08 Eylül 2024, Pazar Gazete Oksijen

Project Syndicate


Erdoğan neden kazanıyor?
Erdoğan neden kazanıyor?

14 Mayıs’taki Türkiye cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminin ilk tur sonuçlarını...

23 Mayıs 2023
Daron Acemoğlu Daron Acemoğlu
Hayvanlara zulmün 50 yıllık sicil defteri
Bu zulmün hiçbir mazereti yok

Hayvan refahı konusunda öncelik endüstriyel çiftlikler olmalı. Mahatma Gandhi “Bir ulusun büyüklüğü ve ahlaki gelişimi, hayvanlarına davranış biçimiyle değerlendirilebilir” demişti. Bu standarda göre henüz gerçekten büyük veya ahlaki açıdan ilerici bir ulus yok

19 Mayıs 2023
Merkezi dijital paraya “istemezük” isyanı
Merkezi dijital paraya “istemezük” isyanı

Halihazırda Wall Street kontrolündeki dijital paranın üzerimizdeki denetiminden rahatsız olmayanlar, Merkez Bankası dijital paralarına karşı yaygara koparıyor. Oysa mevduat, ödeme gibi hizmetlerin aracısızlaştırılması toplumun yararına

19 Mayıs 2023
ABD ve Çin ağır çekim sıcak savaş yolunda
ABD ve Çin ağır çekim sıcak savaş yolunda ilerliyor

Çin ve ABD arasındaki gerilim devam ediyor. ABD’nin Çin’deki yatırımlarına geniş kapsamlı kısıtlamalar getirmeyi planladığı yönünde haberler çıkarken Çin’i yatıştırmak kolay da değil. New York Times yazarı Nouriel Roubini konuyla ilgili fikirlerini yazdı

05 Mayıs 2023
Liberal bireyin esrarengiz ölümü
Liberal bireyin esrarengiz ölümü

Liberal bireyi ne Nazi askerleri ne de Stalinci komiserler bitirdi. Liberal birey gençlere en liberal vaazı veren, yani kendileri olmalarını söyleyen yeni bir sermaye türü tarafından öldürüldü. Diriltmek için tam da liberallerin iğrendiği şeye, yeni bir devrime ihtiyaç var

28 Nisan 2023
Sınıf çatışmasından daha radikal sonuçları olacak
Sınıf çatışmasından daha radikal sonuçları olacak

Tarihçi Harari yapay zekanın sınıfsal bölünmeden çok daha güçlü bir radikal ayrışma getirebileceğini söylemişti. Bugün yapay zekayı üretenler bile korkuyor. Ama dertleri gücün kendilerinde kalması. Bildiğimiz türden kapitalizmin sonu gelebilir

14 Nisan 2023
FED’e inanan kalmadı
FED’e inanan kalmadı

Dünyanın en güçlü merkez bankasının analiz, tahmin, para politikası ve iletişim konularında çuvalladığı aşikar. Piyasaların FED’in yönlendirmelerini bu denli yok saydığı başka bir dönem hatırlamıyorum. Bugünlerde herkes FED’in başarısızlıklarından ve bunun olumsuz küresel yansımalarından şikayetçi

07 Nisan 2023
Muhammed A. El-Erian Muhammed A. El-Erian
Yapay zekanın budalalığını Dostoyevski anlatmıştı
İnsanlar chatbot gibi konuşursa...

Yapay zekayla çalışan sohbet robotları aptal ama asıl sorun yeterince aptal olmamaları. Dostoyevski’nin Budala romanının kahramanı Mişkin’in sorunu da alık olması değil, başkaları üzerindeki feci etkilerinin farkında olmamasıydı

31 Mart 2023
Maden şirketleri dersini aldı, bankalar da alacak
Bankacılık sistemi yerle bir edilmeli

Kömür madeni şirketleri, gezegene verdikleri zararı sürekli toplumun karşılaması gerekmediğini kötü tecrübelerle öğrendi. Bankacıların da benzer bir ders almasının zamanı geldi. Mevcut sistem bankaları kurtarmak üzerine kurulu

31 Mart 2023
Demokrasiyi baştan kurmak için seçim yetmez
Yeniden inşa için seçim yetmez

Türklerin demokrasiyi yeniden inşa etmek için Erdoğan’ı göndermesi, inşaat sektörünün karşısına dikilmesi ve temel kurumların restorasyonuna girişmesi gerek

31 Mart 2023
Big Tech’i dizginleme zamanı
İnternet devlerini bölmek gerekiyor

Daron Acemoğlu - Simon Johnson Bugün internette görüp duyduğumuz her şey Meta (Facebook), Alphabet (Google), Microsoft...

17 Mart 2023
Parçalı küreselleşme çağına hoş geldiniz!
Küreselleşme parçalanıyor

Bu tabir oksimoron gibi görünebilir ancak dünya bloklara ayrılıyor. Böyle bir ortamda küreselleşme potansiyel büyümeyi azaltan, enflasyona yatkın bir nitelik alacak gibi. Küreselleşme tamamen yok olmuyor ama parçalı küreselleşme çağına giriyor gibiyiz

17 Mart 2023
Muhammed A. El-Erian Muhammed A. El-Erian
Bu aklı nereden alıyor?
Bu aklı nereden alıyor?

İsrail’in eski dışişleri bakanı yazdı: İki Amerikan Yahudisi milyarderin parasıyla faaliyet gösteren esrarengiz düşünce kuruluşu Kohelet, Netanyahu’nun yargı revizyonunda başrolde. Amaç hukukun üstünlüğü ilkesini ezmek

24 Şubat 2023
Ticaret barışı korumaya yetmiyor
Ticaret barışı korumaya yetmiyor

Son bir yılda karşılıklı bağımlılığın, yani ulusların barış döneminde birbirleriyle kurduğu ticari bağların savaşı önleyemediğini öğrendik. Bu kavrama hâlâ ihtiyacımız var fakat yeniden şekillendirilmesi şart

24 Şubat 2023