23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen

29 Ekim


Cumhuriyet şafağında İstanbul
Cumhuriyet şafağında İstanbul

Mudanya Mütarekesi’nin ardından 19 Ekim 1922’de Refet Paşa (Bele) İstanbul’a girmişti, ancak İstanbul’u hukuken de teslim alabilmek için Lozan Anlaşması’nın imzalanmasını beklemek gerekiyordu. 1918-1923 sürecinde İstanbul’un konumunu Nur Bilge Criss yazdı

28 Ekim 2022
Ankara... Ankara... Güzel Ankara*...
Ankara... Ankara... Güzel Ankara...

Bir başkenti değiştirmek her ülke için başlı başına büyük bir karardır. Türk Hükümeti için de başkentin İstanbul’dan Ankara’ya taşınması kararı hiç kolay verilmiyor, ancak üç etken baskın geliyor: 1-Stratejik konumu 2-Demiryolunun geçmesi 3-Ankara halkı…

28 Ekim 2022
Bir Amerikalı gazetecinin 1921-Ankara yorumu: Ezilen Müslümanların yeni Mekke’si
Ezilen Müslümanların Mekke’si

İslamiyet‘teki mezhep farklılıklarına rağmen Türkler Doğu’da yüzyıllardır güç prestijine sahip. Müslümanların onların liderliği ve yardımını beklemesinden daha doğal bir şey yok. Müslüman dünyasında heyetler kendi ülkelerindeki yabancıların hakimiyetine son vermek için Ankara’yı yardıma çağırıyor

28 Ekim 2022
Mebuslar o pazartesi günü saat 20.30’da üç kez art arda bağırdılar: Yaşasın Cumhuriyet!
Mebuslar o pazartesi günü saat 20.30’da üç kez art arda bağırdılar: Yaşasın Cumhuriyet!

1. Meclis, 20 Ocak 1921’de ilk Anayasası’nı kabul etti: 85 numaralı Teşkilat-ı Esasiye Kanunu! Teşkilat-ı Esasiye’nin birinci maddesi şöyleydi: “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Yönetim biçimi, halkın kaderini bizzat ve fiilen yönetmesi esasına dayanır"

28 Ekim 2022
10. Yıl Marşı'nın öyküsü ve kısa bir Cemal Reşit bey anlatısı: Hiçbir minör böyle suçlanmamıştı
Prof. Dr. Gürer Aykal: Hiçbir minör böyle suçlanmamıştı

Cemal Reşit Rey dönemin bakanlarının önünde yazmış olduğu marşı söyler. Marş bitince bir sessizlik hakim olur. Cemal Bey heyecan içindedir o an. Bakanlardan biri Cemal Bey’e,Size bir şey sormak istiyorum der. 'Siz Cumhuriyet’i neden küçümsüyorsunuz? Neden Cumhuriyet sözü geldiğinde minöre geçtiniz?'

28 Ekim 2022
Ankara’nın destansı  ve savaşçı gönül odağı
Ankara’nın destansı ve savaşçı gönül odağı

1. Meclis’in en önemli özelliği, kuşkusuz üyeleriyle oluşan kendi varlığıdır. Daralan Osmanlı coğrafyasının dört bir yanından gelen yeni mebuslar oluştururlar Meclis’i... 436 mebusun kaçı sığar bu “büyük” salona? Onları bir araya sıkıştıran yurdu kurtarma azmidir!

28 Ekim 2022
Bir Sultan VI. Mehmet Vahdettin portresi: Milleti sürü  kendini çoban sanan  bir siyasi aklı vardı
Milleti sürü kendini çoban sanan bir siyasi aklı vardı

Vahdettin’in Britanya’nın manda yönetimini savunan İngiliz Muhipler Cemiyeti’yle ilişkilerinden ziyade Anayasa’yla olan ilişkisine odaklanan tarihçi Ahmet Kuyaş, Mutlaka hain sıfatını kullanmak isteyenler varsa, bunu asıl meclis üstünlüğüne son vermek istediği için kullanmaları daha doğru olur diyor

28 Ekim 2022
Lozan Barış Konferansı'nın kalbinden bir bakış: Saçlarımı bembeyaz  yaşımı on yaş ileri bulacaksın
'Saçlarımı bembeyaz yaşımı on yaş ileri bulacaksın'

İsmet Paşa’nın Lozan'dan Ankara’daki Mustafa Kemal’e gönderdiği telgraftan bir cümle. Gülsün Bilgehan, “saçları beyazlanana kadar”, “bağımsızlık bağımsızlık” diye bağırarak Lord Curzon’u dahi çılgına çeviren İsmet Paşa’nın o günlerde tek dayanağının Atatürk olduğunu belirtiyor

28 Ekim 2022
Fransa, Cumhuriyet’i nasıl etkiledi?
Fransa, Cumhuriyet’i nasıl etkiledi?

Fransa’da cumhuriyetin yalnızca bir rejim tipi değil, bir dünya görüşü ve değerler sistemi olarak da algılandığını vurgulayan Doç. Dr. Zana Çitak, Fransız rejiminin aydınlanmayı takip ederek insanın özgürlüğü için her türlü dogma ve bağnazlıkla mücadeleyi merkezine oturttuğunu belirtiyor

28 Ekim 2022
100 yıla yayılan yelpaze
100 yıla yayılan yelpaze

3 Mart 1924, laik Cumhuriyet’in süper reform günüydü. Ulema sınıfının tepkisi önce kabullenmişlik oldu. Sonra hicret, sivil itaatsizlik, reddiyecilik derken kademelerle genişleyip örgütlenen muhafazakar eleştiriler yıllar içinde geniş bir yelpaze çizdi. Yelpazenin en güçlü kanadı siyasi partiler

28 Ekim 2022
“Bir insanüstülük kültü yaratıldı”
“Bir insanüstülük kültü yaratıldı”

“Atatürk’ün dönüşüm projesini hayata geçirmiş bir devlet kurucusu olarak değerlendirilmesi, sadece onun tarihselleştirilmesini değil, post-modern bir toplumun yirmi birinci yüzyıla özgü sorunlarla sağlıklı biçimde yüzleşmesini de sağlayacaktır”

28 Ekim 2022