Sosyal medyanın yaygınlaşması ve düzenlenmemiş takviyelerle beslenen oğlan çocukları ve genç erkekler, genel sağlıklarını riske atacak kadar şişebiliyorlar. Ölçülü miktarda ağırlık çalışması olumlu ve sağlıklı olabilir, ancak vücut imajı bir takıntıya dönüştüğünde veya egzersiz aşırıya kaçtığında durum kontrolden çıkabilir. Bu durumla birlikte ortaya çıkabilecek beden dismorfisi ise kas takıntılarını tetikleyebilir.
Dismorfik bozukluk, kişinin görünüşünde algıladığı kusurları saplantı hâline getirmesidir
San Francisco'daki Kaliforniya Üniversitesi'nde ergen yeme bozuklukları konusunda uzmanlaşmış bir çocuk doktoru olan Jason Nagata, "Yeterince üzerinde durulmasa da, erkeklerin de tıpkı kızlar gibi vücut idealleri var. İdealize edilen erkeksi vücut tipi iri ve kaslı olur. Bu nedenle birçok erkek çocuk daha iri ve kaslı olmaya çalışıyor" dedi.
Nagata, 2019 yılında Journal of Adolescent Health dergisinde, ergenlik çağındaki erkek çocukların yaklaşık üçte birinin kilo almaya çalıştığını ortaya koyan bir araştırma yayınladı. Washington Post'un haberine göre çalışma, 2015 Gençlik Risk Davranışı Araştırması'nda 15 binden fazla lise öğrencisinden elde edilen verilere dayanıyordu. 2021'de Current Opinion in Pediatrics'te Nagata ve ortak yazarları, genç erkeklerin ve genç erkeklerin yaklaşık yüzde 22'sinin bir tür kas geliştirme eyleminde bulunduğunu yazdı.
Nagata, "Mesele sadece aktivitenin kendisi değil, aynı zamanda aktivitenin onlara hissettirdikleri. Yani bir kişi egzersizin kendisinde keyiften çok endişe ya da kaygı yarattığını söylüyorsa ve egzersiz okul ödevlerine ya da sosyal işlevlerine zarar vermeye başladıysa, bunların hepsi gerçek faaliyetten bağımsız olarak, sadece onu nasıl algıladıklarıyla ilgili tehlike işareti olur" dedi.
Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken birçok nokta var
Boston Çocuk Hastanesi'nde çocuk doktoru ve Genç Erkek Sağlığı web sitesinin yöneticisi olan Gabriela Vargas, ebeveynleri erkek çocuklarının ne yediklerine aşırı odaklanmaları, son derece düzenli öğünler yemeleri, belirli gıda gruplarını kesmeleri veya aldıkları protein miktarını önemli ölçüde artırmaları konusunda uyarmaya çağırıyor. Washington Post'un haberine göre günde bir protein karışımından beşe çıkmak veya günde birden fazla kez antrenman öncesi ve sonrası protein karışımı içmek beslenme açısından bir uyarı gerektirir.
Vargas, "Dikkat edilmesi gereken diğer işaretler, bu iki tür aşırılıktan birini fark etmeleri. Birincisi, vücutlarına aşırı derecede bakıyor ve aynaya bakıp karın kasları var mı diye kontrol ediyor olabilirler. Ya da diğer uçta, vücutlarının mevcut haliyle prezentabl olmadığını düşündükleri için görünüşlerini saklamaya başlıyorlar. Bu yüzden de daha bol kıyafetler giymeye başlayabilirler" dedi.
Çocuklarla iletişim önemli
Vargas, "Bir ebeveyn, çocuğunun aşırı egzersiz yaptığını veya protein takviyesi kullandığını görürse, davranışlarını neden değiştirdiklerine dair bir konuşma yapmalarını tavsiye ederim. Ayrıca davranış konusunda endişeleri varsa çocuklarının doktoruyla konuşması gerekiyor" ifadelerini kullanıyor.
Çarpık besin alımı ve aşırı egzersizle ilişkili riskli davranışlarla birlikte şişmek, anoreksiya gibi daha sık karşılaşılan yeme bozukluklarıyla ilişkili ciddi kilo kaybı kadar tehlikeli olabilir. Büyümekte olan bir genç, ya yeterli kalori alamamaktan ya da çok fazla egzersiz yapmaktan kaynaklanan enerji açığı yaşadığında, egzersiz yoluyla harcadığı enerjiyi ya da temel metabolik ihtiyaçlarını karşılayacak yeterli beslenmeyi alamıyor olabilir.
Harvard Üniversitesi Sosyal ve Davranış Bilimleri Bölümü'nde profesör olan S. Bryn Austin, "Erkekler, henüz gelişim aşamasındayken çok fazla baskı hissediyorlar. Ancak önemli ölçüde kas kazanımını desteklemek için aynı tür hormonal ortama sahip değiller, bu da ağırlık kaldıran ve protein karışımları içen ortalama 10 ila 14 yaşındaki bir çocuk için kas kütlesi kazanma potansiyelinin çok fazla olmadığı anlamına geliyor" dedi.
Sağlıklı olmayı değil büyük olmayı istiyorlar
Kas gücü sporda performansı artırabilse de, ideal erkek vücudu arayışı genellikle sahada daha iyi olmak için değil, aynada daha iyi görünmek için olur. Amaç daha büyük, daha güçlü ve daha hızlı olmak değil. Sadece daha büyük olmak. Austin, "Erkek çocukların ve genç erkeklerin erkekliği nasıl öğrendikleri açısından, sadece büyük olmak erkekliği ve baskınlığı ifade etmenin bir yoludur" dedi.
Oyuncaklardan sosyal medyaya
Erkek çocuklarının aksiyon figürlerini inceleyen araştırmalar, 25 yıllık bir süre zarfında oyuncakların daha kaslı, şişkin pazılı ve geniş göğüslü hale geldiğini ortaya koymuştur. Araştırmacılar "Oyuncakların boyutlarındaki artış, zayıf ve kaslı bir fiziğe odaklanan idealize edilmiş bir vücut tipinin çok faktörlü gelişimine katkıda bulunabilir. Bu durum özellikle ergenlik öncesi erkeklerin algılarını etkileyebilir" ifadelerini kullanıyor. Nagata, "Çok erken yaşlarda kaslılık örneklerine maruz kalıyorlar" dedi.
Oyuncaklar ve çizgi film süper kahramanlarıyla başlayan bu süreç, TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformları aracılığıyla daha da güçleniyor. İçeriği yönlendirmeye yönelik algoritmalar sayesinde, kas geliştirici içeriğe bir tıklama ya da bir duraklama bile yeterli oluyor. Kullanıcılar daha fazlasını almaya devam ediyor. Bu da herkesin kaslı olduğu ya da kas geliştirici davranışlarda bulunduğu yanılsamasını besleyebilir.
Instagram'da zaman geçirmek büyük bir etki
Sosyal medyanın genç erkekler üzerindeki etkilerini inceleyen araştırmalar, düzensiz yeme davranışı, kas memnuniyetsizliği ve steroid kullanımının Instagram'da daha fazla zaman geçirmeyle ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Nagata, "Bu gibi bulgular, sosyal medyanın erkek çocuklarda kaslı fiziklerini sergileme ve karşılaştırma baskısı yaratabileceğini gösteriyor" dedi.
Sosyal medya ateşse, takviyeler de benzindir. Kas geliştirici takviyelerin kullanımı yaygın. Ergenlikten yetişkinliğe kadar erkek çocuklarının yarısından fazlası protein tozu veya shake kullanıyor. Ağırlıklı olarak erkek çocuklara ve erkeklere pazarlanan bu ürünler, güvenlik veya etkinlik açısından federal olarak denetlenmiyor. Uzmanlar, bir ergenin kullanması için neyin güvenli olduğunu anlamaya çalışmanın neredeyse imkansız olduğunu söylüyor. Bu bilinmeyenler nedeniyle Vargas, ergenlere herhangi bir takviye almamalarını tavsiye ediyor.
