İngiliz ilaç devi, Maliye Bakanı Rachel Reeves'in Speke'deki aşı üretim projesine yönelik mali desteği azaltma planından memnun değil. Önceki Muhafazakâr Parti yönetiminde, mevcut tesisin geliştirilmesi için 70 milyon Sterlin'e kadar hibe ve Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı'ndan 20 milyon Sterlin araştırma ve geliştirme desteği dahil olmak üzere yaklaşık 90 milyon Sterlin yardım sözü verilmişti. Ancak Bakan Reeves bu rakamı 40 milyon Sterlin'e indirmeyi planlıyor.
AstraZeneca, Birleşik Krallık yetkililerine planlanan operasyonları ABD hükümetinin endüstriyel projeler için cömert mali teşvikler sunduğu Philadelphia'ya taşımayı düşündüğünü iletti. Şirket ayrıca üretimini geçmişte aşı ürettiği Hindistan'a da taşıyabileceğini belirtti.
Taşınma hamlesi neden önemli?
AstraZeneca, çeşitli alanlarda yenilikçi ilaçlar geliştirmesiyle tanınan dünyanın önde gelen ilaç şirketlerinden biri konumunda. Şirket, Covid-19 salgını sırasında Oxford Üniversitesi ile geniş çapta dağıtılan bir aşı geliştirmek için yaptığı işbirliği sayesinde dünya çapında dikkatleri üzerine topladı. Aşı üretim tesisinin İngiltere'den ABD’ye veya Hindistan’a taşınma olasılığı, devlet yardımları ve teşvikler de dahil olmak üzere hükümet politikalarının yüksek değerli endüstrileri çekme veya elde tutmada önemli rol oynadığı küresel endüstriyel rekabetteki daha geniş eğilimleri yansıtıyor. Bu tür hamleler küresel tedarik zincirlerini, sağlık hizmetlerinde kendi kendine yeterlilik açısından ulusal güvenliği ve ülkelerin yaşam bilimleri sektöründeki stratejik konumlarını etkileyebilir ve AstraZeneca'nın kararlarını küresel ilişkilerde çok önemli hale getirebilir.
AstraZeneca ile yapılan ilk anlaşmada yer alan Muhafazakâr Partili eski Bilim, Araştırma ve İnovasyondan Sorumlu Devlet Bakanı Andrew Griffith, finansmanın azaltılmasının “Birleşik Krallık için geriye doğru atılmış büyük bir adım” olacağı uyarısında bulundu. Griffith, “Bu şirket, Birleşik Krallık'ın en değerli sektörlerinden biri olan yaşam bilimleri alanında borsaya kayıtlı en değerli şirkettir ve Birleşik Krallık'ın AstraZeneca'nın yürüttüğü araştırmaların merkezinde yer almaya devam etmesi elzemdir” ifadelerini kullandı.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan bir kaynak Financial Times’a, "AstraZeneca söz konusu olduğunda, önceki yönetim tarafından kendilerine her şeyin çantada keklik olduğu sözü verildi" dedi. Kaynak, şirketin revize edilen anlaşmadan memnun olmadığını ve Birleşik Krallık'ın bu aşıları ihraç etmek yerine ithal edebileceği ve egemenlik kabiliyetimizi kaybedeceğimiz uyarısında bulunduğunu da sözlerine ekledi.
Müzakereler devam ediyor
AstraZeneca, Oxford Üniversitesi ile Covid-19 aşısı konusunda yaptığı işbirliğinin ardından aşı birimini kurdu, ancak bu aşı Mayıs ayında azalan talep nedeniyle geri çekildi. Şirketin mevcut Speke tesisi şu anda bir burun gribi aşısı olan FluMist'i üretiyor. Devam eden gerginliğe rağmen AstraZeneca “Speke'deki fırsatı sürdürmeye kararlı olduğunu” ve Birleşik Krallık hükümetiyle yapıcı görüşmeler yürüttüğünü belirtti. Bakanlık sözcüsü de bu düşünceyi yineleyerek, Birleşik Krallık'ın ilaç inovasyonunda lider bir merkez olma konusundaki kararlılığını teyit etti ve AstraZeneca ile görüşmelerin olumlu devam ettiğini kaydetti.
