Yaşlanmayı tersine çevirmek artık yalnızca bilim kurgu değil artık milyarlarca dolarlık bir endüstri. Kaliforniya merkezli Altos Labs, 2022’de 3 milyar dolarlık dev yatırım ve GlaxoSmithKline’ın eski baş bilim sorumlusu Hal Barron’un liderliğiyle yola çıkarak yaşlanma karşıtı biyoteknolojiye yeni bir ivme kazandırdı.
Altos Labs, hücreleri kısmen yeniden programlayarak daha sağlıklı ve uzun ömürlü hale getirmeyi hedefliyor. Fareler üzerinde yapılan ilk deneylerde umut verici sonuçlar elde edildi. Ancak bu alanda Altos yalnız değil. Retro Biosciences, Sam Altman’ın da dahil olduğu yatırımcılarla 1 milyar dolar toplamaya çalışırken; Coinbase CEO’su Brian Armstrong’un kurduğu NewLimit de mayısta 130 milyon dolar sermaye artırımı gerçekleştirdi.
Yatırımcı ilgisi artıyor
Yaşlanma biyoteknolojisine yatırım son yıllarda hızla yükseliyor. Cambrian Biopharma 2021’de 100 milyon dolarlık fon sağladı. Ancak sektörde başarısızlık örnekleri de var. Temmuz ayında Nasdaq, yaşlanan hücreleri hedef alan ilaç geliştirmeye çalışan Unity Biotechnology’yi, başarısız klinik denemeler nedeniyle listeden çıkardı.
Oppenheimer’dan biyoteknoloji uzmanı Jay Olson, yaşlanma tedavilerinin, GLP-1 kilo kaybı ilaçlarının çıkışından önce obezite tedavilerinin yaşadığı zorluklarla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden yaşlanma uzmanı Nir Barzilai ise eleştirilere katılmıyor. Metformin gibi diyabet ilaçları ve yeni kilo kaybı ilaçlarının, tüm nedenlere bağlı ölüm oranlarını azalttığını hatırlatarak, “Başarı var, sadece bunu geliştirmemiz gerekiyor” dedi.
Büyük ilaç şirketleri de oyunda
Yaşlanma karşıtı etkilerin GLP-1 ilaçlarıyla görülmeye başlanması, büyük ilaç devlerini de sahaya çekti. Kopenhag’daki bir konferansta Eli Lilly ve Novo Nordisk yöneticileri bu ilaçları ilk kez “yaşlanma ilaçları” olarak tanımladı. Lilly’den Andrew Adams, “Kan şekeri ve kilo dışında çoklu sistemlerde faydalı etkiler gözlemliyoruz” dedi.
Biyoteknoloji şirketleri için en büyük sorunlardan biri, yaşlanmanın tıbbi bir durum olarak kabul edilmemesi. Bu nedenle klinik deneylerin doğrudan “yaşlanmayı tedavi etme” amacıyla tasarlanması imkânsız. Şirketler bu yüzden yaşa bağlı hastalıkları hedef alan ilaçlar geliştirmeye odaklanıyor. Barzilai, FDA’ya metformin için onayın genişletilmesi çağrısı yaptı.
Hücreleri 'yeniden programlamak'
Altos Labs CEO’su Hal Barron, Parkinson gibi hastalıkların genetik risk taşıyan kişilerde bile yalnızca yaş ilerleyince ortaya çıktığını hatırlatarak, “Hücreler stresleri gençken telafi edebiliyor. Bu tampon mekanizmayı yeniden kazandırabilirsek, hastalıkları da önleyebiliriz” dedi. Şirket, egzersizin kaslar üzerinden salgıladığı moleküllerin hücreleri yeniden programlama ihtimalini de araştırıyor.
Primetime Partners’tan Abby Miller Levy, sektörde hızlı büyümenin yatırım balonu riskini artırabileceğini şu ifadelerle özetledi:
“Çok sayıda yatırımcı ve çok fazla anlaşma var. Para yetenek çekiyor ama bu, her şirketin fonlanmayı hak ettiği anlamına gelmiyor.”
'Uzun yaşam değil sağlıklı yaşam'
Suudi Arabistan merkezli Hevolution Foundation CEO’su Mehmood Khan ise yaşlanma karşıtı yatırımlarda önceliğin “yaşam süresini değil, sağlıklı yaşam süresini” uzatmak olduğunu vurguladı: “İnsanlar sadece daha uzun yaşamak değil, daha uzun süre sağlıklı yaşamak istiyor.”
Kaynak: Gazete Oksijen
