide ve yuvarlak formu, incecik hamuru ile lahmacun olarak sayılabilir. Karadeniz’de kıyması ve soğanı önden pişirilen Samsun kapalı pidesi, Bafra’nın daha gevrek hamurlu kapalı pidesi, Terme ve Çarşamba’nın yayvan pideleri, Akçakoca’nın mancarlı pidesi, Rize’nin Derepazarı pidesi, Sürmene’nin dağlarda otlayan hayvanların leziz sütünden yapılan peynirli pidesi, pidenin Karadeniz’de çok yaygın bir ürün olduğunu anlatmaya yetiyor. Kültürel etkileşimden olsa gerek ki  Gürcü mutfağında öne çıkan yemeklerden biri de tereyağlı peynirli bir pide benzeri Haçapuri.  Bu yemek Gürcüler açısından o kadar önemli ki enflasyon hesabında Haçapuri fiyatı dikkate alınıyor.

Etli ekmeği de unutmamalı