İngiliz futbolunun en büyük iki kulübü Manchester United ve Liverpool aynı anda satışa çıkartıldı. 2010'dan beri Liverpool'un sahibi olan Fenway Sports Group, bu ayın başlarında yeni hissedarları düşüneceklerini ve satış için araştırma yaptıklarını ancak herhangi bir anlaşma için bir zaman çerçevesi koymadıklarını söyledi.
Manchester United'ın sahibi Glazer Ailesinin salı gecesi kendilerinin de ek yatırım davet ettiklerini ve 2005'ten beri sahip oldukları kulübü satmaya açık olduklarını söylemesinin ardından Old Trafford'da benzer bir durum ortaya çıktı.
Glazers, son yıllarda kulübün mali durumundan 150 milyon sterlinin üzerinde temettü aldıktan sonra taraftarların öfkesinin hedefi haline geldi. Piyasada aynı anda olan ve onları satın alabilecek sınırlı sayıda zengin yatırımcı olan iki sert rakip için ilgi çekici senaryolar gündemde. United için istenen fiyat 5 milyar sterlini aşarken, Liverpool'un değeri 4 milyar sterlin olarak belirlendi. Ancak bu iki ünlü kulüpten hangisi potansiyel alıcılar için daha çekici?
Kulüplerin tarihi
Bu, iki rakip kulübün taraftarları arasında sürekli tartışılan konulardan biri hangisinin daha şanlı bir geçmişe sahip olduğu. Sir Alex Ferguson'un United'ının üstün olduğu bir dönem olsa da, Anfield kulübünün son zamanlardaki başarılarının onları yeniden zirveye çıkardığını söylemek doğru olur.
Liverpool, United'ın iki katı kadar altı Avrupa Kupası ve rakiplerinden bir eksik olsa da 19 İngiltere ligi şampiyonluğuna sahip. United daha fazla FA Kupası kazandı ancak Liverpool'un şeref listesinde daha fazla Lig Kupası ve UEFA Kupası var. Liverpool 1970'ler ve 1980'lerde baskın kulüp iken, United 1960'larda, 1990'larda ve 2000'lerde kesinlikle daha üstündü.
Son sezonlarda Jurgen Klopp, Liverpool'un yeniden canlanmasına öncülük ederken United, Ferguson'un 2013'te emekli olmasından bu yana geriledi. Liverpool, 2019'da Şampiyonlar Ligi'ni kazandı ve 2020'de lig şampiyonluğu için otuz yıllık bekleyişi sona erdirdi. İki kulübün ortak trajedileri de var. Matt Busby'nin ilk büyük United takımı 1958 Münih hava faciasında yok olurken, 97 Liverpool taraftarları 1989 Hillsborough faciasında öldü.
Stadyum ve altyapıları
1910'dan beri United'ın kendi sahası olan Old Trafford, 74 bin 310 kişilik kapasitesiyle İngiltere'nin en büyük kulüp sahasıdır. Old Trafford çok sayıda taraftarı ağırlayabilse de kesinlikle yer yer yaşını gösteriyor ve Tottenham'ın 1 milyar sterlinlik evi gibi modern yeni Premier Lig sahalarına kıyasla tadilata ihtiyacı var.
United, mevcut stadyumu yükseltmenin, yıkmanın ve aynı sahada sıfırdan başlamanın veya yerini değiştirmenin fizibilitesini araştırmak için usta planlamacılar atadı. Her iki seçenek de müstakbel yeni sahip için ucuz olmayacak.
Anfield, FSG'nin son yıllarda yaptığı yatırım sayesinde yakında 61 bin kapasiteye sahip olacak. 2016 yılında açılan ana standın genişletilmesi, kapasiteyi 53 bin 394'e çıkardı ve Anfield Road Stand'ın yeniden geliştirilmesi, 2023-24 sezonunda bu sayıyı daha da yükseltecek.
FSG, Liverpool'un önde gelen Premier Lig kulüpleriyle rekabet etmesine yardımcı olmak için kesinlikle maç günü gelirini en üst düzeye çıkarmayı amaçladı ancak olası yeni sahipler, Anfield'ın konumu göz önüne alındığında daha fazla genişlemeyi zor bulabilir.
Borç ve finans
Borç, 2005'in başından beri United taraftarlarının Glazers'a karşı muhalefetinin birincil nedeni oldu. 2003 ve 2004'te kulüp hisselerini satın alan John Magnier ve JP McManus'un 2005'te sahip olduğu hisselerin satın alınmasıyla yüzde 57'ye çıkan hisseler, çok geçmeden yüzde 98'e yükseldi.
800 milyon sterlinlik nihai satın alma fiyatının çoğu, kulübe karşı güvence altına alınan kredilerden geldi, bu da onu yüz milyonlarca sterlinlik borç ve göz yaşartıcı yıllık ödemelerle yükümlü kıldı. Eylül ayında yayınlanan son mali rakamlar, net borcun yüzde 23 artışla 419,5 milyon sterlinden 514,9 milyon sterline yükseldiğini gösterdi.
Borçları temizlemesi gerekecek
Bu, Glazers'ın kulübün kasasından kendileri için Haziran 2022'ye kadar yaklaşık 33,6 milyon sterlinlik temettü almasıyla birleştiğinde taraftarların öfkesine yol açtı. Bu nedenle borç, kulübün satışında önemli bir faktör olacak çünkü herhangi bir yeni alıcının, taraftarlarla doğru bir başlangıç yapmak için büyük olasılıkla borcu temizlemesi gerekecek.
Bunlarla birlikte Liverpool da hiç borçsuz değil. 2019-20 mali rakamları, Premier Lig'deki en büyük beşinci olan kulübün 268 milyon sterlinlik brüt borcu olduğunu gösterdi. Bu rakam Ocak 2020'de beş yıllığına yeniden finanse edilen bir kredi tesisinden çekilen 197 milyon sterlin ve Liverpool'un stadyumun yeniden geliştirilmesi için FSG'ye borçlu olduğu 71 milyon sterlinden oluşuyordu.
Ardından, Anfield'ın boş oturduğu ve maç günü gelirinde neredeyse tamamen düşüşe neden olan Covid pandemisinin etkisi geldi. Ancak borç seviyeleri United'ınkine yakın değil, bu da onları mali açıdan daha çekici kılıyor.
Mevcut sahipleri
Glazers'ın United'ı satma görüşmeleri söz konusu olduğunda sıkı bir pazarlık yapacağına şüphe yok ve şimdiden herhangi bir satın alma için minimum 5 milyar sterlinlik bir teklif belirlediler. 2005'te kulübü satın almak için yaklaşık 800 milyon sterlin harcamış olsalar da, son 17 yıldaki harcamalarına rağmen muazzam bir kar elde etmeye kararlılar.
Hoşnutsuz United taraftarları, satılma kararına coşkuyla tepki verirken bazı gruplar daha temkinli yaklaşıyor. Bunun nedeni, Glazers'ın ayrılmak için acelesi olmadığını ve değer biçmek için direneceklerini fark etmeleri. Protestolar nedeniyle değil, kendi iradeleri ile gidiyorlar ve tüm bunlar, yatırım karşılığında hisselerin belirli bir kısmının devredilmesi anlamına gelebilir. Özellikle birbirini geçmeye çalışan rakip teklifler varsa, devralma da yavaş bir süreç olacaktır.
"Araştırıyoruz, aciliyet yok"
Liverpool'un satışa çıkarılmasıyla ilgili bir aciliyet yok. Başkan Tom Werner, geçen hafta Boston Globe ile yaptığı bir röportajda, "Satış araştırıyoruz ancak aciliyet yok. Bizim için bir zaman çerçevesi yok ve bana göre bu bizim için bir iş. Her zaman olduğu gibi" dedi.
FSG de hatırı sayılır bir kâr elde edecek, 2010'da kulübe sadece 300 milyon sterlin ödediler ve bunun en az 10 katını alacaklar. Onlar da tam bir satın alma yerine yeni hissedarlar olarak değerlendirecekler ve FSG'ye Glazers kadar büyük düşmanlık yok.
Takım gücü
Bu sezon, Premier Lig'de biraz tökezleyen Jurgen Klopp'un Liverpool'u oldu ve şimdiden bir şampiyonluk mücadelesi uzak bir ihtimal gibi görünüyor. Bu arada United, yaz aylarında gelen Erik ten Hag yönetiminde bazı yeşil filizler gösteriyor. Her iki kulüp de bu sezon ilk dörde girmek ve yerel kupalarda başarılı olmak istiyor ancak ikisi de Avrupa'da kabus gibi beraberlikler aldı. Liverpool, Şampiyonlar Ligi'nin son 16 turunda Real Madrid ile karşı karşıya gelirken, United, Avrupa Ligi play-off turunda Barcelona ile eşleşti.
Liverpool, en son karşılaşmalarında kesinlikle üstünlük sağladı, geçen sezon Old Trafford'da 5-0 ve Anfield'da 4-0 kazandıkları zaman, oyuncuları United'ın önünde ve omuz omuzaydı. Ancak United, bu sezonun başlarında Old Trafford'da 2-1 kazandı ve pek çok takım Liverpool'un kırılganlıklarını açığa çıkarmayı başardı.
Ancak Liverpool, herhangi bir rakibi zorlayabilen harika bir takıma sahip. Arkadaki Alisson ve Virgil van Dijk'ten Mohamed Salah'a ve hücumda Darwin Nunez'e birçok kadar kaliteli oyuncuları var.
United ise son on yılda çok sık teknik direktör değiştirdi. Glazers, Ferguson emekli olduğundan beri yeni oyunculara 1 milyar sterlinin üzerinde yatırım yaptı ancak birçoğu dağınık ve gerçekten düşünülmemiş isimler. Zaman gösterecek ancak bu United takımının en yüksek dereceler için bir mücadeleyi fiilen sürdürebilmesi için yeni sahiplerin çok daha fazla para biriktirmesi gerekecek. Seçme şansınız olsa, kesinlikle başarıya hemen ulaşma mesafesinde olan Liverpool'u seçersiniz ancak United yine de ona yetişiyor gibi görünüyor.
