Amanda Hess / The New York Times
2017 yılında yapılan ve The Washington Post’un, Pentagon Belgelerini araştırmasını konu alan The Post filminde Meryl Streep, devasa bir gözlüğün arkasından yayıncı Katharine Graham'ı canlandırıyor. Streep, gazeteyi okumak için her zaman gözlüğü takıyor ya da gazeteyi okumayı bıraktıkça çıkarıyor. Ya da gözlükleri bir kolunun üzerinde yorgun bir şekilde durur halde masasında uyukluyor veya gözlüğün şakaklarını tutarken gözlerini kısıyor, gözlüğü kucağında dalgın bir şekilde döndürüyor. Filmi izlediğimde arkadaşıma doğru eğildim ve şöyle dedim: Meryl Streep'in oyunculuğunun yarısı gözlük işi.
Performanslarını gözlüğün üzerine inşa ediyor
Bunu bir hakaret olarak söyledim. Filmi beğenmedim ve acısını Merly Streep’ten çıkardım. Aradan geçen yıllarda, Streep'in ekranda sonsuz gibi görünen gözlük manipülasyonuna uyum sağladım. En ünlü sinema aktrisimizin, performanslarını, tuhaf parçalardan biri üzerine inşa etmesi çok şaşırtıcı.
Bir çift gözlük takmak sağlam bir kılık değiştirme işlevi görür, örneğin Superman’i beceriksiz muhabir Clark Kent yapıyor. Gözlükleri kaldırmak ise gizli bir cazibeyi ortaya çıkarır mesela She’s All That’te geek Laney Boogs’u tamamen seksileştiriyor.
Gözlüğü dramatik bir şekilde çıkarmak ise oyunculukta en az şaşırtan, 'şaşkınlık' ifadesi. Fantastik bir dünyada yapacağınız türden bir hareket. Fantastik bir dünyada olsaydınız yapacağınız bir şey. Bu hareketle sanki Cehennem Ağzı’ndan kaynaklanan doğaüstü faaliyetlerle karşı karşıya kalan zeki bir Sunnydale Lisesi kütüphanecisi ya da genetiğiyle oynanmış bir brachiosaurus'u ilk kez gören önde gelen bir paleontolog gibisiniz.
Gözlüklerin çıkarılma şekli o kadar yıpranmış bir itibar işaretidir ki bir keresinde bir Senato oturumunda ahkam keserken, Orrin Hatch refleks olarak takmayı unuttuğu bir çift gözlüğünü çıkararak pandomim yaptı.
Klişelerden korkmuyor
Gözlük işinin en adanmış modern uygulayıcısı muhtemelen CSI: Miami’de adli tıp müfettişi Horatio Caine olarak, taze cesetlerle ilgili kaba kelime oyunlarını noktalamak için güneş gözlüğünü kullanarak on yıl harcayan David Caruso'dur.
Streep bu klişelerden korkmuyor. Bunun yerine, onlar için korkusuzca çalışarak bundan zevk alıyor. Sonra da onlara beklenmedik bir incelik katıyor. Gözlüğün çok fazla işe yaradığını anlıyor gibi görünüyor çünkü izlemesi son derece tatmin edici.
Streep’in titiz moda editörü Miranda Priestly’yi canlandırdığı The Devils Wears Prada da gözlüğünü kullanmadığı tek bir sahne yok. Ombre güneş gözlüklerini aşağılayıcı bir şekilde okşuyor ya da yeni işe aldığı Andy Sachs'ı incelemek için köşeli okuma gözlüğünü indirip işe dalıyor.
Miranda, gözlerini maskeleyen güneş gözlüğü olmadan nadiren görülen Vogue'un baş editörü Anna Wintour’dan uyarlandı. Wintour, CNN'e verdiği demeçte, gözlüklerin "İnanılmaz derecede faydalı olduğunu çünkü insanların ne düşündüğünüzü bilmelerini engellediğini” söyledi. Wintour, “Belki de sadece koltuk değneği oldular” diye ekledi.
Wintour, iç yaşamını gizlemek için gözlük kullansa da Streep onları tersi için kullanıyor. Streep, Miranda'nın aksesuarları ve gözlükleri içeren ayırt edici gözünün gücünü vurgulamak için gözlükleri kesinlikle manipüle ediyor.
İnce bir kumaş gibi kullanıyor
The Devil Wears Prada’daki en güçlü sahnelerden biri otel odasında Andy’nin, Miranda’nın gözlerinin kızarmış olduğunu fark etmesi. Miranda kocasının boşanma davası açtığı haberini duyunca, gözlüklerini beklenmedik bir şekilde çıkarıyor. Streep, performansın daha samimi bir katmanına ilerleyene kadar karakterlerine tam erişimi engellemek için gözlükleri ince bir kumaşa dönüştürebiliyor.
Streep, Adaptation’da New Yorklu yazar Susan Orlean’ı oval, tel bir çerçeveyle canlandırıyor ve yaptığı gözlük işi sadece ima ediliyor. Streep, modunun düşük olduğu bir anda uzanırken, gözlükler bir sahnede yüzünde belirip bir sonrakinde kayboluyor. Bu da ani ruh halinin düşüşünü gösteriyor. Streep, She-Devil’de ise orta parmağıyla gözlüğünün köprüsünü ayarlıyor.
Yeni aksesuar denemesi
Bir oyuncunun kariyerinde, daha yüksek bir performans seviyesine yükselirken izlediğiniz anlar vardır. Bu benim için ikinci sezonda Celeste'nin (Nicole Kidman) mağdur kayınvalidesi Mary Louise olarak ortaya çıktığı Big Little Lies’da Streep'i izlerken oldu. Streep göründüğünde heyecanlandım, gözleri altın bir çift kedi gözlü çerçevenin arkasında ve şişti. Ama sonra ikinci bölümde, beklenmedik bir şekilde yeni bir aksesuar kullanıyor. Celeste'nin arkadaşı Madeline (Reese Witherspoon) ile tartışan Streep, boynundaki kolyeyi kolyeyi kaldırır, zinciri çenesine gergin bir şekilde asar ve parmağıyla minik haçına hafifçe vurur.
Bu incelikli bir hareket değil ve yine de Mary Louise'in tuhaf karakterinin açığa çıkmasında etkili oluyor. Streep giderek genişleyen teatral etkilerini görkemli bir şekilde ilginç göstermek için kendine meydan okuyormuş gibi geliyor. Kariyerinin bu noktasında, neden herhangi bir şeyi denemeden bıraksın ki?
© 2022 The New York Times Company
