Kate Conger / New York Times
Başkan Joe Biden'ın Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i Demokratların başkan adayı olarak desteklemesinin üzerinden bir saat geçmeden, X'teki kullanıcılar Harris'in ebeveynleri ABD'de doğmadığı için adaylığa “uygun olmadığını” iddia etti. Bu yanlış iddia hızla yayıldı. Binlerce kez paylaşılan ve yaklaşık 137.000 görüntülenme alan Harris hakkındaki gerçek dışı iddiayı içeren bir gönderinin altına, başka bir X kullanıcısı uyarı ekledi ve gönderinin yanlış olduğunu ve Harris'in bir ABD vatandaşı olarak aday olmaya uygun olduğunu belirtti.
Uyarıda "Kamala Harris Oakland, California, ABD'de doğmuştur. Bu onu doğuştan vatandaş yapar. Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı için aday olmaya uygundur" yazılıydı. Ancak aynı yanlış bilgiyi içeren düzinelerce başka gönderide böyle bir düzeltme yer almadı.
Community Notes programı
Elon Musk, 2022'de sosyal ağı satın aldığından beri X'teki çoğu içerik denetleme kuralını ortadan kaldırdı. Bunun yerine, bir grup kullanıcının doğruluk kontrol etiketleri yazmasına ve bunların yararlı olup olmadıklarını oylamasına olanak tanıyan Community Notes (Topluluk Notları) adlı bir programa güvendi. Onaylananlar bir algoritma tarafından yanıltıcı gönderilere ekleniyor. Şirketin planları hakkında bilgi sahibi iki kişi, X'in bu programın kasım ayındaki başkanlık seçimleriyle ilgili çoğu yanlış bilgiyi denetlemek için yeterli olduğuna karar verdiğini söyledi.
Yanlış bilgiler yayılmaya devam ediyor
Community Notes tutarlı olmaktan çok uzak. Yanlış bilgiyi denetleyenlere göre, düzeltici bir etiket eklenmiş olsa bile, yanıltıcı iddialar X genelinde yayılabilir. Siyasi yelpazenin farklı kesimlerinden kullanıcıların gönderilerin nasıl düzeltileceği konusunda anlaşmaları gerektiğinden, bölücü konularla ilgili bazı yorumlar ve doğruluk kontrolleri hiç ortaya çıkmıyor. Poynter Enstitüsü'nde bir medya okuryazarlığı programı olan MediaWise'a göre, Community Notes göçmenlik hakkında yaklaşık 8.000 doğruluk kontrolü hazırlandı, ancak bunlardan sadece 471'i kullanıcılar tarafından onaylandı ve X'te halka açıldı. Kürtajla ilgili olanların sadece %4'ü görünür hale getirildi.
Platform kötüye kullanılabilir
X'in Community Notes'a güvenmesi önemli çünkü daha fazla sosyal platform yanlış bilgiyle başa çıkmak için aynı taktiği benimsemeye başlıyor. Facebook ve Instagram'ın sahibi olan YouTube ve Meta, içerik moderatörlerini azalttı ve YouTube kısa süre önce kullanıcıların sitelerini denetlemesine izin veren bir program denemeye başladı. Bu aynı zamanda X'in kasım ayındaki oylamayla ilgili yanıltıcı iddiaların akınına uğrayabileceği ve şirketin içerik denetiminden geri adım atacağı anlamına geliyor. Ve X'in siyasi olarak giderek bölünen bir kullanıcı grubuna güvenme kararı, platformu daha fazla kötüye kullanıma hazır hale getirebilir. Sağcı ve ana akım platformlardaki #StoptheSteal paylaşımları, 6 Ocak 2021'de ABD Kongre Binası'na yönelik bir saldırının kışkırtılmasına yardımcı oldu. Geçtiğimiz yıl Brezilya'nın eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun destekçileri, ülkedeki seçimlerle ilgili benzer yalanların internette yayılmasının ardından federal binaları basmıştı.
'O kadar kutuplaştık ki kimse anlaşamıyor'
Poynter Enstitüsü MediaWise Direktörü Alex Mahadevan, “Siyasi yanlış bilgilerin kökünü kazımak için gerçekten Community Notes'a güvenmek istiyorlarsa, bu işe yaramayacaktır. O kadar kutuplaşmış durumdayız ki artık kimse anlaşamıyor" dedi. Şirket politikasına göre X, nasıl oy kullanılacağına dair yanıltıcı bilgilerin paylaşılmasına ya da oy verme merkezlerinin yakınında şiddet çağrısı yapılmasına karşı, bu tür paylaşımları etiketleyerek ve diğer kullanıcıların bunları paylaşmasını engelleyerek sınırlı bir dizi kuralı uygulamaya devam edecek.
Denetçilerini işten çıkardı
Eskiden Twitter olarak bilinen X, bir zamanlar yanlış bilgileri denetlemek için binlerce içerik moderatörüne ve sorunlu gönderileri kaldıran yüzlerce güven ve güvenlik çalışanına sahipti. Musk şirketi satın aldığında, sitenin aşırı sansürlü olduğunu savundu ve çalışanların %75'inden fazlasını işten çıkardı. Community Notes, X'teki yanlış bilgileri ele almak için kalan birkaç yoldan biri haline geldi. Twitter, başlangıçta Birdwatch olarak adlandırılan programı 2021'de oluşturdu. Wikipedia'nın sayfalarını güncellemek için kullandığı sisteme çok benzeyen Community Notes, yanıltıcı bir gönderi hakkında yorum yazabilen ve gruptaki diğer kullanıcılardan bunu derecelendirmelerini isteyebilen, siyasi yelpazenin her yerinden onaylı X kullanıcılarından oluşan bir gruba dayanıyor. Farklı bakış açılarından yeterli sayıda kullanıcı bir yorumu faydalı olarak değerlendirirse, algoritma tarafından orijinal gönderiye eklenir. X, tüm kullanıcıların yanıltıcı bir gönderi fark ettiklerinde Community Notes ile doğruluk kontrolü talep etmelerini mümkün kıldı.
Aşı komplolarında etkiliydi
Araştırmacılar, programın Covid-19 aşıları hakkındaki yanlış bilgilere karşı etkili olduğunu tespit etti. Nisan ayında konuyla ilgili bir rapor yazan California Üniversitesi San Diego Tıp Fakültesi Bulaşıcı Hastalıklar ve Küresel Halk Sağlığı Bölümü'nde inovasyondan sorumlu başkan yardımcısı John W. Ayers, bu durumda Community Notes'un doğru ve güvenilir sağlık bilgileriyle geri adım atan yenilikçi bir çözüm olarak ortaya çıktığını söyledi. Ancak topluluk doğruluk kontrol programı da sık sık hata yapıyor. Beryl Kasırgası 27 Haziran'da Atlantik Okyanusu üzerinde oluşurken, AccuWeather Yucatán Yarımadası'na doğru ilerleyeceğini doğru bir şekilde tahmin eden bir tahmin yayınladı. Ancak bu tahminin çok az veriyle desteklendiğini ve doğrulanamadığını belirten yanlış bir Community Notes eklendi.
'Siyasi konularda başarısız olmak üzere tasarlanmış'
Ulusal Kasırga Merkezi de dahil olmak üzere diğer tahminciler de benzer tahminlerde bulunmalarına rağmen Community Notes fırtınanın Karayipler'de çok sayıda insanı öldürdüğü 2 Temmuz'a kadar AccuWeather'ın gönderisinde kaldı. AccuWeather CEO'su Steve Smith, “Community Notes yanlış bilgilendirmeydi. Hayat kurtaran bilgiler vermeye çalışırken bu notun orada yer alması konusunda çok endişeliydik" dedi.
13 Temmuz'da Trump'a yönelik suikast girişiminin ardından, Community Notes yanlış bilgi seline ayak uydurmakta zorlandı. X'te saatlerce “sahnelendi” kelimesi trend oldu. Trump'ın saldırıyı kurguladığını iddia eden bazı paylaşımlar Community Notes tarafından düzeltilirken, diğerleri kontrol edilmeden yayıldı. Mahadevan, “Sistem siyasi konularda başarısız olmak üzere tasarlanmış” dedi.
©️ 2024 The New York Times Company
